«سین کیانگ» چین کلید احیای جاده ابریشم

خبرگزاری مهر: در تاریخ ۱۸ جولای (۲۸ تیر) در سفری به چین برای شرکت در سمینار مسئولان رسانه های کشورهای در مسیر جاده ابریشم وارد شهر ارومچی مرکز استان خود مختار سین کیانگ در غرب چین شدم. این سفر به میزبانی دفتر اطلاع رسانی این ایالت خود مختار و وزارت اطلاع رسانی دولت مرکزی چین تدارک دیده شده بود. پیش از پرداختن به برخی مشاهدات خود در این سفر به معرفی موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه و مداخلات برخی کشورهای غربی در این استان پهناور چین می پردازم. این استان که در شمال غرب چین قرار دارد استانی خودمختار است که اکثریت جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می دهند و دو زبان چینی و زبان ایغوری(شاخه ای از زبان ترکی) زبان های رسمی این استان می باشند. این استان در مسیر راه‌های ارتباطی مهم چین با کشورهای دیگر در غرب آسیا و اروپا (درگذشته جاده ابریشم) قرار گرفته است. سین کیانگ در مرکز سرزمین‌های وسیع در میانه اوراسیا قرار گرفته است و شهر ارومچی مرکز آن به نام شهر دور از اقیانوس خوانده شده است. سین کیانگ از نظر منابع طبیعی بسیار غنی است و نفت فقط یکی از منابع مهم آن به شمار می‌آید. این استان پهناور با کشورهای مغولستان، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان و افغانستان دارای مرز مشترک است. از شهرهای مهم این استان پهناور که ۱.۶ میلیون مترمکعب مساحت دارد می توان کاشغر، تورفان، کارامی، یینینگ، و شیهزی را نام برد. اهمیت ژئوپلتیک این استان، منابع سرشار طبیعی آن و تنوع قومیتی در این استان که در آن ۱۳ قومیت مختلف زندگی می کنند موجب شده است تا برخی کشورهای غربی چشم طمع به این بخش از چین داشته باشند و در تلاش باشند با ترویج افراط گرایی و حمایت از برخی گروه های جدایی طلب به اهداف خود دست یابند. حضور کشورهای غربی در خاک افغانستان در قالب نیروهای ناتو و حمایت از گروه های تروریستی در منطقه افغانستان و پاکستان را می توان در راستای تلاش این کشورها برای ایجاد بحران در این منطقه از چین و بطور کلی در راستای سیاست مهار چین از سوی آمریکا و متحدانش دید که نگران رشد فزاینده اقتصادی و نظامی این کشور هستند. دولت چین در ۱۰ سال گذشته با هدف از بین بردن زمینه های دخالت و شیطنت های غربی ها در این استان حساس این کشور سرمایه گذاری های وسیع و گسترده ای را در بخش های اقتصادی، زیرساختی، آموزشی و فرهنگی استان سین کیانگ انجام داده است. دولت چین در تلاش است با احیای جاده تاریخی ابریشم و ایجاد زیر ساخت های مناسب زمینه های اتصال این استان به کشورهای اسیای میانه، شرق چین و نهایتا به اروپا و دستیابی به آبهای آزاد را هموار سازد. به همین منظور وزارت اطلاع رسانی چین سمیناری را تحت عنوان «سمینار مسئولان رسانه ای کشورهای در مسیر جاده ابریشم» را به مدت ۱۰ روز در این استان و شهر پکن برگزار کرد. در این سفر۱۰ روزه که ۸ روز آن در استان سین کیانک خودمختار برگزار شد نمایندگانی از رسانه های مختلف کشورهای مسیر جاده ابریشم و دیگر کشورها از جمله ایران، پاکستان، افغانستان، ازبکستان، قزقیزستان، قزاقستان، روسیه، مغولستان، فرانسه، اندونزی، فلیپین، مالزی، کره جنوبی، ژاپن، مصر، امارات متحده عربی و عربستان حضور داشتند. در طول نشست های مختلف در جریان این سفر و سمینار مقامات مختلف محلی چین و همچنین برخی از اندیشمندان و کارشناسان این کشور سعی در معرفی پیشرفت های اقتصادی و فرهنگی و کمک ها و توجهات ویژه دولت مرکزی چین به این استان داشتند. همچنین به همین منظور بازدیدهای مختلفی از رسانه ها و شبکه های رادیو و تلوزیونی و خبرگزاری های استانی و محلی این استان، شهرک های صنعتی، مراکز فرهنگی و هنری و آموزشی صورت گرفت که همگی حکایت از برنامه ریزی و عزم جدی مسئولان چینی برای توسعه فراگیر و همه جانبه این استان داشت. آنچه که قبل از دیدن حضوری این دستاوردها و پیشرفت ها در این استان با توسل به اخبار و مستندات رسانه های غربی از این استان در ذهن متبادر می کرد این بود که با یک منطقه دور افتاده و به دور از مظاهر تمدن امروزی و عقب افتاده مواجه خواهیم شد، اما بعد از دیدن این استان به ویژه شهر ارومچی و کارخانجات صنعتی و تولیدی آن که زمینه اشتغال ده ها هزار نفر را ایجاد کرده اند بایستی اذعان کرد که پیشرفت ها حیرت انگیز بودند. شهر ارومچی شهری پر از آسمان خراش و بزرگراه های وسیع چند طبقه است که زیر ساخت های حمل و نقل مدرن شهری درون شهری و برون شهری پیشرفته از جمله قطار سریع السیر بهره مند است، زیر ساخت هایی که موجب شده اند تا بتوان گفت شاید ارومچی یکی از مدرن ترین شهرهای جهان است. یکی دیگر از شهرهایی که در این سفر بازدیدی از آن صورت گرفت شهر قاشغار در مرز چین با پاکستان و افغانستان است. شهری که چین سرمایه گذاری های وسیعی را برای تبدیل آن به دروازه ارتباطی خود با پاکستان و به تبع آن با ایران و کشورهای حاشیه دریای عمان انجام داده است. دولت چین برای توسعه این شهر که در سال های گذشته یکی از فقیرترین شهرهای دور افتاده این کشور بوده است اقدامات و سرمایه گذاری های گسترده ای را انجام داده است. در اولین اقدام ها با کشیدن دیوار و خندقی به دور بافت قدیمی شهر قشغار اقدام به تبدیل این بافت قدیمی به موزه و شهرکی توریستی کرده است که به هنگام ورود به آن انسان تصور می کند تاریخ صدها سال به عقب برگشته است و فضایی مشابه آنچه که در کارتون« سندباد» تداعی می شود. ارتباطات فرهنگی و اجتماعی فراوان این شهر با فرهنگ و تمدن ایرانی از دیگر جاذبه های این شهر برای ایرانیان است؛ از نوع فرهنگ غذایی گرفته تا معماری اسلامی و بازارهای سنتی و دست فروشی در کنار خیابان به هنگام شب. در بسیاری از مغازه های این شهر محصولات ایرانی مثل پسته، خرمای بم و زعفران در مغازه های خشکبار فروشی سنتی به فروش می رسند. بافت جدید شهر هم تداعی یک شهر مدرن با جمعیت حدود ۵۰۰ هزار نفری را دارد که به نوبه خود حکایت از سرمایه گذاری های وسیع دولت چین در این منطقه دارد. با وجود مشکلات بسیار از جمله سنگ اندازی های غربی ها در مسیر پروژه عظیم جاده ابریشم که دولت چین مصمم به احیای آن است در صورت پیشرفت این پروژه که جز با همکاری کشوهای منطقه میسر نخواهد بود موجبات ارتباطات کشورهای منطقه با دومین قدرت اقتصاد جهان را فراهم خواهد شد، امری که به مثابه بازی برد- برد برای تمامی کشورهای منطقه خواهد بود.