سوالاتی که جلیلی و مصلحی باید پاسخ دهند/ در مذاکرات و خارج از آن چه گذشت؟
دکتر جلیلی پس از پایان هر دور مذاکره در کنفرانس مطبوعاتی از غرب می خواست دچار اشتباه محاسباتی نشود. اما پاسخ طرف مقابل چه بود؟ در اين مدت آمريكايي ها مساله راهبرد فشار اقتصادي و اخذ زمان از ايران براي اعمال تحريم ها را به اجرا مي گذارد و در مقابل مشخص نبود تیم دکتر جلیلی از ظرفیت هایی که در اختیار او بود چگونه در مذاکرات بهره می برد!
سرویس سياسي «فردا»؛ برای فهم یکی از دلایل چرایی مشروعیت یافتن رویکرد دولت جدید در مواجهه با مقامات آمریکایی باید نگاهی به گذشته و نحوه مدیریت نهادهای راهبردی دولت دهم در خصوص تبعات مجادله با غرب داشت.آمريكايي ها در تحليل هاي خود در زمينه پيروي روحاني در انتخابات ايران به مساله تنگناهاي اقتصادي و مشكلاتي كه در اين زمينه ايران را تهديد مي كنند، اشاره دارند و پيروزي حسن روحاني را محصول همين مشكلات مي دانند. نظريه پردازان غربي همواره مساله هسته اي كشورمان را به عنوان يك مساله راهبردي در برخورد با ايران مورد توجه قرار داده اند و سياست هسته اي ايران همواره از اين منظر بيان شده است سياستي كه ايران در زمينه هسته اي در پيش گرفته است را به نوعي سياست اقتدار و بقاي خود مي داند و به همين منظور جز با مخاطره انداختن ايران در زمينه هاي اقتصادي نمي تواند از ايران انتظار داشت تا رويكردي متفاوت را در زمينه مسائل هسته اي اتخاذ كند. سود آمریکا از کش دار شدن مذاکرات آمريكايي ها همين راهبرد را در زمينه برخورد با مساله 
هسته اي كشورمان در پيش گرفتند و همين مساله سبب شد تا موضوع مذاكرات هسته اي به عنوان يك موضوع طويل المدت و پيچيده قلمداد شود. همين مساله زمان ممكن براي اعمال تحريم هاي مختلف را به آمريكايي ها داد. درواقع هر دور از مذاكرات هسته اي كه به رياست، سعيد جليلي دبير كل وقت شوراي عالي امنيت ملي برگزار و بدون نتيجه پايان مي يافت، فرصت و بهانه اي براي اعمال تحريم هاي جديد را به امريكايي ها مي داد تا جايي كه اين تحريم ها هر روز شديد و شديدتر مي شد و تا جايي ادامه يافت كه به تحريم بانك مركزي و در قدم بعدي تحريم نفتي ايران انجاميد. راهبرد امريكايي ها به طور گام به گام در قبال مساله هسته اي ايران اجرا شد اما اين سئوال بوجود مي آيد كه افراد مسئول در زمينه مساله هسته اي درباره مخاطراتي كه در اين زمينه كشور را تهديد مي‌كنند چه واكنش و سياستي در قبال اين موضوع انديشيده و به كار برده اند. نتايجي كه خارج از ميز مذاكرات رقم مي خورد سعيد جليلي، دبیر شورای عالی امنیت ملی به عنوان مسئول مذاكرات هسته ايران با 5 قدرت جهاني در حدود 5 سال به مذاكره با طرف غربي براي دست يابي به يك راه حل در اين زمينه مبادرت ورزيد. در اين سلسله
مذاكراتي در زمينه مساله هسته اي انجام گرديد نتیجه ملموس تعيين وقتي ديگر براي مذاكره آينده تنها نتيجه شفاف اين مذاكرات بود! دکتر جلیلی پس از پایان هر دور مذاکره در کنفرانس مطبوعاتی از غرب می خواست دچار اشتباه محاسباتی نشود. اما پاسخ طرف مقابل چه بود؟ در اين مدت آمريكايي ها مساله راهبرد فشار اقتصادي و اخذ زمان از ايران براي اعمال تحريم ها را به اجرا مي گذارد و در مقابل مشخص نبود تیم دکتر جلیلی از ظرفیت هایی که در اختیار او بود چگونه در مذاکرات بهره می برد! بنابراین سوال مشخص این است که راهكار عملي از سوي هيئت ايراني براي كم كردن فشار اين تحريم هاي اقتصادي در زمينه تحريم بانك مركزي و تحريم نفت و يا لغو آنها چه بود؟ به طور مشخص آيا اساسا تحليلي در این زمينه وجود داشت؟ با نگاه به عملكرد تيم آقاي جليلي مي توان به اين نتيجه رسيد كه بيش از هر چيز تامل در ماهیت تحریم های اقتصادي و تحريم بانك مركزي ايران ناديده انگاشته شده است. در آن زمان اين اعتقاد وجودداشت كه اساسا تحريم نفت ايران امكان ندارد. چرا كه اين مساله سبب افزايش قيمت نفت به ميزان 2.5 برابر ميزان فعلي يعني تا حدود 250 دلار مي شود و آمريكايي ها با توجه به
بحران اقتصادي كه دارند چنين ريسكي را نمي كنند و از سوي ديگر اروپاييان 9 الي 12 ماه وقتتعیین کرده اند تا اين تحريم ها را اجرايي كنند و همين موضوع نشان می دهد که این امر بلوفی بیش نیست . در نهایت دیدیم که این امر به منصه ظهور پیوست و طی این بازه زمانی تحرکی برای یافتن راه حل جلوگیری از این امر یا مقابله با آن اندیشیده نشد. تحريم بانك مركزي ايران نيز به همين شكل مورد انكار واقع مي شد اما همين موضوع سبب شد كه نوسانات قيمت ارز بازار ايران را متلاطم كند و با افزايش بي رويه قيمت دلار در ايران و برابر آن كم ارزش شدن ريال اقتصاد كشور با چالش هاي جدي روبرو شود كه بي ثباتي اقتصادی يكي مهمترين اين چالش ها بود. سوال مشخص این است دبیرخانه شورای امنیت ملی که تحت زعامت دکتر جلیلی بود چه تحلیلی از فضای حاکم بر پرونده هسته ای داشته است و اساسا تا چه حد به کارویژه های ذاتی خود در خصوص آینده نگری راهبردی و رصد فضا و پیش بینی صحیح ، اهتمام داشته است؟ به طور مشخص تحلیل تیم دکتر جلیلی از روند تحریم ها و میزان اثرگذاری آنها چه بوده است؟ نقش وزارت اطلاعات دولت دهم در پيش بيني مخاطرات از سوي ديگر بايد همين سئوالات را از حيدر
مصلحي، وزير اطلاعات دولت دهم پرسيد. آيا وزير اطلاعات دولت دهم به عنوان «دیده‌بان کابینه» مخاطرات اقتصادي كه بر اثر تحريم ها به كشور تحميل مي شد را با توجه به شرايط موجود مورد بررسي قرار داده بود؟ تحليل ها از تهديدات اقتصادي پيش روي ايران چه بود؟ براي مقابله با تهديدات چه راهكار عملي صورت گرفت؟ دورنماي راهبردي كه وزير اطلاعات در مقابل گسترش تحريم ها برنامه ريزي كرده چه بود؟ و سئوالاتي از اين دست كه البته با توجه به وضعيتي كه كشورمان در پيش از انتخابات و امروز گريبانگير آن است به نظر مي رسد كه ناديده گرفت اين مباحث و عدم هشدارهاي جدي در اين مساله سبب شد كه وضعيت اقتصادي كشور به جايگاه نامطلوبي حركت كند. گرچه عوامل ديگري در اين زمينه دخيل بوده اند كه نبايد از آنها غافل شد اما در اين زمينه نبايد نقش خطير و بسيار مهم وزارت اطلاعات را ناديده انگاشت. پاسخ به این سوالات از آنجا اهمیت می یابد که مشخص شود تیم امنیت ملی در دولت دهم اساسا چگونه به معادلات پیچیده ای که دشمن برای ایران تدارک دیده بود می نگریستند و چه راهبردهایی را برای عبور از این شرایط اندیشیده بودند. چه آنکه اگر قرار است جریانات سیاسی وابسته به این
تیم در نقد رویکردهای فعلی فعال شوند باید پاسخ های شایسته ای درباره مدیریت خود و چرایی رسیدن به مرحله فعلی عرضه کنند.
هسته اي كشورمان در پيش گرفتند و همين مساله سبب شد تا موضوع مذاكرات هسته اي به عنوان يك موضوع طويل المدت و پيچيده قلمداد شود. همين مساله زمان ممكن براي اعمال تحريم هاي مختلف را به آمريكايي ها داد. درواقع هر دور از مذاكرات هسته اي كه به رياست، سعيد جليلي دبير كل وقت شوراي عالي امنيت ملي برگزار و بدون نتيجه پايان مي يافت، فرصت و بهانه اي براي اعمال تحريم هاي جديد را به امريكايي ها مي داد تا جايي كه اين تحريم ها هر روز شديد و شديدتر مي شد و تا جايي ادامه يافت كه به تحريم بانك مركزي و در قدم بعدي تحريم نفتي ايران انجاميد. راهبرد امريكايي ها به طور گام به گام در قبال مساله هسته اي ايران اجرا شد اما اين سئوال بوجود مي آيد كه افراد مسئول در زمينه مساله هسته اي درباره مخاطراتي كه در اين زمينه كشور را تهديد مي‌كنند چه واكنش و سياستي در قبال اين موضوع انديشيده و به كار برده اند. نتايجي كه خارج از ميز مذاكرات رقم مي خورد سعيد جليلي، دبیر شورای عالی امنیت ملی به عنوان مسئول مذاكرات هسته ايران با 5 قدرت جهاني در حدود 5 سال به مذاكره با طرف غربي براي دست يابي به يك راه حل در اين زمينه مبادرت ورزيد. در اين سلسله
مذاكراتي در زمينه مساله هسته اي انجام گرديد نتیجه ملموس تعيين وقتي ديگر براي مذاكره آينده تنها نتيجه شفاف اين مذاكرات بود! دکتر جلیلی پس از پایان هر دور مذاکره در کنفرانس مطبوعاتی از غرب می خواست دچار اشتباه محاسباتی نشود. اما پاسخ طرف مقابل چه بود؟ در اين مدت آمريكايي ها مساله راهبرد فشار اقتصادي و اخذ زمان از ايران براي اعمال تحريم ها را به اجرا مي گذارد و در مقابل مشخص نبود تیم دکتر جلیلی از ظرفیت هایی که در اختیار او بود چگونه در مذاکرات بهره می برد! بنابراین سوال مشخص این است که راهكار عملي از سوي هيئت ايراني براي كم كردن فشار اين تحريم هاي اقتصادي در زمينه تحريم بانك مركزي و تحريم نفت و يا لغو آنها چه بود؟ به طور مشخص آيا اساسا تحليلي در این زمينه وجود داشت؟ با نگاه به عملكرد تيم آقاي جليلي مي توان به اين نتيجه رسيد كه بيش از هر چيز تامل در ماهیت تحریم های اقتصادي و تحريم بانك مركزي ايران ناديده انگاشته شده است. در آن زمان اين اعتقاد وجودداشت كه اساسا تحريم نفت ايران امكان ندارد. چرا كه اين مساله سبب افزايش قيمت نفت به ميزان 2.5 برابر ميزان فعلي يعني تا حدود 250 دلار مي شود و آمريكايي ها با توجه به
بحران اقتصادي كه دارند چنين ريسكي را نمي كنند و از سوي ديگر اروپاييان 9 الي 12 ماه وقتتعیین کرده اند تا اين تحريم ها را اجرايي كنند و همين موضوع نشان می دهد که این امر بلوفی بیش نیست . در نهایت دیدیم که این امر به منصه ظهور پیوست و طی این بازه زمانی تحرکی برای یافتن راه حل جلوگیری از این امر یا مقابله با آن اندیشیده نشد. تحريم بانك مركزي ايران نيز به همين شكل مورد انكار واقع مي شد اما همين موضوع سبب شد كه نوسانات قيمت ارز بازار ايران را متلاطم كند و با افزايش بي رويه قيمت دلار در ايران و برابر آن كم ارزش شدن ريال اقتصاد كشور با چالش هاي جدي روبرو شود كه بي ثباتي اقتصادی يكي مهمترين اين چالش ها بود. سوال مشخص این است دبیرخانه شورای امنیت ملی که تحت زعامت دکتر جلیلی بود چه تحلیلی از فضای حاکم بر پرونده هسته ای داشته است و اساسا تا چه حد به کارویژه های ذاتی خود در خصوص آینده نگری راهبردی و رصد فضا و پیش بینی صحیح ، اهتمام داشته است؟ به طور مشخص تحلیل تیم دکتر جلیلی از روند تحریم ها و میزان اثرگذاری آنها چه بوده است؟ نقش وزارت اطلاعات دولت دهم در پيش بيني مخاطرات از سوي ديگر بايد همين سئوالات را از حيدر
مصلحي، وزير اطلاعات دولت دهم پرسيد. آيا وزير اطلاعات دولت دهم به عنوان «دیده‌بان کابینه» مخاطرات اقتصادي كه بر اثر تحريم ها به كشور تحميل مي شد را با توجه به شرايط موجود مورد بررسي قرار داده بود؟ تحليل ها از تهديدات اقتصادي پيش روي ايران چه بود؟ براي مقابله با تهديدات چه راهكار عملي صورت گرفت؟ دورنماي راهبردي كه وزير اطلاعات در مقابل گسترش تحريم ها برنامه ريزي كرده چه بود؟ و سئوالاتي از اين دست كه البته با توجه به وضعيتي كه كشورمان در پيش از انتخابات و امروز گريبانگير آن است به نظر مي رسد كه ناديده گرفت اين مباحث و عدم هشدارهاي جدي در اين مساله سبب شد كه وضعيت اقتصادي كشور به جايگاه نامطلوبي حركت كند. گرچه عوامل ديگري در اين زمينه دخيل بوده اند كه نبايد از آنها غافل شد اما در اين زمينه نبايد نقش خطير و بسيار مهم وزارت اطلاعات را ناديده انگاشت. پاسخ به این سوالات از آنجا اهمیت می یابد که مشخص شود تیم امنیت ملی در دولت دهم اساسا چگونه به معادلات پیچیده ای که دشمن برای ایران تدارک دیده بود می نگریستند و چه راهبردهایی را برای عبور از این شرایط اندیشیده بودند. چه آنکه اگر قرار است جریانات سیاسی وابسته به این
تیم در نقد رویکردهای فعلی فعال شوند باید پاسخ های شایسته ای درباره مدیریت خود و چرایی رسیدن به مرحله فعلی عرضه کنند.
دیدگاه تان را بنویسید