تاثیر اعتراضات الجزایر و سودان بر آینده جهان عرب

خبرگزاری تسنیم: تصمیمات عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس جمهور ۸۱ ساله الجزایر در مواجهه با اعتراضات بی‌سابقه مردمی جدا از این که حاکی از عقب‌نشینی وی است، گویا دور باطلی را رقم زده است که در فروکش کردن این اعتراضات تاثیری نخواهد داشت.

وی قبلا گفته بود که اگر در انتخابات ۱۸ آوریل (۲۹ فروردین ۹۸) انتخاب شود، ظرف یک سال انتخاباتی دیگر برگزار می‌کند و در آن کاندید نخواهد شد. مشخص بود که هدف وی از این کار خرید زمان برای خواباندن تظاهرات میلیونی و شبیه همان وعده‌ای است که قبلا عمر البشیر برای عدم کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری سودان داده بود و سپس از آن عدول کرد تا این که بار دیگر در جریان اعتراضات کنونی مردم این کشور دوباره گفته است در انتخابات آتی کاندید نمی‌شود.

به دنبال این که این تصمیم بوتفلیقه تاثیری در کاهش موج اعتراضات مردمی نداشت و گسترده‌تر هم شد، دو روز پیش پس از بازگشت از بیمارستانی در ژنو اعلام کرد که در انتخابات ریاست جمهوری کاندید نمی‌شود، اما همین انتخابات را که قرار بود در ۱۸ آوریل برگزار شود، به وقت نامعلومی موکول کرد. اگر با دقت به دو تصمیم بوتلفیقه بنگریم، می‌بینیم که هیچ تفاوت ماهویی با هم ندارد و هر دو یکی است و یک هدف را هم دنبال می‌کند.

با وجود استقبال اولیه از این تصمیم، اما واقعیت این است که این تصمیم او هم نخواهد توانست به اعتراضات گسترده مردم الجزایر پایان دهد که وارد سومین هفته خود شده است و به احتمال زیاد در روز‌های آینده هم اعتراضات تداوم و شدت یابد.

بوتفلیقه در مواجهه با این وضعیت دو راه بیشتر ندارد، یا این که صراحتا کناره‌گیری کند و انتخابات را در وقت مشخصی در آینده نزدیک بدون کاندیداتوری خود برگزار کند، یا "دهه سیاه" دیگری در این کشور معروف به سرزمین "یک میلیون شهید" در زمان استقلال از استعمار فرانسه رقم زند.

هر چند بیانیه نخست ارتش الجزایر بوی حمایت از بوتفلیقه و احتمال مقابله با اعتراضات مردمی را می‌داد، اما با توجه به حجم و دامنه گسترده تظاهرات بعید است که ارتش اگر هم رئیس جمهور این کشور بخواهد، وارد فاز برخورد خشونت‌آمیز با معترضان شود.

با این وجه، در صورت تداوم شدت تظاهرات، بوتفلیقه یک راه بیشتر ندارد و آن هم این که اعلام برگزاری انتخابات در تاریخی مشخص و خودداری از کاندیداتوری در آن کند.

البته راه دیگری هم وجود دارد و آن هم این است که بوتفلیقه که از کهولت سن و بیماری رنج می‌برد، در این مدت کوتاه از دنیا برود و مردم بتوانند بدون مداخله ارتش، انتخاب خود را به ریاست جمهوری بزرگ‌ترین کشور عربی از لحاظ مساحت برسانند.

در پایان ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که آینده تحولات جهان عرب به ویژه مصر با سرنوشت اعتراضات کنونی در الجزایر و سودان گره خورده است و اگر مردمان این دو کشور موفق شوند که به خواسته‌های خود برسند، می‌توان موج دیگری از تحولات در جهان عرب را انتظار کشید.

به این علت، امارات و عربستان که دل خوشی هم از سیاست‌های منطقه‌ای نظام بوتفلیقه در دو دهه گذشته به ویژه در چند سال قبل ندارند، به گفته منابعی تلاش گسترده‌ای را برای پایان دادن به تظاهرات الجزایری‌ها آغاز کرده‌اند.