«اشتغال» محور اصلی بیانات رهبری در ۱۰۰روز نخست سال

خبرگزاری تسنیم: صبحت از بحث بیکاری شاید مسئله ای تکراری و حتی این موضوع برای برخی از مسئولان عادی شده باشد. اماپیامدهای زیانبار بیکاری صرفاً اقتصادی نیست. همه انسان‏‌ها برای گذراندن زندگی خودبه تلاش و فعالیت نیاز دارند. نیازهای فردی و اجتماعی افراد در گرو کار و تلاش است و جامعه نیز برای گرداندن چرخ تولید در تمامی عرصه‏‌ها به نیروی کار نیاز دارد. در واقع بدنه‏‌ی اجتماع از وجود هرگونه نقص در هر گوشه‏‌ای از این پیکر، آسیب می‏‌بیند. بیکاری یکی از بزرگ‌ترین معضلاتی است که توازن و تعادل جامعه را به هم می‏ریزد و باعث ایجاد بحران‏‌های متعدد در عرصه‏‌های اجتماعی، اقتصادی، روانی و سیاسی می‏شود. اشتغال در واقع شاهراه اصلی حل معضلات و ناهنجاری‏‌های‏ اجتماعی است و حل بیکاری بسیاری از مشکلات اجتماعی، روانی، اقتصادی جامعه را برطرف می‏کند.شاید رسیدن به مرحله بحران بیکاری بود که مقام معظم رهبری امسال را سال « اقتصاد مقاومتی، تولید واشتغال» نامیدند. مروری می کنیم بر فرمایشات رهبری در سال 96 پیرامون بحث اشتغال و توجه به رفع مشکل بیکاری. *بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی در نخستین روز سال 1396 اگر ما توانستیم تولید داخلی را رونق بدهیم، اشتغال به وجود می‌آید و مشکل بیکاری -که یکی از مصیبت‌های امروز کشور ما بیکاری جوانان است و نرخ بیکاری، بالا است- برطرف خواهد شد یا کاهش پیدا خواهد کرد.

نکته‌ی دیگری که رهبر انقلاب اسلامی قبل از ورود به بحث اصلی خود درخصوص مسائل اقتصادی کشور و چگونگی حل آن‌ها از طریق تولید داخلی و ایجاد اشتغال، بیان کردند، موضوع ظرفیت‌ها و توانایی‌های بالفعل و بالقوه‌ی کشور بود. مقام معظم رهبری به برخی فوایدِ رونق گرفتن تولید ملی اشاره کردند و گفتند: «ایجاد اشتغال» و «کاهش بیکاری به‌عنوان یکی از مشکلات امروز کشور»، «شکوفایی استعدادها و ابتکار جوانان»، «صَرف نشدن ارز کشور برای کالاهای مصرفی»، «به‌کار افتادن پس‌اندازهای پراکنده»، «جهش صادرات»، «کم‌رنگ شدن مسابقه‌ی به رخ کشیدن نشان‌ها و مارک‌های خارجی به‌عنوان یکی از بلاهای بزرگ اجتماعی و اخلاقی و فرهنگی جامعه»، «از بین رفتن یا کاهش ناهنجاری‌های اجتماعی»، «ایجاد نشاط ملی»، و «به‌کار افتادن ظرفیت‌های معدنی کشور»، ازجمله آثار و فواید مهم رونق تولید داخلی است. *دیدار نوروزی جمعی از مسئولان کشور با رهبر انقلاب 96.1.21 رهبر انقلاب اسلامی همچنین با اشاره به نام‌گذاری سال جدید به «اقتصاد مقاومتی: تولید - اشتغال» گفتند: باید بر روی تولید و اشتغال متمرکز شوید و این هدف صرفاً با دستور دادن مسئولان ارشد محقق نمی‌شود بلکه به نظارت و پیگیری جدی نیاز دارد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با انتقاد از برخی برداشت‌های نادرست از سخنان ابتدای سال ایشان درخصوص جلوگیری از واردات، افزودند: منظور از منع واردات، واردات کالاهایی نیست که در داخل به‌قدر کافی تولید نمی‌شوند یا واردات آن‌ها می‌تواند برای تولید داخل الگو قرار گیرد، بلکه آن وارداتی باید متوقف شود که کارخانه‌ی داخلی و تولید را تعطیل می‌کند. ایشان نگاه منفی به واردات را ناشی از نگاه مثبت به تولید داخل خواندند و خاطرنشان کردند: همه بدانند اگر کارخانه و تولید داخلی راه نیفتد، اشتغال ایجاد نمی‌شود و نتیجه‌ی بیکاری، آسیب‌های اجتماعی همچون اعتیاد، فساد، مشکلات خانوادگی و نارضایتی از نظام و دولت است. *دیدار فرماندهان و کارکنان ارتش با فرمانده کل قوا 96.1.30 ایشان تقویت بنیه‌ی اقتصادی کشور را حساس‌ترین و کلیدی‌ترین موضوع برشمردند و گفتند: بر همین اساس بر اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به‌عنوان یک مجموعه‌ی «کار و حرکت و اقدام» به‌ویژه بر موضوع اشتغال و تولید و همچنین مسائل معیشتی مردم و کارکنان دستگاه‌های مختلف از جمله نیروهای مسلح تأکید دارم. * بیانات رهبری در روز کارگر 96.2.10 خب در روز کارگر و مناسبت کارگر، هم باید به مسئله‌ی کارگر پرداخت -[یعنی] موضوع کارگر در کشور- هم باید به اصل مسئله‌ی اشتغال پرداخت که یک ضلع آن مربوط میشود به مسئله‌ی کار و کارگر؛ چون مسئله‌ی اشتغال به‌معنای حقیقی کلمه یکی از معضلات کشور است که باید حل بشود. کارگر، ستون فقرات اقتصاد و ستون فقرات تولید است. البتّه من بارها گفته‌ام که هر‌ بخشی سهمی دارد؛ کار‌آفرین و کارفرما و کارگر و مدیرِ دولتی هرکدام سهمی دارند؛ این عناصر گوناگون که با هم همکاری بکنند، کار در اوج زیبایی و خوبی و کمال انجام میگیرد؛ این معلوم است، باید همه با ‌هم همکاری کنند؛ امّا نقش کارگر را به‌عنوان محورِ حرکتِ کار و فعّالیّت و اشتغال در کشور، بایستی [به‌عنوان] ارزش معرّفی کرد که مایه‌ی سربلندی باشد. رهبر انقلاب اسلامی، موضوع «اقتصاد و معیشت مردم» را هدف میان‌مدت دشمنان خواندند و خاطرنشان کردند: در طراحی بدخواهان، اقصاد کشور نباید حرکت کند، معیشت مردم باید لَنگ بماند، کار و تولید رونق نگیرد و بیکاری به‌عنوان یک بلا باید عمومیت پیدا کند تا در نهایت، مردم از جمهوری اسلامی ناامید شوند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تنها راه مقابله با این هدفِ دشمن را «اجرای شعار سال» و «عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی» و «رونق تولید ملی و ایجاد اشتغال» دانستند و تأکید کردند: اگر این مسیر دنبال شود، قطعاً دشمن به هدف خود نخواهد رسید. *حضور و سخنرانی فرمانده کل قوا در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان دانشگاه امام حسین (ع) 96.2.20 من مسئله‌ی اشتغال را هم مطرح کنم. مسئله‌ی اشتغال یک مسئله‌ی وسیع‌تری از مسئله‌ی کارگری است. اشتغال مسئله‌ی مهمّی برای کشور است. هر مسئولی -حالا دوره‌ی انتخابات است و [بعد] یک چند جمله هم راجع به انتخابات عرض خواهیم کرد- و هر کسی که مسئول کشور یا مسئول دولت یا مسئول بخشهای اقتصادی دولت در دولت آینده بشود، بایستی از روز اوّل، همّت خود را بگمارد به مسئله‌ی اشتغال. اینها چیزهایی نیست که انسان جایز بداند که در اینها تأخیر بکند، باید از همان روز اوّل به مسئله‌ی اشتغال بپردازند. اگر اشتغال را مسئولین ما توانستند در داخل کشور به شکل مناسب تأمین بکنند، آسیب‌های اجتماعی هم کم خواهد شد، مشکلات گوناگون جوانها [هم] کم خواهد شد، آفتهای فراوانی که وجود دارد و ناشی از بیکاری و بیکارگی است [هم] کم خواهد شد. این‌همه که ما هزینه میکنیم برای مواجهه‌ی با موادّ مخدّر و قاچاق موادّ مخدّر و امثال اینها، بخشی از اینها ناشی از وجود بیکاری، وجود بیکاران و نبود اشتغال است. مسئله‌ی اشتغال خیلی مهم است! در درجه‌ی اوّل است. و عرض کردیم، بین اشتغال و تولید ملّی ارتباط وجود دارد. اگر ما بخواهیم اشتغال در کشور به وجود بیاید، باید به تولید ملّی -تولیدِ به‌معنای عامّ کلمه؛ تولید صنعتی، تولید کشاورزی، تولید خدمات- اهمّیّت بدهیم؛ همه‌ی اینها بایستی مورد توجّه قرار بگیرد و برای اینها برنامه‌ریزی بشود. اینها چیزهایی نیست که جایز باشد ما اینها را تأخیر بیندازیم، باید در اوّلین فرصتها مسئولین ذی‌ربط -هرکه مسئول است و مسئول خواهد بود- به این مسئله بپردازد. بنابراین، این مسائل، جزو مسائل اولویّت‌دار و درجه‌ی اوّل نظام است. *بیانات در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (علیه‌السلام) 96.2.20 هدف میان‌مدّت دشمنان مسئله‌ی اقتصاد کشور است، مسئله‌ی معیشت مردم است. اقتصاد بایستی حرکت نکند، معیشت مردم بایستی لنگ بماند، کار و تولید باید در کشور پایین بماند، بیکاری باید به‌عنوان یک بلا در کشور عمومیّت پیدا کند، مردم بایستی از جمهوری اسلامی و از نظام اسلامی به‌خاطر مشکلات معیشتی ناامید و مأیوس بشوند. این هدف دشمن است؛ دنبال این هستند، دارند تلاش میکنند، برایش برنامه‌ریزی میکنند، به قول خودشان اتاقهای فکر تشکیل میدهند، برای اینکه بتوانند این کار را در کشور ما انجام بدهند. این هدف میان‌مدّت آنها است که دنبالش هستند. ما وقتی این هدف را فهمیدیم، آن‌وقت باید علاج بکنیم؛ علاج هم میتوانیم بکنیم، اگر به خود بیاییم، یک­‌قدری توجّه کنیم، دنبال کنیم. اگر همین شعاری را که ما اوّل سال مطرح کردیم -«اقتصاد مقاومتی؛ تولید ملّی و اشتغال»- دنبال بکنیم، آن نقشه‌ی دشمن مسلّماً از بین خواهد رفت؛ همچنان‌که اگرچنانچه متوجّه باشیم و آماده باشیم برای برخورد و مواجهه‌ی با آن هدف کوتاه‌مدّت و هدف نزدیک که مسئله‌ی ناامنی است و ایجاد ناامنی و ایجاد فتنه و آشوب، قطعاً خواهیم توانست آن را خنثی کنیم. *بیانات در مراسم بیست و هشتمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی (رحمه‌الله) 96.3.14 یک مسئله‌ی دیگری که من اینجا کوتاه عرض میکنم و بعدها ان‌شاءالله با تفصیل بیشتری ممکن است مطرح بکنم، این است که در مسائل داخلی، دولت محترم، به تولید و اشتغال اهمّیّت ویژه بدهند. بر طبق قانون اساسی، رئیس‌جمهور از امکانات بسیار گسترده‌ای در کشور برخوردار است؛ خیلی از کارها را میتوانند انجام بدهند؛ از این امکاناتی که در اختیار دارند استفاده کنند، ظرفیّتهای داخلی را بالفعل کنند، هیچ درنگی در عمل به وعده‌هایی که به مردم داده شده است صورت نگیرد. مسئولین را، مسئولان بخشهای مختلف را -حالا در دولت دوازدهم- جوری انتخاب بکنند که کارکن و فعّال و پای‌کار و توانا باشند؛ یعنی توانایی آنها بتواند کارها را ان‌شاءالله پیش ببرد. *حضور و سخنرانی رهبر انقلاب در مراسم بیست‌ و هشتمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) 96.3.14 «اهمیت ویژه دادن به تولید و اشتغال» مسئله‌ای بود که رهبر انقلاب اسلامی در ادامه‌ی سخنانشان به دولت توصیه کردند و افزودند: رئیس‌جمهور طبق قانون اساسی از امکانات گسترده‌ای در کشور برخوردار است که باید با استفاده از این امکانات، ظرفیت‌ها را بالفعل کنند و در عمل به وعده‌های داده‌شده به مردم، هیچ درنگی انجام نشود. *بیانات در دیدار مسئولان نظام 96.3.31 نکته‌ی دوّمی که جزو تجربه‌ها است: به ظرفیّتهای داخلی اولویّت دادن [است]. این همان‌ چیزی‌ است که ما امسال را اعلام کردیم [سال] تولید ملّی و اشتغال. تولید ملّی؛ یکی از بخشهای مربوط به ظرفیّتها، تولید ملّی است؛ در اینجا تولید صنعتی و کشاورزی مورد نظر است؛ البتّه تولید نرم‌افزاری و تولید علم و تولید فکر هم حتماً جزو تولید داخلی است و مهم است، لکن چون مسائل اقتصاد در میان بود، مراد ما تولید صنعتی و کشاورزی و مانند اینها است. تولید ملّی، تولید داخلی؛ ظرفیّتهای داخلی باید مورد توجّه قرار بگیرد. به نظر من، ظرفیّت نیروی انسانی جوان ما بسیار ظرفیّت خوبی است. *بیانات در دیدار جمعی از استادان، نخبگان و پژوهشگران دانشگاه‌ها 96.3.31 ما امسال اشتغال را مطرح کردیم، بحث کردیم؛ تولید ملّی و اشتغال. «اشتغال» یا «تولید ملّی» یک فکر است، همه هم میخواهند این کار را انجام بدهند، تلاشهایی هم میکنند. من اوّل سال در سخنرانی گفتم؛(7) یعنی کاری را که دولت کرده بود به افکار عمومی گزارش دادم؛ هفده هزار میلیارد تومان برای کارگاه‌های کوچک یا متوسّط یا چه صرف کردند تا کمک کنند که بلکه راه بیفتند، لکن اثر مطلوب را نبخشید. اشکال کار کجا است؟ شبیه این کار در دولت قبل هم انجام گرفته بود، شبیه این کار در دولت هشتم هم انجام گرفته بود؛ نمیشود. چرا نمیشود؟ خب یک اشکال علمی دارد؛ لابد یک اشکالی در کار هست، گرهی هست؛ این گره، گره علمی است؛ این کجا باید باز بشود؟ در دانشگاه. اگر این نقدینگی عظیمی که گزارش میشود در دست مردم وجود دارد، در خدمت اشتغال قرار بگیرد، شما ببینید چه اتّفاقی در مملکت می‌افتد. چرا قرار نمیگیرد؟ حالا مشکل بانک‌ها را اینجا مطرح کردند؛ بله، خب حالا این اشکالات نظام بانکی، بایستی در مراکز تصمیم‌گیری مورد توجّه قرار بگیرد. *اقامه نماز عید فطر به امامت رهبر انقلاب 96.4.5 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، راه‌پیمایی روز قدس و همچنین برگزاری انتخابات پر شور و عظمت، و تهاجم قدرتمندانه‌ی سپاه به دشمنان را «ذخایر ارزشمند اجتماعی» و مایه‌ی سرافرازی و امید ملت خواندند و با تأکید بر لزوم حفظ این ذخایر، خاطرنشان کردند: لازمه‌ی حفظ این ذخایر گران‌بها، حفظ وحدت و یکپارچگی ملت، حفظ انگیزه‌های انقلابی و حرکت در جهت اهداف و آرمان‌های انقلاب است. ایشان در ادامه با ابراز امیدواری برای تشکیل هرچه زودتر دولت جدید، گفتند: با توجه به نام امسال، دولت جدید باید کارهای بزرگی را با کمک مردم، در جهت رونق تولید و حل مشکل اشتغال جوانان انجام دهد و این کارها باید با جدیت پیگیری شوند.