زمان واریز یارانه اردیبهشت 1401 | واریز یارانه نقدی 90 هزارتومانی؛ بزودی

طی 2 یا 3 سال اخیر، سیاست پرداخت یارانه‌های نقدی، بیش‌تر بر روی حفظ رفاه و همچنین کمک به معشیت خانواده‌ها تمرکز کرده است، بنابراین پرداخت یارانه را می‌توان به عنوان راه‌حلی برای یکسان شدن توزیع درآمد و همچنین کاهش نابرابری (کاهش ضریب جینی) قشر آسیب‌پذیر جامعه، نسبت به قشر مرفه دانست. بر همین اساس، مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری با استفاده از داده‌های خام بودجه خانوار مرکز آمار ایران در سال 99، درگزارشی با عنوان «برآورد اثرات اعطای یارانه‌های نقدی جدید بر شاخص‌های توزیع درآمد خانوارهای شهری در سناریوهای مختلف» به ارزیابی آثار پرداخت یارانه بر مبنای داده‌های مذکور در قالب چهار سناریوی مختلف پرداخته است.

واریز یارانه اردیبهشت 1401 بر اساس سناریوهای جدید

طبق گزارشات 4 سناریو مختلف برای کاهش نسبت‌های مخارج دهک‌ها و همچنین ضریب جینی پیش‌بینی شده است. که این چهار سناریو عبارتند از:

پرداخت یارانه نقدی 70 هزار تومانی به خانوار‌های دهک اول تا پنجم

پرداخت یارانه نقدی 70 هزار تومانی به خانوار‌های دهک اول تا هفتم

پرداخت یارانه نقدی 90 هزارتومانی به خانوارهای دهک‌های اول تا پنجم

پرداخت یارانه نقدی 110 هزارتومانی به خانوارهای دهک‌های اول تا پنجم

در بین این چهار سناریو پیش‌بینی شده، سناریو چهارم مناسب‌ترین سناریو برای کاهش نسبت مخارج خانوارها و ضریب جینی است. درواقع پرداخت یارانه 110 هزارتومانی به دهک‌های اول تا پنجم، می‌تواند بیش‌ترین تاثیر را در حمایت مالی خانواده‌ها بگذارد. همچنین باید بگوییم که این سناریو بدون توجه به «روش‌های تامین مالی بودجه» و «بررسی اثرات تورمی» برنامه‌ریزی شده است و با توجه به روش نادرست تامین یارانه نقدی، می‌تواند تمام نکات مثبت پرداخت یارانه نقدی را خنثی کند. بر اساس این نظریه پژوهشگران نیازمند مطالعات تکمیلی و همچنین بررسی منابع مورد نظر و اثرات تورمی، برای تصمیم‌گیری نهایی درمورد اجرایی شدن این سناریو به عنوان یارانه اردیبهشت 1401 هستند.

روش محاسبه مبلغ یارانه جدید

کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور، برای محاسبه مبلغ یارانه اردیبهشت 1401 ، از مخارج کل یا مخارج خوراکی‌ها به عنوان مبنا استفاده کرده‌اند. از آنجایی که پرداخت مبلغ یارانه بر حسب مخارج کل، رقم بالایی به نظر می‌رسید، از این‌رو مخارج خوراکی‌ها با در نظر گرفتن افزایش قیمت خوراکی‌ها به عنوان مبلغ پایه استفاده شده است. بنابر محاسبات کارشناسان مبلغ قابل پرداخت، به عنوان یارانه معیشتی بر اساس مخارج خوراکی‌ها از 70 هزار و 697 تومان برای دهک اول جامعه شروع شده و تا به مبلغ 120 هزار تومان برای دهک نهم نیز می‌رسد؛ پس می‌توان مبلغ پرداختی به عنوان یارانه را عددی با کف 70 هزار تومان و حداکثر مبلغ 110 هزار تومان در نظر گرفت.

مقایسه چهار سناریو پیشنهادی برای پرداخت یارانه جدید

هر چهار سناریو پیشنهادی در کاهش نسبت مخارج دهک‌ها و همچنین ضریب جینی که همان نابرابری درآمد در بین افراد جامعه است، موثر خواهد بود؛ اما میزان تاثیرگذاری اجرای هر یک از این سناریوها به عنوان مبلغ یارانه اردیبهشت 1401 متفاوت است. درواقع بیش‌ترین تغییرات کاهشی مربوط به سناریوی چهارم با مبلغ 110 هزار تومان برای خانواده‌های دهک اول تا پنجم است که این سناریو در رتبه اول قرار می‌گیرد. در صورت کافی نبودن بودجه برای اجرا شدن سناریو چهارم، سناریو سوم که مبلغ آن کمتر از سناریو چهارم است، رتبه دوم را از لحاظ میزان‌ درصد تغییرات کاهشی، کسب می‌کند و در آخر سناریو اول و دوم به ترتیب رتبه سوم و چهارم را به خود اختصاص خواهند داد. گفتنیست که این اولویت‌بندی در حال حاضر تنها بر اساس کاهش نسبت مخارج و ضریب جینی و بدون در نظر گرفتن بودجه، تعیین شده است.