الاکلنگ سیاسی آقای مدیر کل/ بازگشت گروسی با دست خالی؟

 در حالی که رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفت وگو با پرس تی وی در تهران مذاکراتش با مقامات ایرانی را «بسیار سازنده» توصیف کرده بود ، در وین و در سخنرانی افتتاحیه نشست شورای حکام آژانس که با تمرکز بر پرونده ایران برگزار می شد بار دیگر ضمن تکرار ادعاهای خود، مذاکراتش با تهران را «بی نتیجه» خواند . این بازی سیاسی که مدیرکل در ماه های اخیر راه انداخته، پیش از این هم با انتقاد شدید ایران و انتقاد ضمنی کشورهای موثر در آژانس روبه رو شده بود . با این حال بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان نگاه خوش بینانه تری به مدیرکل آژانس داشته و بر همین مبنا در گفت وگو با فارس اظهار کرد که ایران و آژانس درباره چگونگی پیگیری موضوعات مورد علاقه به توافقات کلی رسیدند و توافق کردند که به رایزنی‌های خود برای تکمیل چارچوب و جزئیات تداوم همکاری‌ها ادامه دهند.وی همچنین فضای ‌گفت‌وگوها را سازنده ارزیابی کرد . تنها چهار روز تا آغاز دور جدید مذاکرات در وین باقی مانده و به نظر می رسد باید منتظر اتفاقات جدید در همین چند روز باشیم.اما آن چه روز گذشته از سوی گروسی در نشست شورای حکام بیان شد، با تحلیل کمالوندی از مذاکرات تهران تفاوت داشت . مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز گذشته به ایران سفر کرده بود، در جلسه شورای حکام آژانس گفت که به رغم تمام تلاش‌هایم، این مذاکرات و رایزنی‌های گسترده برای پرداختن به مسائل باقی‌مانده پادمانی ایران که جزئیات آن در این دو گزارش آمده است،‌ بی‌نتیجه ماند.همچنین در بیانیه‌ای که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر کرده و در برگیرنده اظهارات مدیرکل آژانس در نشست شورای حکام است، آمده است: تا 23فوریه ۲۰۲۱، آژانس اجرای تعهدات هسته‌ای ایران تحت برجام را راستی‌آزمایی کرده و بر آن‌ها نظارت داشته است. اگرچه، از آن تاریخ به بعد، این فعالیت‌ها در نتیجه تصمیم ایران برای متوقف کردن اجرای تعهدات هسته‌ای‌اش تحت برجام، از جمله پروتکل الحاقی به طور جدی تضعیف شده‌اند.گروسی افزود: از این گذشته، برخلاف توافقی که میان آژانس و ایران در ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱ انجام شد،‌ دسترسی نداشتن به سایت کرج به معنای این بوده که احیای دیده‌بانی و نظارت در تمام تاسیسات و محل‌های مرتبط با برجام نمی‌تواند کامل انجام شود. این موضوع به طور جدی بر توان آژانس در تداوم وقوف بر [فعالیت‌ها در] این سایت که تا حد زیادی برای بازگشت به برجام ضروری دانسته شده، اثر می‌گذارد.مدیرکل آژانس در ادامه خطاب به رئیس جلسه بیان کرد: وجود ذرات اورانیوم دارای منشأ انسانی در سه محل در ایران که به آژانس اعلام نشده‌اند،‌ همچنین وجود ذرات تغییریافته ایزوتوپی در یکی از این محل‌ها،‌ به وضوح نشان می‌دهد مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای در این محل‌ها وجود داشته است. من همچنین نگران دفعاتی هستم که بازرسان آژانس در تاسیسات هسته‌ای ایران توسط ماموران امنیتی مورد بازرسی‌های بدنی قرار می‌گیرند. من درخواستم از ایران را برای انجام اقداماتی فوری در راستای اصلاح این وضعیت تکرار می‌کنم.این سخنان و گزارش ارائه شده از سوی گروسی در حالی روز گذشته منتشر شد که وی ساعاتی قبل از ترک تهران در گفت وگو با پرس تی وی ، شبکه انگلیسی زبان ایران ، در پاسخ به این که دیدارهایش در ایران چطور بودند، گفت: بسیار سازنده بودند. برخی مسائل مهمی وجود دارد که باید در سطح فنی درباره‌شان صحبت کنیم و مشغول آن‌ها بودیم.

بازگشت گروسی با دست خالی؟

او در پاسخ به این که آژانس چه کاری می‌تواند برای ممانعت از درز یافتن اطلاعات  محرمانه‌اش انجام دهد، گفت: آژانس از تمام اطلاعاتی که دریافت می‌کند محافظت می‌کند. اگر افراد این اطلاعات را درز می‌دهند،‌ آژانس هیچ ظرفیتی برای کنترل آن ندارد.خبرنگار پرس تی‌وی مطرح کرد با توجه به این که شاهد هستیم وقتی ایران گزارش‌های محرمانه ای از تاسیسات هسته‌ای یا دانشمندانش [به آژانس] می‌دهد، حملات سایبری و دیگر حملات از جمله ترور [در ایران] رخ می‌دهند، آیا نباید تضمینی وجود داشته باشد که وقتی آژانس خواستار این اطلاعات از ایران است، از این اطلاعات حفاظت خواهد شد؟ گروسی در پاسخ به او گفت: همیشه از اطلاعات حفاظت می‌شود، همیشه.او در پاسخ به این که آیا فکر نمی‌کند آژانس گاهی مواضعی سیاسی در قبال ایران اتخاذ کرده است،‌ گفت: مطلقا نه.همزمان،احمد زید آبادی فعال سیاسی اصلاح طلب در متنی کوتاه با عنوان«بازگشت گروسی با دست خالی» نوشت:رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با دست خالی تهران را ترک کرده است. این اتفاق در آستانۀ مذاکرات وین، نشانۀ خوبی نیست. در واقع، عدم توافق با آژانس دو تأثیر فوری در پی دارد؛ نخست، بالا رفتن قیمت ارزهای خارجی و به تبع آن، افزایش بهای انواع کالاها در بازار و دوم، همگرایی فزایندۀ آمریکا و اروپا و چین و روسیه و اجماع نظر آنان برای تشدید فشار علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام و بر سر میز مذاکره.در حقیقت، توافقِ کشوری در موقعیت ایران با آژانس گریزناپذیر است. این توافق اگر پیش از آغاز مذاکرات وین صورت گیرد، فضای حاکم بر مذاکرات را مثبت می‌کند و اگر به عنوان اهرمی برای امتیازگیری ایران به صورت بخشی از دستور مذاکرات وین درآید، به نظرم بیشتر سبب طولانی شدن مذاکرات و پیچیدگی روزافزون آن خواهد شد./ خراسان