جنگ اقتصادی آمریکا علیه دنیا
در دو دهه گذشته آمریکا حداقل علیه نه کشور دنیا، به طور مستقیم و غیرمستقیم با کمک نظامی و یا از طریق متحدان منطقهای و نایبان منطقهای جنگ اقتصادی و نظامی به پا کرده است. سربازان زمینی و هوایی آمریکا به افغانستان، عراق، پاکستان، لیبی، سومالی، سوریه، یمن و لبنان حمله کردهاند.
اخیرا واشنگتن جنگ جهانی خود علیه اقتصادهای رقیب خود و کشورهای ضعیفتر را تشدید کرده است. دستیازی آمریکا دیگر محدود به کشورهای پیرامون در خاورمیانه، آمریکای لاتین و آسیای جنوبی نیست بلکه علیه قدرتهای آسیا، شرق و مرکز اروپا و کشورهای حوزه خلیج فارس نیز فعالیت میکند. هدف حملات اقتصادی آمریکا اقتصادهای قدرتمندی مانند روسیه، چین، آلمان، ایران و عربستن سعودی و کشورهای ضعیفتر مانند سوریه، یمن، ونزوئلا، کوبا و منطقه دنباس هستند. زمانی که حملات اقتصادی منجر به تغییر رژیم نشود، آمریکا سربازان خود را میفرستد؛ مانند تخریب عراق در حمله نامشروع آمریکا. در این نوشتار قصد داریم تا استراتژی و تاکتیکهای جنگ اقتصادی آمریکا، موفقیتها و شکستها و تبعات اقتصادی و سیاسی برای مردم جهان و ثبات جهانی را بررسی کنیم. جنگ اقتصادی و قدرت جهانی آمریکا آمریکا از سلاحهای تاکتیکی مختلفی برای اجرای جنگ اقتصادی خود علیه دشمنان و یا متحدین خود استفاده کرده است. دولت و کنگره آمریکا توسط ابزارهای قانونی به دو متحد خود، آلمان و عربستان سعودی و سیستمهای مالی و اموال خارج از کشورشان حمله کرده است. این سطح از تجاوز علیه قدرت حاکمیتها بدون فکر و پشتوانه است. در سال ۲۰۱۶ وزارت دادگستری آمریکا بانک اصلی آلمان، بانک دویچه را ۱۴ میلیارد دلار جریمه کرد و باعث شد سهام این بانک ۴۰ درصد سقوط کرده و سیستم مالی آلمان بیثبات شود. این حمله علیه یک متحد در تلافی حمایت آلمان از اعمال مالیات ۱۳ میلیارد دلاری کمیسیون اروپا بر شرکت اپل است. رئیس کمیته اقتصادی مجلس آلمان گفت آمریکا سعی میکند بانک دویچه وله را برای مقاصد جنگ اقتصادی خود گروگان بگیرد. او گفت واشنگتن سابقه طولانی در اجرای جنگ اقتصادی به نفع اقتصاد خود دارد و حمله علیه بانک دویچه از مثالهای آن است. تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه شرکای تجاری آلمان مانند روسیه، چین و ایران تاکتیکی دیگر در تضعیف اقتصاد صادرات محور آلمان است. اما جالب است که آلمان هنوز هم یک متحد ارزشمند آمریکا در جنگ آمریکا علیه سوریه، افغانستان و عراق شناخته میشود در حالی که میلیونها پناهنده از این جنگها به اروپا وارد شده و سیستم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آلمان را به هم ریخته است. کنگره آمریکا نیز جنگ قضایی-اقتصادی علیه متحدین خود در حوزه خلیج فارس به راه انداخته و به قربانیان حادثه یازده سپتامبر اجازه داده تا از عربستان سعودی شکایت کرده و اموال آنان را در خارج از کشور بلوکه کنند. این عمل باعث میشود تا قربانیان بتوانند علیه هر کشوری که حامی تروریسم است، شکایت کنند، حتی آمریکا. رهبران سعودی در واکنش تهدید به خارج کردن دلارهای خود در خزانه داری آمریکا و سرمایهگذاریها کردند.
نتایج در آسیا متفاوت است. کمپین اقتصادی آمریکا علیه چین دو جبهه دارد: قراردادهای تجاری با کشورهای حوزه اقیانوسیه و محاصره نظامی راههای دریایی چین. رژیم اوباما وزیر خزانهداری، جک لو را به این کشورهای این منطقه فرستاده تا سازمان همکاریهای ترنس پسیفیک را تشکیل دهند و چین که بزرگترین اقتصاد منطقه است را راه ندهند. هر چند کنگره حضور نظامی دولت اوباما در آن منطقه را نپذیرفته اما اوباما تلاش کرده تا متحدین خود در فیلیپین و ویتنام از چین به دلیل تجاوز به حریم دریایی شکایت کنند. ژاپن و استرالیا توافقات نظامی و احداث پایگاه با پنتاگون امضا کردهاند تا راههای دریایی تجاری چین را مختل کنند. اوباما با چرخش به آسیا به وضوح میخواهد چین را از بازارهای خود در آسیای جنوب شرقی و آمریکای لاتین محروم کند. همچنین آمریکا تعرفههای گمرکی بالایی بر استیل و تایر صادراتی چین بسته است. چین در پاسخ به حرکات آمریکا بانک بانک سرمایهگذاری زیربنایی آسیا را تاسیس کرده که بیش از ۵۰ کشور برای رسیدن به سود بالا و مزایا به آن پیوستهاند. حتی برجام نیز باعث نشد جنگ اقتصادی علیه تهران متوقف شود. علی رغم موافقت ایران به تعدیل برنامه هستهای خود، آمریکا مانع سرمایهگذاری خارجی در این کشور شده و هنوز میلیاردها دلار از اموال ایرانیان را از زمان سقوط شاه بلوکه کرده است. این استراتژی آمریکا بسیار تعجب برانگیز است زیرا شیوه جنگ اقتصادی برای اقتصاد آمریکا و متحدانش بسیار هزینه بر بوده و نتیجه چندانی نداشته است. شرکتهای نفتی آمریکا به دلیل تحریمهای دولت اوباما علیه روسیه میلیاردها دلار ضرر کردهاند. بانکداران، صادرکنندگان محصولات کشاورزی، شرکتهای فناوری پیشرفته و غیره تنها به دلیل تنبیه روسیه با تحریمها از سودهای زیادی محروم شدهاند. شرکتهای چند ملیتی آمریکا به ویژه شرکتهایی که در حمل و نقل دریایی، صنایع پیشرفته فناوری و صادرکنندگان کشاورزی آمریکا به دلیل تحریمهای چین از سودهای گسترده محروم هستند. بازار چند میلیارد دلاری ایران به همه چیز نیاز دارد. قراردادهای بسیاری به دلیل تحریمهای غیررسمی آمریکا از دست رفتهاند. اما رقبای اروپایی و آسیایی قرارداد میبندند. آمریکا شرکای ضعیفتر خود را نیز تضعیف میکند. تحریمها علیه کوبا باقی مانده؛ جنگ اقتصادی علیه ونزوئلا و تحریمهای اقتصادی علیه سوریه، یمن و منطقه دونباس اوکراین به قوت خود باقی هستند.هر چند این کشورها ضرر چندانی به اقتصاد آمریکا نمیزنند اما تاثیرگذاری سیاسی و ایدئولوژیک زیادی در منطقه خود دارند.
اما جنگ افزار نظامی و اقتصادی در حال از دست دادن تاثیرگذاری خود است. ممکن است چند میلیارد دلار از بانک دویچه عاید آمریکا شود اما در بلند مدت صنایع و سیاستمداران آلمان اعتماد خود به آمریکا را از دست میدهند. این مساله بسیار مهم است زیرا آلمان در شکلگیری سیاست اقتصادی اتحادیه اروپا بسیار موثر است. سازمان همکاریهای ترنس پاسیفیک باعث شده چین راههای جدید دیگری برای همکاری و تجارت در منطقه پیدا کند. بانک تازه تاسیس چین ۴ برابر مشارکت بیشتری داشته است و رشد اقتصادی این کشور سه برابر آمریکا است. ایران نیز علی رغم تحریمها توانسته بازارهای جدیدی در تجارت با آلمان، روسیه، چین و اتحادیه اروپا پیدا کند. در عمل، جنگ افتصادی آمریکا باعث شده این کشور بیش از پیش منزوی شود. تنها قدرتهای دسته دوم و سوم شریک این جنگ آمریکا هستند که تا زمانی که وامهای آمریکا را دریافت میکنند با او همراه هستند. آمریکا میلیاردها دلار پول مردم آمریکا را صرف ساخت و نگهداری پایگاههای نظامی در ژاپن، فیلیپین و استرالیا میکند تا هژمونی خود در منطقه آسیا اقیانوسیه را حفظ کند. اما متحدانش به دنبال بهبود روابط و تجارت بیشتر با چین هستند و اقتصاد آمریکا روز به روز ضعیفتر میشود. dissidentvoice.org
دیدگاه تان را بنویسید