بی بی سی و دیگر شبکه‌ها موفق نبوده اند

روزنامه صبح نو در بخشی از گزارش خود درباره شبکه های ماهواری ای می نویسد: استوارت هال در مقاله رمزگذاری/ رمزگشاییِ تلویزیونی (1973)، بر این نکته تأکید می‌کند که فرایند ارتباط- از لحظه تولید پیام تا لحظه دریافت پیام از سوی مخاطب- باید به‌عنوان یک کلیت در نظر گرفته شود. هال استدلال می‌کند که امکان استنباطِ بیش از یک برداشت یا قرائت از متون رسانه‌ای وجود دارد؛ یعنی میان پیامی که به وسیله فرستنده رمزگذاری می‌شود و آن چه از سوی مخاطب رمزگشایی می شود، لزوماً انطباق یا همانندی وجود ندارد. الگوی رمزگذاری/ رمزگشاییِ هال، برخلاف رویکرد رفتارگرایی در ارتباطات، تقارن مستقیم و سرراست بین معنای مورد نظر فرستنده و چگونگی تفسیر آن معنا به وسیله دریافت کننده را رد می کند. به عبارتی، رمزهای رمزگذار و رمزگشا الزاماً همسان نیست. آنچه استوارت هال درباره فرآیند رمزگذاری و رمزگشایی می‌گوید ما را تا حد زیادی به پاسخ نزدیک می‌کند. این نظریه برای ما روشن می‌کند چرا شبکه‌های فارسی‌زبان بیگانه الزماً در رسیدن به همه هدف‌های خود موفق نیستند و در یک برآیند کلی شکست می‌خورند. مخاطبان ایرانی، برنامه‌ها و در واقع پیام‌های این شبکه‌ها را نه در موضعی همدلانه که با مقاومت در موقعیت تضاد، رمزگشایی و فهم می‌کنند.

در همین راستا آقای دکتر‌مهدی منتظر‌قائم و آقای رضا کاوند در مقاله‌ای با عنوان «نحوه خوانش و رمز گشایی شبکه‌های فارسی‌زبان ماهواره‌ای» در نشریه تحقیقات فرهنگی ایران می‌نویسند: «یکی از عوامل مهمی که مخاطبان نمی‌توانند با این شبکه‌ها ارتباط برقرار کنند هویت است. مخاطبانی که در این دسته می‌گنجند؛ فردی که مانند آن‌ها فارسی صحبت می‌کند و خود را ایرانی می‌داند، شبیه به او و دیگر ایرانی‌هایی باشد که او می‌شناسد و با آن‌ها در ارتباط است اما به دلایل مختلف آن‌ها این افراد را این‌گونه نمی‌یابند. در بعضی موارد اجابت نشدن این انتظار باعث عدم ارتباط با این افراد می‌شود. آن‌ها نمی‌توانند خود را با افراد نشان داده شده در این شبکه‌ها همانند بدانند و به همین دلیل احساس جدایی با آن‌ها می‌کنند. گاهی از رفتارها، حرکات، نوع بیان، آواز‌ها و رقص‌ها خوششان نمی‌آید و از دیدن آن‌ها حتی گاهی آزار می‌بینند.»