امریکا توپ تعلیق وین را به زمین روسیه انداخت/اولیانوف: ایران خویشتنداری نشان داده است

انگلیس، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک در جلسه شورای حکام آژانس اتمی گفته‌اند نهایی کردن توافق وین «بسیار نزدیک» است. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه هم هشدار داده که تأخیر بیشتر در مذاکرات ممکن است مانع از احیای توافق شود. اروپاییان و امریکا تا الان ایران را مانع توافق نشدن در وین معرفی می‌کردند و حالا هم نوک انتقاد‌ها درباره تأخیر در توافق را به سمت روسیه نشانه رفته‌اند. ویکتوریا نولاند، معاون سیاسی وزیر خارجه امریکا با اشاره به درخواست تضمین روسیه برای محدود نشدن مبادلاتش با ایران بعد از توافق، گفته که مسکو در تلاش است خواسته‌های خود را در مورد توافق هسته‌ای ایران افزایش دهد.

تا الان در وین برای امریکا و اروپا، فقط یک متهم وجود داشت؛ «ایران». هر وقت مذاکرات کند می‌شد یا اینکه احیاناً در مقاطعی به بن‌بست می‌رسید، ایران روی صندلی متهم ردیف اول می‌نشست و پی‌درپی هشدار صادر می‌شد که «فقط چند هفته برای توافق فرصت داریم». حالا اما، ظاهراً غربی‌ها کمی جای ایران را روی صندلی متهم ردیف اولی جابه‌جا کرده و جایی هم برای روس‌ها دست و پا کرده‌اند. وین از دو شنبه که علی باقری به تهران برگشت و سه شنبه شب دوباره به آنجا رفت، معلق بین زمین و آسمان است. دیدار‌ها انجام می‌شود، از جمله ملاقاتی که سه شنبه شب بین علی باقری با اولیانوف نماینده روسیه انجام شد و عصر دیروز هم علی باقری با انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا ملاقات کرد، ولی به تعبیر مورا «دیگر مذاکرات در سطح کارشناسی در کار نیست» و به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، اختلافات باقی مانده برای رسیدن به توافق «از تعداد انگشتان یک دست هم کمتر است». با همه اینها، آنطور که منابع می‌گویند همین چند اختلاف انگشت‌شمار هم جدی است. ایران می‌گوید تا لب خط قرمز‌های خود جلو آمده و حالا نوبت امریکایی‌ها است که تصمیم سیاسی بگیرند. صحبت‌های روز سه شنبه انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا هم که بدون اشاره به نام ایران گفت «زمان آن رسیده که تصمیمات سیاسی به مذاکرات وین پایان دهند» نشان می‌دهد، انتظارات در وین از لزوم انعطاف امریکا بیشتر است. با این حال، طرف امریکایی که تا الان توپ عدم توافق را به زمین ایران می‌انداخت، حالا ترجیح داده آن را به زمین روس‌ها بیندازد. روس‌ها در کشاکش جنگ اوکراین که با تحریم امریکا روبه‌رو شده‌اند، می‌خواهند بندی به توافق احتمالی اضافه و در آن طرف‌های امریکایی و اروپایی تضمین کنند که تحریم‌های اعمالی بر روسیه در چارچوب جنگ اوکراین، شامل مناسبات تجاری و نظامی با ایران نخواهد شد، درخواستی که طرف امریکایی با آن مخالفت کرده است. بعد از اینکه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا درخواست تضمین را که از زبان سرگئی لاوروف، همتای روس او مطرح شده بود «بی‌ربط»، خواند، حالا ویکتوریا نولاند، معاون سیاسی وزیر خارجه امریکا روسیه را متهم کرده که در تلاش است خواسته‌های خود را در مورد توافق هسته‌ای ایران افزایش دهد. نولاند سه شنبه شب در نشست کمیته روابط خارجی سنای امریکا، در پاسخ به این سؤال که آیا دولت امریکا تضمین کتبی به روسیه داده است تا همکاری تجاری، سرمایه‌گذاری یا نظامی مسکو با ایران مشمول تحریم‌ها نشود گفت که امریکا چنین تضمینی به روسیه نداده است. هنگامی که تاد یانگ، سناتور جمهوریخواه از ایالت ایندیانا از نولاند پرسید که آیا «در نتیجه تهاجم روسیه به اوکراین، تغییراتی در مورد مذاکرات امریکا با روسیه ایجاد شده است»، نولاند پاسخ مثبت داد و گفت: «من باید اعلام کنم که روسیه سعی دارد خواسته‌های خود را در رابطه با برجام گسترش و افزایش دهد و ما بازی «بیایید معامله کنیم» را انجام نمی‌دهیم.» نولاند گفته که امریکا با روسیه «در مقابل» ایران مذاکره نمی‌کند و با تکرار صحبت‌های آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا گفت که روسیه و امریکا هدف راهبردی مشابه و یکسانی در مورد تلاش برای نجات توافق هسته‌ای ایران دارند و این هدف اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.

امریکا مجدداً خارج می‌شود

هنوز مشخص نیست درخواست روس‌ها برای ارائه تضمین، در ملاقات سه شنبه شب با علی باقری طرح شده یا نه، ولی بعید است در وین به یک چالش اساسی تبدیل شود، به خصوص که جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفته که ما به همراه روسیه و سایر اعضای ۱+۵ درحال پیشرفت در مذاکرات هستیم. ساکی با گفتن اینکه مسلماً سخت‌ترین مسائل در پایان روند مذاکرات مطرح می‌شوند، تلویحاً تأیید کرده که آنچه در مرحله کنونی ممکن است مانع توافق احتمالی شود، مسائل سختی است که دست‌کم تا الان طرف امریکایی حاضر نشده با آن‌ها کنار بیاید. یک بحث جدی که ظاهراً تا همین حالا هم جزو اختلافات اساسی باقی مانده، نوع تضمینی است که ایران می‌خواهد درباره خارج نشدن دوباره امریکا از برجام دریافت کند. این تصمین از این جهت برای ایران حساس است که مخالفان توافق همچنان بر خروج از توافق در صورت تغییر دولت در امریکا تأکید می‌کنند. تازه‌ترین اظهارنظر مربوط به «مایک پنس» معاون رئیس‌جمهور سابق امریکا است که در مصاحبه‌ای اختصاصی با روزنامه عبری «اسرائیل هیوم» که سه شنبه شب منتشر شد، گفت: «باید هر کسی که بر سر میز مذاکره [در وین یا...]حاضر می‌شود، بداند که در سال ۲۰۲۵، زمانی که رئیس‌جمهور و دولت ما یک جمهوریخواه خواهد بود - چنانچه برنامه جامع اقدام مشترک احیا شود- ما در دولت جدید بخشی از یک گروه امریکایی خواهیم بود که برای پایان دادن به توافق هسته‌ای اقدام خواهیم کرد.»

اولیانوف: ایران خویشتنداری نشان داده است

«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در آژانس گفته که «جدید‌ترین گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران طی ماه‌های گذشته در زمینه گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خودش خویشتنداری نشان داده است. این عزم جدی تهران برای توافق جهت احیای برجام را نشان می‌دهد.» بریتانیا، فرانسه و آلمان هم در نشست شورای حکام، در بیانیه‌ای مشترک در جلسه شورای حکام آژانس اتمی مدعی شده‌اند طرف‌ها به نهایی کردن توافق در مذاکرات وین بسیار نزدیک هستند. این سه کشور بدون اشاره به اقداماتی که لازم است کشور‌های غربی در خصوص برجام انجام دهند از ایران خواسته‌اند برای «اجرای مجدد» توافق هسته‌ای مهیا شود. در این بیانیه آمده که اتحادیه اروپا از تلاش‌های فشرده دیپلماتیک در کمیسیون مشترک برجام و تماس‌های نماینده اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده برجام با تمامی شرکای مرتبط برای تسهیل بازگشت امریکا به برجام و ازسرگیری اجرای کامل تمامی تعهدات برجامی توسط امریکا و ایران قدردانی می‌کند.

منبع: روزنامه جوان