هنگامی که البرادعی متحیر می‌شود! / روایتی از بی‌اعتنایی آمریکا بر مجامع بین‌المللی

سرویس بین‌الملل «فردا»: حمله احتمالی آمریکا به سوریه این روز‌ها در صدر اخبار و رسانه‌ها قرار گرفته است. بعد از آنکه اوباما نهایتاً تصمیم را به کنگره سپرد و البته در این بین آن را مؤکد قرار داده است، اما احتمال جنگ ـ حتی محدود ـ در سوریه از سوی آمریکا وجود دارد و این احتمال تداوم یافته است. اما بهتر است برای درک هرچه بیشتر این حمله احتمالی، رویکرد‌ها و عملکردهای پیشین آمریکا را مورد مطالعه قرار دهیم. جالب اینجاست که ایالات متحده و بریتانیا هرگاه ساز حمله زده‌اند، احتمالاً خودشان از پیش مشارکت‌هایی را در زمینه‌سازی وقوع حمله داشته‌اند!

هنوز اثرات و فضای غبارآلود جنگ آمریکا در عراق از یاد‌ها نرفته است. آمریکا در حالی به عراق حمله کرد که بحث برنامه‌های هسته‌ای صدام حسین مطرح شده بود و البته آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای نظری مغایر با برداشت ظاهری آمریکا داشت. اما ایالات متحده این جنگ را آغاز کرد و البته پس از کشتارهای متعدد انسان‌ها و هزینه‌های چند صد میلیارد دلاری در این کشور چه چیز را عاید خویش ساخت؟!

البرادعی ـ دبیر کل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ـ در خاطرات خود می‌نویسد: «چند سال از حمله به عراق می‌گذرد و از آن زمان تا به حال چندین منبع تایید کرده‌اند که توجیه غرب از حمله به عراق در واقع کاملا بی‌پایه و اساس بوده است گروه تحقیقاتی ایالات متحده در عراق میلیارد‌ها دلار خرج کرده و در ‌‌نهایت به این نتیجه رسید که حق با بازرسان آژانس بوده و صدام حسین برنامه هسته‌ای خود را از سر نگرفته بود. در واقع تصمیم آمریکا و بریتانیا برای حمله به عراق اصلا ربطی به سلاح‌های هسته‌ای نداشت. یادداشت معروف داونینگ استریت به تاریخ جولای سال ۲۰۰۲ که به بیرون درز کرده بود یکی از چندین منابعی است که نشان می‌داد تصمیم آمریکا و بریتانیا برای حمله به عراق مدت‌ها قبل از شروع بازرسی‌ها گرفته شده بود. من تا به امروز نتوانسته‌ام این مطالب را بخوانم و به هزاران سرباز بی‌گناهی که در جنگ کشته شدند، صد‌ها هزار عراقی بی‌گناهی که در بمباران‌ها کشته یا قطع عضو شدند، خانواده‌هایی که از هم پاشیدند و زندگی‌هایی که تباه شدند فکر نکنم و متحیرم که چرا بازیگردانان اصلی جنگ به خود نیامده‌اند و به کاری که کرده‌اند فکر نکرده‌اند. ننگ این جنگ بی‌پایه و اساس باید همه را به این وادارد که ببینند چه اشتباهی در مورد عراق مرتکب شدند و آن را دیگر تکرار نکنند.» [۱]

تاکید البرادعی بر نادیده گرفتن آژانس توسط آمریکا حکایت از‌‌ همان بُعد بی‌اعتنایی ایالات متحده به دیگران دارد. تجربه‌های این چنینی ثابت کرده است که آژانس و سازمان ملل و شورای امنیت و... مادامی که در راستای منافع آمریکا حرکت کنند، مورد تایید هستند اما اگر در مسیر دیگری حکم دهند و تدبیری بیاندیشند، آمریکاست که خودش وارد عمل شده و به اندیشه و فکر خویش جامه عمل می‌پوشاند. این رویه‌ای است که البرادعی نیز آن را در بالا توصیف کرده است. حتی فرا‌تر از این، آمریکا و متحدانش از مدت‌ها قبل در قضیه عراق تصمیم خویش را گرفته بودند و عملاً آژانس و مواضع آن، نمایشی خیمه‌شب‌بازی گونه بیشتر نیست و در ‌‌نهایت این ایالات متحده است به نظر خویش عمل می‌کند.

این بار و در این قضیه سوریه نیز چنین مسأله‌ای حکم فرماست. به نظر می‌رسد، بازرسان سازمان ملل هر نتیجه‌ای را در مورد حملات شیمیایی در سوریه اعلام کنند، باز هم ایالات متحده فرمان را در مسیر مورد نظر خویش بچرخاند و چندان اتکایی به نظر نهادهای نظارتی بین‌المللی نداشته باشد، البته مادامی که آن‌ها با آمریکا همسو نبوده و در بر ساز موافقت با او نمی‌زنند.

-----------------

[۱] عصر فریب، انتشارات ایران