باج خواهی برجامی جمهوری خواهان از دولت های ایران و آمریکا

یکی از گره‌های احیای برجام یعنی زمان مذاکره حل شده و حالا معلوم است که منظور ایران از «به زودی» دقیقا هشتم آذر است. این اما به معنی آن نیست که هیچ ابهامی نمانده و تکلیف مشخص است. هنوز هم نمی‌دانیم که نقطه شروع این مذاکرات کجاست و طرف ها قرار است درباره کدام موضوعات گفت‌وگو کنند.در این بین سناتور جیم ریش عضو ارشد جمهوری خواه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت: «هر توافق نامه ای که دولت بایدن بدون موافقت کنگره با ایران امضا کند، الزام آور نیست. این توافق نامه ما نیست و از آن حمایت نخواهیم کرد و اگر به دنبال دستیابی به یک توافق واقعی هستید باید آن را به عنوان یک معاهده در سنا ارائه کنید.» جمهوری خواهان از زمان مذاکرات برجام در سال 2015 همواره در پی تصویب توافق هسته ای ایران در کنگره بودند. بر اساس قانون اساسی آمریکا، هرگونه پیمان خارجی باید به تصویب سنای ایالات متحده برسد.با این حال، از سال 2015 مشخص بود که جمهوری خواهان حاضر نخواهند بود بدون جنگ و دعوا، توافق با ایران را در سنا به تصویب برسانند. اگر 10 سناتور جمهوری خواه با اکثریت شکننده دموکرات همراه نشوند، امکان تصویب توافق احتمالی آمریکا با ایران وجود نخواهد داشت. این در حالی است که در میان دموکرات ها نیز عده ای مخالف جدی توافق با ایران هستند. از این رو قابل پیش بینی است که جمهوری خواهان و برخی از دموکرات ها برای موافقت با تصویب توافق احتمالی بازگشت آمریکا به برجام، به طرح 13 ماده ای مایک پمپئو که بعد از خروج آمریکا از برجام ارائه شد، متوسل شوند؛ شرطی که پذیرش آن از سوی ایران ، قطعا غیرقابل قبول خواهد بود. حتی در صورت تصویب پیمان ها در سنا، امکان خروج آمریکا از آن ها وجود دارد مانند خروج آمریکا از پیمان مودت با ایران یا خروج از پیمان موشکی INF با روسیه. از این رو، حتی رای مثبت جمهوری خواهان به توافق احتمالی ایران و آمریکا، آن گونه که سناتور جیم ریش می گوید، برای دولت های بعدی آمریکا الزام آور نخواهد بود. در نهایت باید گفت، تاکید جمهوری خواهان برای تصویب توافق احتمالی ایران و آمریکا در سنا، نوعی باج خواهی از دولت های ایران و آمریکاست برای موضوعی که ماندگاری آن تضمین شده نیست. مگر این که در توافق احتمالی، قید «ابدی بودن» توافق درج شود که امکان آن نیز دور از انتظار خواهد بود.‌ همزمان،17نفر از نمایندگان جمهوی‌خواه کنگره با ارسال نامه‌ای به کاخ سفید توقف مذاکرات آمریکا با ایران در پی حمله پهپادی منسوب به ایران به پایگاه آمریکایی  التنف در سوریه را درخواست کردند اما با این حال محافل رسانه ای و غربی صرفا با برجسته کردن شعار بایدن مبنی بر بازگشت به دیپلماسی و برجام  سعی می کنند که تهران را مسئول بن بست ایجاد شده در احیای برجام معرفی کنند در حالی که بدون اجرای شروط تهران، بی هیچ تردیدی محدودیت در برنامه هسته ای ایران جنبه عینی داشته و معلوم نیست تحریم ها لغو شود یا این که لغو آن ها در دولت بعدی آمریکا ادامه دار باشد. از سویی معلوم نیست که با بازگشت مجدد آمریکا به برجام، این کشور از مکانیسم ماشه با ادعای نقض برجام از سوی ایران استفاده نکند و همه این ها از مواردی است که موجب شده تا تهران به نیت واقعی غربی ها نگاه تردید آمیزی داشته باشد.