مثلث نجات "ايران خودرو" كامل شد

پس از آنكه شورای پول و اعتبار اختصاص ۱۰هزار میلیارد ریال به عنوان تسهیلات به گروه صنعتی ايران خودرو را تصویب کرد، كوچك كردن حجم اين گروه صنعتي بزرگ خودروساز و همچنين فروش بخشي از سهام بانك پارسيان دو ضلع ديگر مثلث نجات ايران خودرو را كامل كردند. به گزارش گروه اقتصادی «فردا»، هيچ كس فكر نمي كرد كه تنها پس از يكسال توقف توليد پيكان در سال 84 مشكلات مالي ايران خودرو مديران اين شركت را مجبور كند تا مبادرت به فروش سهام 30 درصدي بانك پارسيان كه متعلق به اين شركت است بكنند. اين معامله اگرچه صورت گرفت اما به دستور شخص رئيس جمهور باطل اعلام شد و در حالي كه پروژه توليد خودرو ارزان قيمت تندر نود نيز به دليل انتقادات مسولان وزارت صنايع وقت و نمايندگان مجلس شديدا كند پيش رفت در نهايت دو راهكار خروج از بحران ايران خودرو عملا از سوي دوات بي اثر شد و اين شركت به لحاظ مالي زمينگير شد. اين خودروساز بزرگ خاور ميانه براي رهايي از خروج از بحران مالي در سال گذشته طرح توليد مجدد پيكان را در رسانه ها مطرح كرد تا واكنش افكار عمومي را در اين باره بسنجد اما از اين واكنش ها نتيجه گرفت كه بايد راهكار ديگري را براي نجات جستجو كند. در كنار اين اقدامات محوري اما برخي استراتژي ها را نيز در دستور كار قرار داد از جمله توسعه و تغيير برند ها در قالب تغيير برند پژو آر-دي به روا و طراحي سمند سورن، توليد گراند ويتارا و...همچنين راهبرد ديگر تلاش در توسعه بازارهاي خارجي از طريق ايجاد سايت و صادرات محصولات بود كه قرار بود هم زمينه درآمد زايي را فراهم كند و هم تبليغي باشد براي كشور تا بدين وسيله جذب منابع بيشتر از محل منابع ارزي و ريالي دولتي بيشتر فراهم شود. اما در عمل هيچ كدام از اين راهكارها كارگر نيفتاد و مشكلات ايران خودرو روز به روز افزايش يافت بخصوص اينكه انتظارات دولت در بعد اشتغال زايي و ارائه خدواتي اين چنيين هيچ گاه كاهش نيافته است. اگر چه براي اين شركت بيم ورشكستگي نميرود اما اينكه مدام در بدهي بيشتري فرو ميرود را نمي توان انكار كرد. براين اساس براي جلوگيري از پيشرفت مشكلات مالي ايران خودرو راهكارهاي دولتي و خصوصي به طور همزمان به كار افتاده اند. ضلع اول: راهكار دولتي در اولين گام شورای پول و اعتبار اختصاص ۱۰هزار میلیارد ریال به عنوان تسهیلات به گروه صنعتی ايرانخودرو را تصویب کرد. اينكه اين اعتبارات طي چه مدت عملا اعطا شود بحث اساسي است. در عين حال كه قرار است بخشي از اين اعتبارات در قالب انتشار اوراق مشاركت با ضمانت دولتي منتشر شود. قائم مقام محصول و کیفیت ایران خودرو به فارس گفت: بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار سه هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت توسط این بنگاه اقتصادی منتشر خواهد شد. به گفته میرجواد سلیمانی بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار و جهت حل مشکل بدهی ایران خودرو سقف اعتباری این شرکت هزار میلیارد تومان افزایش یافت که 500 میلیارد تومان آن از طریق بانک ها، 200 میلیارد تومان از محل فروش دارایی ایران خودرو از جمله سهام بانک پارسیان و 300 میلیارد تومان بقیه نیز از طریق فروش اوراق مشارکت تامین خواهد شد. فروش سهام بانك پارسيان :ضلع دوم هيات مديره اين شركت قصد فروش سهام بانك پارسيان كه متعلق به اين شركت است را دارند. بحث واگذاري 30 درصد از سهام بانك پارسيان ، در حال مي افتد كه فروش سهام ياد شده در مديريت قبلي نيز مطرح و حتي معامله آن نيز انجام شد. دقيقا در مرداد ماه سه سال پيش يعني سال 85 مديران ايران خودرو براي بهبود اوضاع مالي سهام 30 درصدي بانك پارسيان را به فروش گذاشتند و توانستند بازار را ترغيب كنند كه 260 ميليارد تومان براي اين سهام پرداخت كند. اما به دلايلي اين معامله از سوي شخص رئيس جمهور باطل ومديرعامل و رئيس هيات مديره بانك پارسيان بركنار شدند. اكنون به نظر مي رسد با توجه تغيير مديريت كه به دولت نزديك است اين فروش داراي مشكلي نباشد و انجام شود. جمشيد ايماني قائم مقام مديرعامل شركت ايران خودرو در گفت‌وگو با «همشهري» از فروش سهام بانك پارسيان خبر داد و گفت: بحث فروش سهام بانك پارسيان از مدت‌ها پيش مطرح است و اگرچه ما در سال 85 موفق به فروش سهام اين بانك نشديم اما در شرايط كنوني در حال مذاكره با يك مشتري براي فروش سهام اين بانك هستيم. بايد به اين نكته نيز اشاره كرد كه در سال 85 بازار سهام خريداران پرانگيزه و پولدار تري را براي خريد سهام اين بانك براي مالك اين سهام معرفي كرد. كوچك سازي ايران خودرو: ضلع سوم جواد نجم الدين مديرعامل جديد ايران خودرو كوچك كردن حجم فعاليت ها و كاهش شركت هاي زير مجموعه ايران خودرو را به عنوان ديگر راهكار نجات ايران خودرو از مشكلات مي داند. وي كه اين راهكار را در هفت بخش ترسيم كرده به نظر ميرسد بيشتر از شركت سايپا رقيب شركت ايران خودرو الگو گرفته است. چرا كه راهكارهاي وي دقيقا راهكارهايي است كه شركت ايران خودرو را به يك شركت كاملا ساكن تبديل خواهد كرد. اتخاذ اين راهکارها باعث خواهد شد تا پرونده پروژه هايي که تحت عنوان «برند ملي» يا «خودرو ملي» تعريف شده براي هميشه بسته شوند و بزرگ ترين خودروساز خاورميانه در واقع به شعبه يي از کارخانه پژو فرانسه تبديل شود. همانگونه كه سايپا به شعبه اي از كياموتور تبديل شده است. راهكارهاي نجم الدين به شرح زير است: راهکار اول؛ توقف سرمايه گذاري؛ بنا بر اعلام جواد نجم الدين از اين پس ايران خودرو هيچ گونه سرمايه گذاري را براي افزايش ظرفيت انجام نخواهد داد و منابع جاري خود را صرف سرمايه گذاري هاي بلندمدت نخواهد کرد راهکار دوم؛ توقف توليد روآ، تندر90 و...؛ نجم الدين به تقليد از روشي که سايپا در پيش گرفته قصد دارد شمارگان يکي از محصولات ايران خودرو را به مرز 500 هزار دستگاه در سال برساند. راهکار سوم؛ واگذاري قطعه سازان؛ نجم الدين در بيان سومين راهکارش چنين گفت؛ شرکت هاي قطعه سازي وابسته به شرکت را واگذار خواهيم کرد. راهکار چهارم؛ 20 درصد افزايش توليد؛مديرعامل جديد ايران خودرو ، راهکار چهارم خود را به افزايش توليد خودرو اختصاص داد؛ «برنامه داريم امسال 15 تا 20 درصد افزايش توليد داشته باشيم. توليد ايران خودرو در سال گذشته حدود 550 هزار دستگاه بوده که امسال قرار است به 680 هزار دستگاه برسد. راهکار پنجم؛ ساختار را کم هزينه مي کنيم؛. نجم الدين راهکار پنجم خود را کوچک سازي و چابک سازي نامگذاري کرد و گفت؛ ساختار فعلي ايران خودرو پرهزينه است. قصد داريم با کوچک سازي و اصلاح ساختار از وضع فعلي رهايي پيدا کنيم. راهکار ششم؛ سايت های داخل و خارج را تعطيل مي کنيم، ؛مديرعامل ايران خودرو در مرحله ششم از راهکارهاي خود انگشتش را به سمت سايت هاي توليد خودرو در داخل و خارج کشور نشانه گرفت و گفت؛ سايت هاي توليد خودرو را در داخل کشور بررسي کرده ايم. دو سايت تبريز و مشهد هم اکنون سود ده هستند. بنابراين اجازه مي دهيم به توليدشان ادامه دهند اما جلوي سايت هاي ديگر (بابل، شيراز و کرمانشاه) را گرفته ايم. مديرعامل ايران خودرو در بخش دوم ششمين راهکارش نيز کارخانه هاي خودرو دولت نهم در ونزوئلا، سوريه، سنگال، آذربايجان، چين، بلاروس، الجزاير و مصر را تهديد کرد اگر براي اين شرکت محرز شود توليد آنها غيراقتصادي است، درشان را مي بندد و کارخانه را تعطيل مي کند. راهکار هفتم:توقف توسعه بازار خارجي نجم الدين آخرين راهکارش را نيز به توقف يکي از برنامه هاي اساسي منوچهر منطقي در جهاني سازي اختصاص داد. مديرعامل سابق ايران خودرو که با شعار جهاني سازي قصد داشت بخشي از بازارهاي اروپايي، آفريقايي و آسيايي را به اين شرکت اختصاص دهد، با توقف ايده اش مواجه شده است نجم الدين در تشريح آخرين راهکارش گفت؛ صادرات خودرو را کنترل مي کنيم به طوري که اگر صادرات سود داشت، خودرو صادر خواهيم کرد وگرنه براي اين کار هزينه يي نمي کنيم. نتيجه:چيزي كه نجم الدين فراموش كرده به نظر مي رسد جواد نجم الدين فراموش كرده ايران خودرو بخشي از ويترين اقتصاد دولتي ايران در داخل و خارج است. در عين حال وي شايد نخواسته كه چون منطقي به طناب دولتي بودن و اعتبارات حاصل از آن اميد ببندد. از سوي به نظر مي رسد سعي دارد الگو هاي سايپا را در ايران خودرو پياده كند. البته وي نبايد از اين مسئله غافل باشد كه سايپا اگر سود سرشار نصيب سهامداران مي كند تنها به مدد گاوشيرده و كم خرجي چون خودرو پرايد است كه چنانچه روزي توليد اين خودرو متوقف شود سرنوشت سايپا شايد وخيم تر از ايران خودرو خواهد شد. در نهايت بايد ديد آيا مثلث تكميل شده خواهد توانست ايران خودرو را از مشكلات نجات دهد يا بايد به تعداد اين اضلاع افزود. به نظر مي رسد ضلع چهارم را قصد دارد وزارت صنايع كليد بزند و به ادغام ايرانخودر و سايپا را در دستور كار قرار دهد. وقتي دو وزارت خانه بزرگ بزرگ صنايع و بازرگاني مي تواند ادغام شود چرا دو بنگاه همكار نتوانند.