زنبورهای عسل بدبین می‌شوند!

مهر: زنبورهای عسل به عنوان اولین بی مهرگانی شناخته شده اند که می توانند از خود حس بدبینی بروز دهند، معیار شناختی که پیش از این تنها محدود به حیوانات برتر بوده است. در صورتی که این حس افسردگی زنبورها در حیواناتی مانند سگها یا اسبها تشریح شود، می توان گفت که این حشرات سودمند احساسات دارند. محققان دانشگاه نیوکسل در مطالعات خود بر روی زنبورها دریافتند واکنش زنبورهای عسل نسبت به آنچه در گذشته تصور می شد، وابستگی بیشتری به مهره داران دارد. بر اساس نتایج این مطالعات می توان زنبورهای عسل را موجوداتی دارای احساس تصور کرد. محققان در آزمایشهایی ویژه قابلیت زنبورها را در تبدیل اطلاعات مبهم به اطلاعات منفی مورد بررسی قرار دادند. مشخص است که زنبورها نمی توانند مانند انسانهای غمگین ابراز کنند که نیمی از لیوان خالی است. از این رو محققان باید ابتدا این حشرات را به گونه ای آموزش می دادند تا بتوانند با یک محرک ارتباط برقرار کنند، یک صدا، یک شکل، یا حتی یک بو که در پی آن جایزه ای قرار دارد. سپس با استفاده از یک محرک سوم به جاندار تلقین کردند که می توانند حس خود را درباره وضعیت تعیین کنند. حیوانات، مانند انسان افسرده ای که یک نگاه خیره ساده را خصومت آمیز تلقی می کند، یک محرک نامشخص و مبهم را به عنوان تنبیه قلمداد می کنند. شاید چنین آزمایشی در برابر غنای احساسی انسان بسیار ساده انگارانه به نظر بیاید، اما در حال حاضرعینی ترین ابزار موجود برای مقایسه شناخت در میان گونه های مختلف جانداران به شمار می رود. بدبینی یک نشانه حسی میانه نیست، بلکه نوعی جهت گیری شناختی است که در انسانها یک نوع نمود احساسی در نظر گرفته شده است. شما نمی توانید بدون داشتن زندگی باطنی، دچار بدبینی شوید. مطالعات پیش از این نشان داده بودند که موشها، سارها و سگها نیز از توانایی بدبین شدن برخوردارند. اما به هر حال زنبورها توانسته اند آزمایشهای مربوط به الگوشناسی و مدل سازی فضایی را با موفقیت پشت سر بگذارند، ایده ای که تصور وقوع آن در مغز این جانداران که از یک دانه کنجد بزرگتر نیست اگر خنده دار نباشد، کمی بعید به نظر می رسد. محققان توانستند زنبورها را به گونه ای آموزش دهند تا با دو محرک بوی شیرین و تلخ ارتباط برقرار کنند، سپس لانه زنبورها برای شبیه سازی حمله یک مهاجم، به شدت تکان داده شد. نتایج نشان دادند زنبورها همچنان نسبت به بوی شیرین از خود واکنش نشان می دادند با این همه زنبورهایی که کندوی آنها مورد هجوم قرار گرفته شده بود، نسبت به این محرک رغبت کمتری از خود بروز می دادند. بررسی های بیشتر بر روی مغز زنبورهای مورد هجوم قرار گرفته نشان داد در مغز این حشرات مقادیری دوپامین، سرتونین، و اکتوپامین، سه فرستنده عصبی که با افسردگی در ارتباطند به وجود آمده است. در واقع واکنش زنبورها نسبت به وضعیت پیش آمده به گونه ای بود که گویا این حشرات و مغز آنها نسبت به این آزمایش از خود بدبینی نشان داده اند. با این همه برخی از دانشمندان از دانشگاه های مختلف که در این آزمایش حضور نداشته اند معتقدند می توان نتایج این آزمایش را به گونه ای دیگر تشریح کرد، به گفته آنها اینکه زنبورها احساسات یا جهت گیری شناختی دارند، ارتباط چندان زیادی با احساساتی که ذهنیت کلی بر اساس آن شکل گرفته وجود ندارد. به گفته آنها شاید جهت گیری شناختی معیار خوبی برای سنجش احساس نباشد. بر اساس گزارش ویرد، با این همه محققان امیدوارند با ادامه دادن این مطالعات بتوانند وجود شکلهای دیگر احساسات از قبیل شادی را در زنبورهای عسل درک کنند.