چرایی سقوط بورس

کیهان: یک روزنامه اصلاح‌طلبان نوشت رشد کاذب بورس با نقش‌آفرینی دولت بود و هنگامی که آن حمایت برداشته شد، سقوط بورس اتفاق افتاد.

روزنامه آرمان در گزارشی اقتصادی خاطرنشان کرد: بسیاری از مردم با اعتماد به صحبت‌های دولت به‌ویژه شخص رئیس‌جمهوری هر آنچه داشتند را به بازار سرمایه وارد کردند. در روزهای ابتدایی بازار در مسیر رشد قرار گرفت و از سوددهی بالایی هم برخوردار شد و حتی شاخص در مرداد به بیش از دو میلیون واحد هم رسید؛ حالا اما بعد از گذشت ۱۱ ماه از سال ۹۹ و نزدیک شدن به روزهای پایانی بخش اعظمی از سرمایه‌های وارد شده به بازار سرمایه یا به صورت کاملا ۱۰۰ درصدی از بین رفته‌اند یا با کاهش بسیار چشمگیری مواجه شده‌اند. سرمایه‌هایی که مردم به زحمت و با فروختن اموالی نظیر خودرو، مسکن، طلا و جواهرات جمع‌آوری کرده بودند حالا این روزها در بازار سرمایه به خاکستر تبدیل شده‌اند و هیچ‌کس هم نیست که بتواند پاسخگوی سرمایه‌های از دست رفته مردم باشد که با اطمینان به اظهارات مسئولان وارد این بازار شدند.

هرچند که کارشناسان بازار سرمایه همواره درباره ورود افراد نا آشنا به فرآیندهای بورسی هشدار داده بودند و همیشه بهترین راه را برای ورود به این بازار برای افراد ناآشنا استفاده از کارگزاران معتبر عنوان می‌کردند، با این حال بخش عمده‌ای از سرمایه‌های خرد که وارد بازار سرمایه شدند، سرمایه‌هایی بودند که ناآگاهانه و صرفا با توجه به رشد کاذب شاخص‌های بازار سرمایه و همچنین صحبت‌های دولت به‌ویژه در ابتدای سال وارد این بازار شدند. جالب اینجاست که با شروع اپیدمی کرونا شاخص بورس‌های بزرگ جهانی در آمریکا، آسیا و اروپا کاهش یافتند ولی شاخص بازار سرمایه ایران رشد داشت!

هرچند از همان اول هم کارشناسان این رشد را کاذب می‌دانستند و معتقد بودند که نباید اجازه رشد کاذب بازار داده شود، اما حمایت‌های کامل دولت با روش‌های مختلف از بازار سرمایه باعث تشدید این روند شد تا اینکه این دست حمایتی از پشت بازار برداشته شد و نهایتا سقوط شاخص اتفاق افتاد. بعد از آن کاهش شاخص تا امروز ادامه پیدا کرد.

یکی از ناراحتی‌های مردم در مورد بازار سرمایه این است که همان مسئولانی که روزی برای ورود مردم به بورس فرش قرمز پهن کردند و هر نوع وعده‌ای هم بلد بودند دادند امروز راه‌شان را از مردم جدا کرده و تمام مسئولیت اتفاقات افتاده را به دوش خود مردم گذاشتند! چندی پیش، وزیر امور اقتصاد و دارایی، در پاسخ به سؤالی در ارتباط با دعوت مردم به بازار سرمایه گفته بود: به مردم گفتم سوددهی بورس تضمین‌شده نیست و دینی بر دوشم قرار ندارد. این درحالی است که در سه ماه گذشته دژپسند به طور کامل از ورود مردم به بازار حتی در شرایط افت شاخص صحبت کرده و حتی با انتقاد از واکنش رسانه‌ها و کارشناسان به وضعیت بازار سرمایه با این مضمون که رسانه‌ها صرفا قصد برجسته کردن نکات منفی عملکرد او را در مورد بازار سرمایه‌دارند؛ گفته بود:‌ درحالی‌که در نظرسنجی‌های انجام‌شده، برآورد خوبی از شاخص‌های بورس به دست آمد، متاسفانه شاهدیم، عده‌ای صرفا نکات منفی را برجسته کرده‌اند، درحالی‌که منطق حکم می‌کند که همه نتایج را با هم ببینیم.