«دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران» بدون عکس تکراری/ از گفتگو با رفسنجانی تا پرونده سالانه فرهنگ و هنر

سرویس فرهنگی فردا - زهرا علی رمضانی؛ جعفر شیرعلی نیا نویسنده ای است که بیشتر او را با دایره المعارف های مصوری که تالیف کرده می شناسند. دایره معارف مصور دفاع مقدس، دایره المعارف مصور امام خمینی و... از جمله این آثار و نتیجه همکاری او با نشر سایان به عنوان یک ناشر غیر دولتی است. او هم اکنون منتظر مجوز برای انتشار دایره المعارف مصور زندگی آیت الله سید علی خامنه ای است اما کتاب دیگر در دست تالیف دارد که به نظر می رسد از دیگر آثارش مهمتر باشد و قرار است جای خالی بزرگی را در روایت تاریخ جمهوری اسلامی ایران پر کند. گفتگوی او با «فردا» درباره این اثر سه جلدی را در ادامه می خوانید:

این مولف و تاریخ نگار در گفتگو با «فردا» درباره تازه ترین اثر تالیفی خود به نام دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران گفت: این کار به صورت سال شمار تدوین می شود که از سال 1357 آغاز و تا 1394 ادامه دارد. به عبارت دیگر اتفاقات مهمی که در هر سال رخ داده است در این اثر به آنها پرداخته می شود.

وی ادامه داد: در هر سال موضوعات مختلف علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاست داخلی و خارجی مهم مورد بررسی قرار می گیرد؛ البته برای 8 سال دفاع مقدس پرونده ویژه ای در این دایره المعارف تعریف شده که در آن به صورت ویژه به این واقعه مهم پرداخته شده است.

پژوهشگر و نویسنده کشورمان با بیان اینکه تمامی بخش های دایره المعارف تاریخ جمهوری اسلامی به صورت مصور خواهد بود، اظهار داشت: این دایره المعارف در 3 جلد منتشر خواهد شد؛ البته امیدواریم تمامی مجلدات آن به صورت همزمان منتشر شود.

شیرعلی نیا در گفتگو با «فردا» تصریح کرد: کار تحقیقاتی تمام بخش های دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران تهیه شده است، علاوه بر آن بخشی از آرشیو مورد نیاز این کار را نیز تهیه کردیم؛ با این حال باید منتظر بمانیم تا متن مربوط به تمام بخش ها به صورت کامل آماده شود و بعد به سراغ تهیه بقیه آرشیو مورد نیاز این اثر برویم.

وی افزود: 50 درصد عکس های مورد نیاز دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی که شامل تمام موضوعات این اثر است، تهیه شده است که خوشبختانه تقریبا به جزو موارد محدود عکس تکراری در این اثر نداریم. در خصوص بخش دفاع مقدس دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران نیز باید عنوان کنم که این بخش به تفصیل دایره المعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق نیست و برای این بخش نیز عکس های تکراری مورد استفاده قرار نگرفته است.

پژوهشگر و نویسنده کشورمان با اشاره به هزینه تهیه عکس های این اثر افزود: این کار هزینه سنگینی دارد که تمامی آن نیز از سوی نشر خصوصی تامین خواهد شد؛ در حقیقت 50 تا 60 میلیون تومان هزینه عکس های مورد نیاز برای هر کدام از بخش های دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. برای تهیه عکس های مورد نیازمان از آژانس های عکس و هم خود عکاسان کمک گرفته ایم، همچنین برای برخی بخش ها نیز از آثار عکاسان خارجی استفاده کردیم.

وی تصریح کرد: تا 3 ماه آینده متن اولیه دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران به اتمام می رسد و خلاءهای موجود در متن بعد از آن مشخص خواهد شد، البته با افراد مختلف از جمله سینماگران و هنرمندان نیز مصاحبه هایی در این زمینه داشته ایم؛ با این حال بارها عنوان کرده ام که روش کاری ام استفاده از منابع مکتوب است.

پژوهشگر و نویسنده کشورمان با بیان اینکه در حوزه سیاسی نیز با برخی چهره ها و شخصیت ها مصاحبه کرده است، تصریح کرد: هاشمی رفسنجانی از جمله افرادی است که با وی مصاحبه داشتیم ولی هنوز مصاحبه های مورد نیاز برای دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران مانده است.

شیرعلی نیا گفت: در این اثر پرونده ای برای هنر و رسانه وجود دارد که در آن به تاریخ شکل گیری برخی نهادها مانند فارابی، حوزه هنری و... در سال های خودشان پرداخته شده است. همچنین این پرونده به سینما، تلویزیون و ادبیات نیز می پردازد.

وی ادامه داد: دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران تا نمایشگاه کتاب سال آینده منتشر خواهد شد ، البته برنامه ریزی مان این است که هر 3 جلد این اثر تا آن زمان منتشر شود.

پژوهشگر و نویسنده کشورمان خاطر نشان کرد: امسال سال همدلی و همزبانی است؛ از این رو نیاز داریم که برخی اختلاف نظرهایمان را در صحبت هایمان دخالت ندهیم، از این رو می توان گفت دایره المعارف مصور تاریخ جمهوری اسلامی ایران حرف های سلایق مختلف را می زند و طیف های گستردای ای می توانند درباره اتفاقات رخ داده در طول سال های انقلاب اسلامی با یکدیگر صحبت کنند.