آیا کریم دستمالچی پرواز انقلاب را بیمه کرده بود؟

خبرگزاری فارس: طی روزهای اخیر تصویری از شخصی به نام «کریم دستمالچی» در فضای مجازی منتشر شد و ادعاهایی چون خرید خانه امام در نوفل‌لوشاتو و پرداخت پول بیمه و اجاره هواپیمای بازگشت امام از پاریس به ایران درباره او منتشر شد. همچنین گفته می‌شد او در تیرماه 1360 همراه با یک بازاری دیگر به نام احمد جواهریان اعدام شده است.

درباره این ادعاها توجه به نکات زیر ضروری است: الف) کریم دستمالچی پیش از انقلاب عضو هیات اجرایی جبهه ملی ایران در اروپا در کشور آلمان بود. در ماههای منتهی به انقلاب او همچون سایر طیفهای مبارز دیگر در نوفل‌لوشاتو مستقر شد.

ب) نه خرید خانه برای امام در نوفل‌لوشاتو و نه پرداخت بیمه و اجاره‌ی هواپیمای بازگشت به ایران توسط کریم دستمالچی صحت ندارد و در خاطرات هیچ یک از افراد حاضر در فرانسه و پرواز بازگشت به آن اشاره نشده است. بلکه آقای اردشیر هوشی از اعضای جبهه ملی در آلمان و دوست نزدیک صادق قطب‌زاده، در گفتگوی اخیر خود با سایت تاریخ ایرانی، هردو ادعا را صراحتا رد کرده است. او درباره ماجرای پول هواپیما می‌گوید «این هم که می‌گویند کریم دستمالچی اجاره یا بیمه هواپیما را پرداخت کرد دروغ است. دستمالچی اصلا روحش هم خبر نداشت.» برخی روایات تاریخی یکی از تجار انقلابی به نام آقای «علاءالدین میرمحمدصادقی»را فردی معرفی می‌کنند که با چک دومیلیون دلاری‌اش، پرواز ایرفرانس را بیمه کرده است. برخی دیگر نیز می‌گویند بیمه هواپیما توسط جمعی از بازاریان تهران، تبریز، مشهد و اصفهان پرداخت شده است.

ج) دستمالچی و تعدادی دیگر از بازاریان تهران، پس از انقلاب همچنان عضو جبهه ملی هستند. پیوند جبهه ملی و نهضت آزادی با سازمان مجاهدین خلق که در ماجرای درگیریهای میتینگ جبهه ملی علیه لایحه قصاص در 25 خرداد 60 و آشوب خیابانی 30 خرداد به اوج میرسد، باعث دستگیری تعدادی از فعالین و حامیان منافقین و جبهه ملی می‌شود. پس از دستگیری تعدادی از اعضای جبهه ملی، سایرین مخفی شده و مدتی بعد به خارج از کشور فرار می‌کنند. 24 تیرماه 1360 روزنامه‌ها ضمن انتشار اعلامیه دادستانی ازاعدام 12 نفر از جمله دو بازاری معروف یعنی کریم دستمالچی و احمد جواهریان خبر می‌دهند. بنابر اعلامیه دادستانی «کریم دستمالچی فرزند عبدالکریم بجرم ایجاد اغتشاش در بازار مسلمین و بتعطیل کشاندن آن، کوشش در جهت بی‌اعتبار کردن نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق مصاحبه با تلویزیونهای خارج از کشور، ارتباط با سران جبهه ملی جهت راهپیمای 25 خرداد، کمک مالی به گروههای ضد انقلاب، تصویب منشوری علیه جمهوری اسلامی ایران؛ مفسد فی الارض و باغی» و «احمد جواهریان فرزند حسن از افراد وابسته و فعال سازمان منافقین بجرم ایجاد اغتشاش در بازار مسلمین و تغذیه مالی سازمان و تشکیل خانه تیمی، شرکت در حمل سلاح از دانشگاه به مخفیگاه سازمان منافقین که توسط سازمان مزبور از دولت بسرقت رفته بود؛ مفسد فی الارض و باغی» شناخته و اعدام شدند.

*موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی*