امنیت شغلی هزار کارگر قربانی اختلاف‌ها

سرویس اقتصادی «فردا»: داستان اختلاف قدیمی میان خودروسازان و پلیس می رود که وارد فاز جدیدی شود.در حالی که طبق قانون نیروی انتظامی موظف است در خصوص شماره گذاری و عدم شماره گذاری خودرو‌ها طبق دستور سازمان ملی استاندارد عمل کند اما کشمکش های اخیر در خصوص شماره گذاری وانت پیکان باعث شده تا حدود هزار نفر از کارگران ایران خودرو تبریز، در آستانه بیکاری باشند.

در تاریخ ۲۵ آبان ماه سال جاری تصمیم نمایندگان ویژه احمدی‌نژاد در کارگروه حمایت از تولید با امضای محمد رضا رحیمی به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شد. بر اساس این تصمیم تولید خودروی وانت پیکان تا پایان سال ۱۳۹۰ مجاز اعلام و تداوم تولید آن بعد از پایان مهلت مقرر منوط به رعایت استاندارد‌های مورد نظر سازمان ملی استاندارد شد.

پس از ابلاغ این تصمیم به وزارت صنعت، معدن و تجارت فریدون بلغاری، مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد در تاریخ ۲۹ آبان ماه جاری طی نامه‌ای به معاون فنی مهندسی و خدمات ترافیک پلیس راهور ناجا آورد: احتراما «به پیوست مصوبه شماره ۱۶۸۸۷۲/ت ۴۷۵۲۳ ن مورخ ۲۵/۸/۹۰ نمایندگان محترم ویژه رئیس جمهور در کارگروه حمایت از تولید موضوع انجام شماره گذاری وانت پیکان محصول شرکت ایران خودرو تا پایان سال ۹۰ جهت آغاز شماره گذاری خودروی مذکور ارسال می‌گردد.»

پیرو این نامه علی اصغر سرایی نیا، معاون بازاریابی و فروش ایران خودرو در نامه‌ای به معاون فنی مهندسی و خدمات ترافیک پلیس راهور ناجا بر اساس مصوباتی که ذکر آن رفت خواستار تسریع در شماره گذاری وانت پیکان شد.

در همین اثنا افشین روغنی، معاون وزیر صنعت و دبیر کارگروه حمایت از تولید نیز با نگارش نامه‌ای خطاب به سردار مومنی، فرمانده پلیس راهور ناجا با استناد به تصمیم نمایندگان ویژه احمدی‌نژاد در کارگروه حمایت از تولید خواستار صدور دستور اقدام لازم در ارتباط با شماره گذاری وانت پیکان شد.

پاسخ راهنمایی و رانندگی چه بود؟

پاسخ پلیس راهور ناجا اما جالب بود. پلیس در عین حال که تاکید می‌کند طبق دستور سازمان ملی استاندارد عمل می‌کنداما گویا نامه فریدون بلغاری را لحاظ نمی کند.

در این نامه که از پلیس راهور به وزارت صنعت، معدن و تجارت نوشته شده آمده است: سازمان استاندارد و تحققات صنعتی ایران بدواً طی نامه شماره ۹۵۳۴ مورخ ۱۸/۲/۹۰ مفاداً اعلام داشته، وانت پیکان فاقد حد نصاب لازم از لحاظ کیفیت و ایمنی بوده و ضرورت دارد حداکثر تا پایان شهریور ماه سال جاری نسبت به توقف خط تولید اقدام شود. متعاقباً طی نامه شماره ۴۸۳۰۸ مورخ ۳۰/۶/۹۰ اعلام داشته، خودروی وانت پیکان تولیدی شرکت ایران خودرو موفق به اخذ تاییدیه‌های استاندارد ۵ گانه اجباری کشور نشده است، لذا شماره‌گذاری خودرو مزبور از تاریخ ۱/۷/۹۰ از نظر سازمان ممنوع است.

از طرف دیگر در بند ۱ مصوبه شماره ۱۶۸۸۷۲/ت۴۷۵۲۳ن مورخ ۲۵/۸/۹۰ نمایندگان محترم ویژه رئیس‌جمهور در، کارگروه حمایت از تولید، صرفاً به تولید خودروی وانت پیکان تا پایان سال ۱۳۹۰ اشاره شده است. صرف‌نظر از این‌که در ماده ۲ آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی مصوب سال ۱۳۸۴ هیئت محترم وزیران و تبصره ۲ ذیل آن مصرح است، وسایل نقلیه ساخت داخل و وارداتی از نظر ایمنی و کیفیت باید استاندارد‌ها مصوب موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران را دارا باشند، همچنین براساس تبصره ۲ ماده ۹ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب ۲۴/۱۲/۸۹ مجلس محترم شورای اسلامی، کلیه وسایل نقلیه باید به تجهیزاتی که در قوانین و مقررات تعیین می‌شود مجهز باشند در صورت مجهز نبودن وسایل نقلیه به تجهیزات مذکور، راهنمایی و رانندگی از شماره‌گذاری و ارایه خدمات به آن‌ها خودداری می‌نماید و تبصره ۱ ماده ۲ قانون ارتقاء کیفی تولید خودرو و سایر تولیدات صنعتی داخلی مصوب ۱۳۸۹ مجلس محترم شورای اسلامی نیز اشعار می‌دارد: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران مکلف است خودروهایی را شماره‌گذاری نماید که تاییدیه موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران را اخذ کرده باشد لذا مقتضی است دستور فرمایید با رعایت تبصره ۲ ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی قانون ارتقاء کیفی تولید خودرو و سایر تولیدات صنعتی داخلی موضوع مصوبه شماره ۲۰۴۴۹۶۱/ت۴۵۱۲۳هـ مورخ ۱۵/۹/۸۹ هیئت محترم وزیران نسبت به اخذ و ارسال تاییدیه صریح سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران اقدام شود.

نتیجه این کشمکش ها چیست؟

با این حال در پی امتناع از شماره گذاری وانت پیکان دو شیفت کاری شرکت ایران خودرو تبریز تعطیل شد. در حال حاضر فقط یک شیفت کاری شرکت ایران خودرو تبریز تنها برای تعمیر و نگهداری خطوط تولید و انبارهای این شرکت مشغول به کار است. این کارخانه برای پنج هزار نفر به طور مستقیم فرصت شغلی ایجاد کرده که به دلیل عدم شماره گذاری محصول تولیدی این شرکت از کار بیکار شده‌اند. طبق اعلام مسوولان ایران خودرو، خطوط تولید کارخانه ایران خودرو تبریز تنها قادر به تولید وانت پیکان است و جایگزینی وانت پیکان در این شرکت زمان بر خواهد بود و در حال حاضر امکان تغییر خط و تولید محصول جایگزین در این شرکت وجود ندارد. شرکت ایران خودرو تبریز طی این مدت حدود ۴۰ هزار دستگاه وانت پیکان تولید کرده است که به دلیل عدم شماره گذاری در پارکینگ‌های آن خاک می‌خورند.

قائم مقام ایران خودروی تبریز اعلام کرد: در صورت عدم شماره گذاری ۳۰ هزار وانت پیکان کلیه کارگرهای این کارخانه اخراج می‌شوند. غلامرضا صادقیان در گفتگو با ایلنا تعداد خودروهای تولید شده را از ابتدای سال جاری تا کنون بالغ بر ۸۰ هزار خودرو اعلام کرد و گفت: در حال حاضر ۳۰ هزار خودروی این کارخانه که تا کنون پیش فروش شده بود توسط پلیس شماره گذاری نشده است.

او از تعطیلی دو شیفت کاری در این کارخانه خبر داد و گفت: در صورت عدم شماره گذاری خودرو‌ها ده‌ها هزار کارگر در واحدهای قطعه سازی وابسته به ایران خودرو تبریز کار خود را از دست می‌دهند. این مقام مسئول خواستار تعامل پلیس و سازمان استاندارد در زمینه شماره گذاری خودروهای وانت پیکان شد و گفت: در صورت تداوم تولید تا پایان سال جاری کلیه خودرو‌ها این کارخانه به صورت استاندارد تولید خواهند شد.