به سوی کدام ظهور؟

ضعف برنامه سازی مذهبی همچنان با وجود انتقادهای بسیار بزرگان و دلسوزان در ساختار شبکه های مختلف سیما _ علاوه بر شبکه های تخصصی مربوط به این حوزه چون سیمای قرآن و رادیو قرآن _ وجود دارد، این در حالی است که رادیو معارف؛ با توجه به برخی ویژگی های منحصر به فرد و با ستفاده از کارشناسان خوبی که در اختیار دارد مخاطبان گسترده ای را در سراسر کشور جذب کرده است. بنا بر گزارش خبرنگار فرهنگی «فردا» و به اعتقاد کارشناسان امر رسانه، برنامه سازی مذهبی در تلویزیون به اندازه یک پنجم ساختار برنامه های تفریحی و سرگرمی چه از لحاظ فرم و چه از لحاظ محتوا پیشرفت نداشته است. اگر برنامه "درس هایی از قرآن" را یک استثنا در ارائه مطلب، جذابیت در نوع بیان مطالب و فراگیر بودن اطلاعات محوری آن محسوب کنیم؛ برنامه هایی چون عطر عاشقی، نیایش، آفتاب شرقی، روضه رضوان و... با ساختار و اجرایی سطحی سعی در ارائه مطالب دینی و یا بعضا رفع شبهات دینی را دارند که عملا با مخاطب کم و ساعات پخش غیر مناسب در مسیر رسالت اصلی خود حرکت نمی کنند. نکته اصلی این گونه برنامه های تلویزیونی در حوزه دین، "رادیویی" بودن این برنامه هاست. فرمول ثابت دعوت از یک کارشناس که الزاماً مشخص نیست چگونه کارشناس شده و آیا به زبان رسانه، ارائه موجز مطلب و پرخیز از حاشیه بافی و... تسلط دارد، قرائت چند قطعه ادبی ضعیف و بی محتوا، پخش نماهنگ و ... اصل و اساس ساخت این برنامه هاست. با این وجود با توجه به تاکیدات مکرر رهبر انقلاب مبنی بر به کارگیری ابزار روز، محتوای غنی و ارائه اطلاعات ناب و رفع گره های ذهنی مخاطبان بویژه جوانان به عنوان مخاطبان گستره تلویزیون، برنامه های مختلفی که به ویژه در حوزه مهدویت از سیما پخش می شود در نازلترین سطح تولید قرار دارد.

به گزارش خبرنگار فردا از جمله این برنامه ها که در دور جدید چند هفته ای است آغاز شده می توان به برنامه "به سوی ظهور" اشاره کرد که نمونه ای کامل از بی برنامه‌گی مدیران و تهیه کنندگان سازمان صدا و سیما در تهیه و تولید برنامه هایی در بحث مهدویت است. جدای از دکور پرخرج این برنامه، حضور یک مجری جدید و ضعیف در اجرا در کنار یک مجری - کارشناس که قرار است در بخش "آی تی" به معرفی سایت‌های مهدویت(!) و ارتباط آن‌لاین با مخاطبان بپردازد، همراه با یک کارشناس که در طول برنامه بحث هایی را به ساده ترین شکل ممکن و بعضاً تکراری و کلیشه ای ترین نحوه بیان مطالب ارائه می دهد، اتفاق خاص و یا جریان ویژه ای در این برنامه پیگیری نمی شود. نکته قابل تأمل در ساخت این برنامه، تقلید این برنامه سازان از فرمول برنامه سازی در سایر حوزه هاست؛ برای مثال ارتباط "اس ام اسی" که در برنامه های زنده تفریحی و مسابقه های مختلف کاربرد دارد، مطمئناً روش مناسبی در یک برنامه مذهبی عام نیست و یا استفاده از هدیه "پلاک طلای..." به عنوان تشکر از کارشناس(!) که خود جای سوال دارد! بنابر این گزارش ضعف ساختاری این برنامه تا حدی است که شیوه مرسوم نمایش فیلم های هالیوودی درباره آخر زمان نیز نتوانسته مخاطب چندی برای این برنامه جذب کند. مجری - کارشناس این برنامه که سردبیر یکی از خبرگزاری های دولتی و کم فروغ در عرصه رسانه است نه تنها نمی تواند ارتباط ناسبی با مخاطبان برقرار کند بلکه ضعف دانش حوزه دین در بیان وی و معرفی سایت های مورد نظر به خوبی مشهود است. نکته جالب تر اینکه با وجود تبلیغ هر هفته سایت اینترنتی این برنامه تلویزیونی، سایت برنامه به سوی ظهور بازدیدکننده ای کمتر از 200 نفر در طول ماه دارد. و اطلاعات و اخباری که در این سایت قرار دارد نیز اغلب مربوط به ماه ها قبل است. در آخرین نظرسنجی این برنامه که در سایت برنامه مذکور قرار دارد و مربوط به 13 اردیبهشت است؛ 28 نفر شرکت کرده اند! ضعف ساختاری در تولید برنامه ها و مجموعه های مناسبتی و مذهبی نکته تازه ای در روند برنامه سازی صداوسیما نیست اما با توجه به آغاز دهه سوم انقلاب شکوهمند ایران و سال نوآوری و کوفایی آیا بهتر نیست ساخت اینگونه برنامه ها به دست متخصصان امر رسانه در مرحله اول و مطلعان حوزه دین در وهله دوم سپرده شود تا علاوه بر هزینه کرد به جای اعتبارت رسانه ملی، در یک برنامه مربوط به ظهور امام زمان(عج) برای جذب مخاطب بیشتر از موسیقی های تند ترکیه ای در خلال آیتم های برنامه استفاده نشود؟!