چرا العبادی مواضعش را در قبال ایران تعدیل کرد؟

مجله فارس‌پلاس: «برای حفظ منافع مردم خود به آن پایبند خواهیم بود؛ از آن حمایت نمی‌کنیم، اما به آن پایبندیم.» حیدرالعبادی این جمله پارادوکس‌گونه را ۱۶ مردادماه امسال در پاسخ به خبرنگاری از روزنامه «الزوراء» گفت که موضع عراق را در قبال تحریم‌های آمریکا علیه ایران جویا شده بود.

پس از آن نیز در ۱۹ مردادماه سعد الحدیثی سخنگوی دولت عراق در گفتگو با خبرگزاری روسی اسپوتنیک این تناقض گفتاری را با بیانی دیگر مطرح کرد. او ضمن اینکه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را «اشتباهی فاحش» خواند اعلام کرد که «ما به تحریم‌های خود علیه ایران پایبند خواهیم بود، زیرا ما قبل از هر چیز به منافع ملی خود فکر می‌کنیم و عراق در آینده به دنبال مکانیزم مشخصی برای تعاملات تجاری با ایران خواهد بود؛ به طوری که در تعارض با تحریم‌های آمریکا نباشد».

این سیاست کج‌دار و مریز مقامات بغداد، اما به مذاق بسیاری از گروه‌های مردمی و سیاسیون عراقی که بیش‌تر از دولت عراق بر اهمیت روابط راهبردی سال‌های گذشته ایران و عراق واقفند خوش نیامد.

«عمارالحکیم» رئیس جریان حکمت ملی عراق در واکنش به این موضع مقامات عراقی با بیان اینکه ملت آزاده عراق اکنون همبستگی خود را با ملت ایران در محکوم کردن این اقدامات ظالمانه آمریکا اعلام می‌کند گفت که «ملت عراق با جمهوری اسلامی ایران دارای روابط راهبردی، جغرافیایی گسترده، اشتراکات دینی، فرهنگی و تاریخی مستحکمی است؛ تضعیف ایران به نفع عراق و هیچ یک از کشور‌های منطقه که محاصره اقتصادی این کشور را تایید می‌کنند، نیست و پس‌لرزه‌های این اقدام محدود به ایران نخواهد بود و کل منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.»

در همین زمینه سید جاسم الجزائری عضو دفتر سیاسی گروه مقاومت اسلامی «کتائب حزب‌الله» عراق به شدت از اظهارات «حیدر العبادی» نخست وزیر این کشور درباره تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرد.

الجزایری به پایگاه خبری «الاتجاه پرس» گفت که «تحریم‌های آمریکا علیه ایران، سلاحی پست‌تر از بمب هسته‌ای است که شهر‌های ژاپن (هیروشیما و ناکازاکی) را در آغاز جنگ جهانی دوم هدف قرار داد.»

سید هاشم الموسوی سخنگوی گروه مقاومت اسلامی نُجَباء عراق هم در همین راستا خطاب به حیدرالعبادی گفت: «آقای نخست‌وزیر! ما نه اکنون، نه هیچ زمان دیگر اجازه نخواهیم داد که عراق به ایالتی از ایالات آمریکا تبدیل شود».

وی ضمن درخواست از العبادی برای عدم همراهی با آمریکا در برابر ایران، و بیان این هشدار که «به شما می‌گوییم که با دشمن ایران همراهی نکن»، گفت که «ما ملت عراق چه زمانی جزء پروژه تحریم ملت‌ها بوده‌ایم؟ فرزندان عراق از چه زمانی شریک محور تروریسم آمریکایی بوده‌اند؟ محوری که به‌دنبال مداخله و تجزیه کشورها، ظلم به ملت‌ها و غارت ثروت‌هایشان است.»

این مواضع جریان‌های مردمی عراق باعث شد که حیدرالعبادی از موضع گذشته خود عقب بنشیند. نخست‌وزیر عراق روز دوشنبه اعلام کرد این کشور در مسئله ایران «تن‌ها متعهد به عدم استفاده از دلار در مبادلات مالی است و از همه تحریم‌های آمریکا پیروی نمی‌کند».

در همین راستا العبادی در کنفرانس خبری بعد از نشست ۲۲ مردادماه هیات دولت عراق گفت که هزینه روادید زائران اربعین حسینی امسال کاهش می‌یابد و این تصمیم به منظور رفاه حال همه زائران به ویژه «زائران ایرانی» اتخاذ شده است.

شکی در این نیست که اربعین یکی از مشترکات عمیق فرهنگی بین ایران و عراق است و ورای درآمد بالا برای دولت این کشور ناشی از دریافت حق ویزا، پیوندی عمیق بین مردم ایران و عراق ایجاد می‌کند. این نیز میوه تلاش‌های چندین ساله ایران برای حفظ امنیت این کشور است و چندسال است که این کشور فارغ از تهدیدات امنیتی، بزرگترین اجتماع دینی جهان را میزبانی می‌کند.

تلاش العبادی برای تعدیل مواضع از سویی و ارسال پالس مثبت به ایران درمورد ادامه همکاری این دو کشور همسایه، هرچند تاکنون ابهام حاصل از اظهارات ۱۶ مردادماه وی را کامل برطرف نکرده، ولی حاکی از این است که کمک‌های چندین ساله ایران برای تامین امنیت عراق و دفع خطر منطقه‌ای داعش، ایران را به کشوری دارای پایگاه قوی مردمی در عراق تبدیل کرده است. پایگاهی که حتی با موضع محافظه‌کارانه دولت این کشور در برابر تحریم‌های آمریکا خدشه‌پذیر نیست.