تلاش سازمان یافته برای حذف شایستگان یک واقعیت تلخ است/حکومت سالم باید نقد را بشنود

سرویس سیاسی « فردا »: دکتر عماد افروغ با انتقاد از فعالیت های سازمان یافته سیاسی برای حذف یا احیای برخی افراد با اشاره به اظهار نظر برخی مقامات دولتی در خصوص اینکه حزب واقعی نداریم تاکید کرد : این اظهار نظر بازتاب خوبی نداشت و حرف صوابی نبود . بدین معنا که گفته ایشان یک حرف سیاسی و یک حرف جناحی در قالب فراجناحی بود . خود این جریان شب انتخابات کرکره اش را بالا داده است.

دکتر عماد افروغ در گفتگو با « فردا » با بیان اینکه نباید بر ضرورت فعالیت حزبی خط بطلان کشید گفت : شاید در کشور شاهد حزب سیاسی واقعی نباشیم اما دلیل بر این نمی شود که خط بطلانی بر جایگاه و ضرورت فعالیت حزبی بکشیم . درست است که احزاب ما نقص ها و کاستی هایی دارند اما در کنار این کاستی ها و ضعف ها، یک تجربه ای در ظرف این سی سال برای ما به جا گذاشته اند که این تجربه ناشی از فعالیت های حزبی و یا شبه حزبی در بسیاری از تصمیم گیری ها، سیاست ها، رفتارها و رقابت ها خودش را نشان داده است .

وی افزود : در واقع ما نمی توانیم بگوییم که واقعیتی به اسم اصولگرایی و اصلاح طلبی یا راست و چپ نداریم . هرچند که این عناوین چندان هم شفاف نیستند و به لحاظ محتوایی تداخل هایی با یکدیگر دارند ، اما باید کمک کرد تا ابهامات برطرف شود و شفافیت رخ دهد و این تداخل ها کمرنگ شوند و شاهد حضور احزاب باشیم . در این میان فعالیت های حزبی ذیل فرایندی تعریف می شود به نام فرایند تمایز یافتگی و یا تفکیک که در کنار این فرایند باید توجهی به فرایند انسجام هم داشته باشیم، یعنی احزاب بدانند که یک خطوط قرمز مشترک و قواعد عامی هم وجود دارد که همه باید به آنها پایبند باشند .

این استاد دانشگاه ادامه داد : عام گرایی به این معناست که چون در ذیل فرایند تفکیک به علاوه فرایند انسجام فعالیت می کنیم و منافع و مصالح کشور را بر منفعت های گروهی و فردی ترجیح می دهیم، به تبع، چیزی را که برای دیگران نمی پسندیم برای خودمان هم نمی پسندیم و بالعکس . این طور نباشد که اگر اتفاق سیاسی به نفع ما شد موضع سیاسی ما مثبت باشد و اگر به ضررما شد موضع منفی بگیریم . یعنی فعالیت های حزبی یک اقتضائات عام گرایانه نیز دارد .

افروغ تاکید کرد : ما واقعاً نیازمند فعالیت های حزبی هستیم اما حزب بیش از آنکه دولت ساخته باشد، یک فلسفه و یک خاستگاه وجودی دارد و آن اینکه از بطن و متن جامعه مدنی می جوشد . یعنی عرصه قدرت غیر رسمی متوجه ضرورت فعالیت های حزبی می شود، دست به تشکل سیاسی می زند، فهرست انتخاباتی می دهد و تلاش می کند در نهایت یک تجربه متراکم سیاسی را شکل دهد .

پارادوکس های یک اظهار نظر

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم خاطرنشان کرد : اینکه گفته شود حالا که حزب نداریم باید از زاویه دیگر برخورد کنیم حرف نادرستی است . وقتی آقای روحانی می فرمایند ما حزب تعریف شده نداریم باید در جوابشان گفت مگر خودشان چگونه روی کار آمدند؟ مگر خود ایشان نگفتند که احزاب در زمان انتخابات کرکره را بالا می دهند؟ مگر خودشان در زمان انتخابات کرکره را بالا ندادند؟ این یک پارادوکس است. باید دقت کرد که دچار نقض غرض نشویم .

این استاد دانشگاه ادامه داد : فراجناحی بودن مربوط به عناصر و ارکانی از حاکمیت است که منافع گروهی و حزبی ندارند مانند رهبری، قوه قضاییه، شورای نگهبان، ... و در کل، عناصرمربوط به فرایند انسجام ( امنیت ملی و ثبات سیاسی، هماهنگی های ساختاری و وحدت نمادین) در جامعه. حتی در رقابتهای سیاسی نیز، عناصری از فرایندهای فراجناحی بودن را داریم اما نمی توانیم بگوییم یک جریان سیاسی، کاملاً فراجناحی عمل می کند، این کاملاً با واقعیت رقابت سیاسی و ضرورت شکل گیری احزاب و تحقق فرایند تفکیک منافات دارد .

افروغ با اشاره به ساختار سیاسی ایران نیز گفت : جامعه ایران دارای ویژگی هایی است . نظام سرمایه داری، فاشیستی و اقتدار گرایی در آن شکل نگرفته است و جامعه مدنی، قطبی نیست بلکه یک جامعه مدنی طیفی می باشد . پس باید مراقب باشیم که این جامعه طیفی خودش را در آرایش سیاسی و مبارزات انتخاباتی نشان دهد . همواره باید تلاش شود اگر بخواهیم شاهد حضور حداکثری مردم و تکرار حماسه سیاسی باشیم، باید کمک کنیم جریانات مختلف سیاسی بتوانند نماینده ای در عرصه مبارزات سیاسی داشته باشند . کاری که بنده در انتخابات 88 انجام دادم این بود که از یکی از کاندیداهای معروف اصلاح طلب دعوت کردم و بالاخره این اتفاق افتاد. حسب پیش بینی بنده یک واقعیت طیف گونه در جریان اصلاح طلبی ایجاد شد و در کنار ایشان یک نفر دیگر هم آمد اما هنوز واقعیت طیف گونه کامل نبود . زیرا در جناح اصولگرا تنها یک نفر وجود داشت . تلاش کردم که در اصولگرایی هم این مورد خودش را نشان دهد و وقتی یک کاندیدای دیگری از اصولگرایی اعلام آمادگی کرد به فال نیک گرفتم .

نماینده مردم تهران در مجلس هفتم تصریح کرد : تلاشمان در انتخابات این بود که این واقعیت طیف گونه و نمادش در سیاست خودش را بهتر نشان دهد . وقتی معتقدیم جامعه ما قطبی نیست و نباید هم قطبی شود اگر اردوگاهی فضا را قطبی کرد حسب همان منطق تمایل به ابقاء طیفی شدگی، آیا نباید واکنش نشان دهیم؟ چگونه آن موقع که ما از موسوی برای انتخابات دعوت کردیم یا در برابر تک کاندیدای اصولگرایان ایستادیم، با این توجیه که باید فضا را از تک قطبی شدن نجات داد، خوشحال بودید یا حداقل واکنشی منفی نشان ندادید، اما امروز که در برابر کناره گیری آقای عارف ، آن هم قبل از برگزاری انتخابات موضع می گیریم و البته در تحلیل های بعدی خود به آن استناد می کنیم، برخی علیه بنده واکنش نشان می دهند و از بدترین تعابیر استفاده می کنند و البته بنده به خود اجازه نمی دهم که یا مقابله به مثل کنم و یا اینها را به آقای عارف نسبت دهم، البته از آقای عارف توقع دارم که جلوی این بد اخلاقی ها را بگیرد. کاری که در دولت قبل اتفاق افتاد و متأسفانه رئیس دولت جلو آن را نگرفت. به هر حال، منطق برخورد یکی است و بنده حسب همان منطق واحدی که می کوشیدم فضای طیفی خودش را نشان دهد، آمدم به آقای عارف گفتم شما چرا کناره گیری کردید و این مغایر با عقلانیت سیاسی، توسعه سیاسی و فرایند تفکیک و تحزب در دراز مدت است . حرفهای من یک نقد است و یک حکومت سالم باید گوش شنوا برای نقد داشته باشد . امیدواریم به این مسائل توجه بیشتری شود .

سه مانع حزبی در کشور

وی با اشاره به سه مانع حزبی در کشور افزود : این سه مانع، مانع ساختاریِ سیاسی، ساختاریِ اقتصادی و ساختاریِ فرهنگی هستند . ساختاری سیاسی مربوط به همان شیوه اداره کشور است که متأسفانه یک شیوه تمرکزگرایی است و از گذشته به ارث رسیده است. به لحاظ ساختار اقتصادی هم متکی به اقتصاد نفتی هستیم و این دو ساختار رابطه منتجی را به نام رابطه قدرت - ثروت رقم زده است . این یکی از موانع ساختاری فعالیت های حزبی در کشور است .

افروغ در ادامه افزود : اما بخشی از موانع فرهنگی بی شماری که در سر راه فعالیت های حزبی وجود دارد مربوط به خود احزاب است. یعنی، احزاب متوجه باید متوجه باشند و مراقبت کنند که فرهنگ سیاسی تحزب یک فرهنگ خاص می باشد . باید به سمت شفافیت و تدوین مواضع و ایدئولوژی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خود حرکت کنند، عضوگیری روشن و منابع مالی تعریف شده داشته باشند . هیچ وقت توصیه نشده احزاب وابستگی مالی به دولت داشته باشند و باید تمهیداتی اندیشید که یک فعالیت های اقتصادی تعریف شده داشته باشند و ترجیحاً از تخفیف مالیاتی هم برخوردار باشند .

احزاب خودشان مانع فرهنگ ضروری توسعه یافتگی نباشند

این استاد دانشگاه تصریح کرد : شاید بخش ساختار سیاسی و اقتصادی در کوتاه مدت حل نشود . زیرا سی سال است نتوانستیم از اقتصاد نفتی خارج شویم و یا آمایش سرزمین و توسعه منطقه ای داشته باشیم . پس حداقل، احزاب خودشان مانع فرهنگ ضروری توسعه یافتگی نباشند . اگر در یک رقابتی پیروز نشدند بلافاصله تغییر موضع ندهند . ما متاسفانه شاهد این تغییرمواضع هستیم . خیلی از افرادی که وابسته به یک جریان سیاسی خاص هستند وقتی که رأی نمی آورند، بلافاصله تغییر موضع می دهند و در موافقت دولت مستقر موضع گیری می کنند، تعریف و تمجید می کنند و این شایسته یک جامعه رشد یافته نیست .

وی با انتقاد از کم لطفی نسبت به فعالیت های حزبی گفت : این نباید به این معنا تلقی شود که اگر ضعف ها و کاستی های وجود دارد به ضرورت فعالیت های حزبی بی اعتنا بشویم . زمانه به من ثابت کرده است که به رغم نبود شرایط ساختاری سیاسی و اقتصادی مستعد تحزب، نباید از ضرورت توجه به ابعاد فرهنگی آن غفلت کرد. اکنون باید خود احزاب اهتمام جدی تری بورزند و فرهنگ سیاسی توسعه یافته ای را در دستور کار خود قرار دهند، و بتدریج شرایط را برای ایجاد نظام پارلمانی مهیا نمایند. شاید از این طریق شرایط ساختاری سیاسی و اقتصادی نیز تغییر کند و کشور شاهد آمایش سرزمین و فرایند تفکیک، انسجام، پیوستگی و همبستگی در سه بعد هماهنگی ساختاری، امنیت ملی و ثبات سیاسی و وحدت ملی باشد .

دکتر افروغ برگزاری مناظرات تلویزیونی را مبارک عنوان کرد و افزود : از بنده برای شرکت در میزگرد تلویزیونی گذشته دعوت شد . اما از آنها خواستم این فرصت به احزاب داده شود تا بیایند خودشان را معرفی و نظرات خودشان را مطرح کنند. ظاهراً به نظر می رسد اتفاقاتی رقم خورده تا ما را به ضرورت های فعالیت های حزبی نزدیکتر کرده است . این ضرورت اما باید جدا از فعالیت های اغواگرایانه سیاسی دنبال شود.

کسانی به صورت برنامه ریزی شده برای حذف افراد تلاش می کنند

این استاد دانشگاه درباره بروز و ظهور « پیمانکاری سیاسی » با حضور افرادی که برای حذف دیگران در زمان های خاص وارد صحنه می شوند گفت : این افراد را تحت لفظ پیمانکاران سیاسی سراغ ندارم، اما شهوداً حس می کنم عده ای در زمان انتخابات به صورت برنامه ریزی شده و از طریق یک نقش مشخص و ناسازگار با اخلاق سیاسی و فرایند تفکیک ناسازگار با تجربه متراکم سیاسی سعی می کنند به گونه ای عده ای را تخریب و یا بزرگ جلوه دهند ، جنگ روانی و یک غوغا سالاری راه بیاندازند و از تمام امکانات بدون نام و نشان استفاده می کنند . متاسفانه در این دوره انتخابات نیز شاهد بودیم . ازمن نخواهید که اسم این افراد را ببرم اما شواهد نشان می دهد که وجود خارجی دارند . اما ا ینکه اسم این مورد پیمانکار سیاسی است یا خودشان اسمشان را پیمانکار سیاسی گذاشته اند اطلاعی ندارم اما شواهد دال بر وجود چنین حرکتی مشهود می باشد .