گره آمریکایی در توافق وین

آمریکا از برداشتن نام سپاه پاسداران از لیست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا خودداری می‌کند و موضوع ابعاد نظامی احتمالی میان ایران و آژانس هم هنوز حل نشده است

 

در شرایطی که امتناع دولت بایدن از تصمیم‌گیری سیاسی نسبت به اقداماتی که باید برای حصول توافق انجام دهد و همچنین زیاده‌خواهی‌های جدید و لحظه آخری خود روند مذاکرات را با کندی و وقفه مواجه کرده است، واشنگتن و تروئیکای اروپا تلاش می‌کنند برای فرار از این موضوع آنچه را که عوامل خارجی یا مطالبات روسیه می‌خوانند باعث این اتفاق عنوان کنند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در این راستا ۳ کشور اروپایی حاضر در برجام- انگلیس، آلمان و فرانسه- در بیانیه‌ مشترکی اعلام کردند که هیچ طرفی نباید به ‌دنبال سوءاستفاده از مذاکرات بر سر توافق هسته‌ای با ایران باشد. تروئیکای اروپا در بیانیه‌ای اعلام کردند: هیچ طرفی نباید از مذاکرات هسته‌ای ایران در راستای منافع خود بهره‌برداری کند تا تضمین‌هایی را که هیچ ربطی به این توافقنامه ندارد به‌دست آورد. کشورهای اروپایی در این بیانیه اعلام کردند که این خطر منجر به فروپاشی توافق می‌شود و مردم ایران را از لغو تحریم‌ها و جامعه بین‌المللی را از تضمین‌های لازم درباره برنامه هسته‌ای ایران محروم می‌کند. دلسوزی تروئیکای اروپا که به هیچ یک از تعهدات خود در برجام عمل نکرده‌اند برای محرومیت مردم ایران از لغو تحریم‌ها در شرایطی است که آمریکا تاکنون حاضر نشده تحریم‌هایی را که مستقیما با انتفاع اقتصادی ایران از توافق مرتبط است، بردارد. 

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه اخیرا در تماس با جوزپ بورل، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی خاطرنشان‌ کرد: طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا هیچ‌گونه توجیه منطقی نداشته و با مواضع این کشور درباره دستیابی سریع به توافق در تناقض است. امیرعبداللهیان افزود: موضوعات اصلی و لغو موثر تحریم‌ها نباید تحت تاثیر زیاده‌خواهی طرف آمریکایی قرار گیرد. وزیر امور خارجه همچنین در گفت‌وگو با بورل عنوان کرد: آمریکا نمی‌تواند به بهانه فشار افکار عمومی کشورش، هر روز حرف جدید و متفاوتی را از طریق هماهنگ‌کننده به ما منتقل کند. 

در همین حال پایگاه خبری «میدل ایست‌ آی» در گزارشی به موضوع وقفه در مذاکرات هسته‌ای و مانع‌تراشی‌های واشنگتن اشاره کرد. این پایگاه خبری در مقاله خود نوشت: «موضوع توقیف نفتکش‌ها تنها مانع باقیمانده برای احیای توافق هسته‌ای ایران نیست». میدل ایست‌ آی نوشت: «آمریکا در واپسین پاسخ خود به ایران، خواسته‌های نامشخص جدیدی را درخواست کرده که باعث شگفتی و عصبانیت طرف ایرانی شده است». این پایگاه خبری اضافه کرد: « آمریکا از برداشتن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا خودداری می‌کند. همچنین موضوع ابعاد نظامی احتمالی فعالیت‌های هسته‌ای ایران میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز حل نشده است». میدل ایست آی نوشت که یک منبع ایرانی به این پایگاه خبری درباره موضوع باقی ماندن سانتریفیوژهای پیشرفته در ایران گفته است: «به عقیده من، حتی اگر کنگره آمریکا به طور معجزه‌آسایی با توافق موافقت کند، اگر آنها بخواهند می‌توانند طی چند ساعت آن را لغو کنند. بنابراین در شرایطی که آمریکا تصمیم بگیرد دوباره به نقض توافق بپردازد، وجود سانتریفیوژهای پیشرفته در ایران ضمانت قدرتمندتری از هر چیز دیگری است که آمریکا می‌تواند آن را ارائه دهد». 

«وطن‌امروز» در گزارش روز شنبه خود با عنوان «یک داستان ادامه‌دار؟» با اشاره به موضوع PMD پس از سفر گروسی به ایران نوشت: بیانیه مشترک ایران و آژانس تصریحی درباره بسته شدن پرونده مطالعات ادعایی یا PMD نداشته و مشخص نیست آژانس در این باره تا خردادماه سال آینده چه تصمیمی اتخاذ خواهد کرد. این در حالی است که خاتمه یافتن این موضوع یکی از خطوط قرمز مهم ایران برای حصول توافق احتمالی بوده است اما بند 4 بیانیه سازمان انرژی اتمی و مدیر کل آژانس فقط می‌گوید گروسی به دنبال ارزیابی مربوطه توسط آژانس، نتیجه‌گیری خود را پیش از برگزاری شورای حکام در خرداد ۱۴۰۱ گزارش کند. بنابراین تضمینی وجود ندارد که در نتیجه همکاری‌های ایران و احیای توافق، آژانس پرونده PMD را ببندد. چه اینکه اساسا تجربه تاریخی همکاری‌های آژانس و ایران نشان می‌دهد این نهاد بین‌المللی سوالات خود را برای قانع شدن مطرح نمی‌کند، بلکه به دنبال این بوده است از پاسخ‌های کشورمان سوالات جدیدی طرح کند و مبنایی برای ادامه بهانه‌جویی‌های خود قرار دهد. 

همچنین پیش از میدل ایست آی، «وطن‌امروز» یکشنبه 15 اسفند در گزارشی با عنوان «3 پیچ توافق» نوشته بود: «پس از ادعای برخی مقامات و رسانه‌های اروپایی و آمریکایی مبنی بر اینکه همه مسائل حل‌وفصل شده و نتیجه مذاکرات به سفر گروسی به تهران گره خورده است، یک منبع مطلع تأکید کرد غیر از موضوع پادمانی، دست‌کم 3 موضوع دیگر نیز هنوز باقی است و گفت‌وگوها درباره آن ادامه خواهد داشت. به گزارش «وطن‌امروز»، 3 موضوعی که این منبع مطلع از باقی ماندن آنها خبر داده، شامل تضمین‌ها، مساله باقی ماندن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا (FTO) و آن دسته از تحریم‌هایی است که اصطلاحا در فهرست قرمزرنگ قرار دارند. درباره تضمین آمریکا برای تعهد به عدم تکرار خروج از توافق، مقامات دولت بایدن عنوان کرده‌اند به لحاظ قوانین داخلی نمی‌توانند چنین تضمینی بدهند اما تهران می‌تواند موضع جو بایدن در اجلاس گروه 7 در رم، پایتخت ایتالیا را مبنی بر اینکه تا زمانی که ایران به تعهدات خود عمل کند، واشنگتن هم متقابلا همین کار را خواهد کرد، به عنوان یک تضمین سیاسی در نظر بگیرد. درباره FTO هم گفتنی است آمریکا در سال ۲۰۰۷ نیروی قدس سپاه پاسداران را در لیست شمول فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ قرار داده بود و وزارت خزانه‌داری دولت ترامپ نیز در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ کلیت سپاه پاسداران را به دلیل حمایت از تروریسم در شمول این فرمان اجرایی قرار داد. این تصمیم دولت ترامپ در قرار دادن نام سپاه در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی» می‌تواند تجارت شرکت‌ها و مؤسسات خارجی با ایران را تحت تأثیر قرار دهد. درباره موضوع سوم که فهرست قرمز آمریکاست، این نکته قابل ذکر است که دولت بایدن از ابتدای مذاکرات وین در فروردین امسال تحریم‌های ضدایرانی را دارای یک ترمینولوژی طبقه‌بندی شده قرار داد. بر این اساس تحریم‌های ناسازگار با برجام، سبز یا قابل رفع است، تحریم‌های زرد قابل مذاکره است و تحریم‌های قرمز که تحریم‌های سازگار با برجام و غیرقابل مذاکره است، در این دسته‌بندی قرار گرفت تا کاخ سفید به این وسیله با باقی نگه داشتن بخش زیادی از آنها، از این موضوع به عنوان اهرم فشار در دوران پس از احیای توافق استفاده کند. بنابراین حفظ این تحریم‌ها بویژه در فهرست قرمزرنگ می‌تواند از نرمال‌سازی روابط اقتصادی ایران جلوگیری کرده و انتفاع ایران از توافق را بلااثر کند»./ روزنامه وطن امروز