این به‌زودی-آن به‌زودی

گروه سیاسی فردا: از سرگیری مذاکرات وین در ظاهر گویا معادله چند مجهولی است. اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در رسانه ها از اصرار و تمایل شان برای آغاز به زودی مذاکرات سخن می گویند و جالب است ایران نیز در یک ماه اخیر چندین مرتبه اعلام کرده مذاکرات به زودی آغاز می شود اما بعد از گذشت قریب به یک ماه به نظر می رسد این به‌زودی با آن به‌زودی در معنی و مفهموم تفاوت عمیقی با یکدیگر دارند.

این موضوعی است که میخاییل اولیانوف دیپلمات ارشد روس نیز در جواب آن مانده است، به طوریکه در توئیتر به تازه‌ترین موضع‌گیری امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران که گفته بود "مذاکرات هسته‌ای با ۱+۴ «به زودی» از سر گرفته خواهد شد" واکنش نشان داد و نوشت نوشت: «به زودی. آیا کسی می‌داند معنای عملی آن چیست؟».

البته این سخن امیرعبداللهیان آنجا قابل تأمل می شود که دقیقا ابتدای مهرماه نیز دقیقا چنین جمله را بیان کرده بود و برخی رسانه‌های ایران در مورد زمان بازگشت جمهوری اسلامی به مذاکرات وین تیتر زده‌اند "تفاوتِ بینِ «به زودی» ایران و غرب، خیلی زیاد است!" این تیتر چنین القاء می‌کند که منظور عبدالهیان از «به زودیِ» مورد نظرش برای ازسرگیری مذاکرات، به این زودی‌ها هم که ما فکرمی‌کنیم نیست، کما اینکه از آن تاریخ یک ماه گذشت و مذاکراتی نیز از سر گرفته نشد.

البته همان زمان احمد زیدابادی در یادداشتی از نوع نگارش رسانه ها انتقاد کرد و به دفاع از امیرعبداللهیان پرداخت. او نوشت: "متن و زمینۀ صحبت آقای عبدالهیان، اما منظور او را روشن می‌کند. او خواسته است بگوید از نظر ایران «به زودی» یعنی واقعاً «به زودی» یعنی همین چند روز یا چند هفتۀ آینده، اما از نظر غربی‌ها، «به زودی» یعنی آینده‌ای دور و نامشخص! در حقیقت، او با این نوع بیان خود، خواسته متلکی را بارِ غربی‌ها کند، اما رسانه‌ها آن را به صورت معکوس وانمود کرده‌اند."

اینکه معنی و مفهوم صحبت های امیرعبداللیان چه بوده موضوعی است که به نظر نمی آید به تنهایی بتوان راحت آن را رمزگشایی کرد اما وقتی صحبت های اخیر سیدابراهیم رئیسی را کنار آن بگذاریم، به نتیجه بهتری می رسیم. آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور در دیدار جمعی از مسئولان نظام و میهمانان شرکت‌کننده در سی‌وپنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی گفت «ما به آنچه تعهد کردیم پایبند هستیم اما آمریکا و اروپایی‌ها دچار بحران در تصمیم‌گیری هستند.» او پیش تر نیز این نکته را یادآور شده بود که «ایران به دنبال گفت‌ وگو برای گفت‌ وگو و مذاکره برای مذاکره نیست؛ بلکه مذاکره نتیجه محور می‌خواهیم و به دنبال آن تحریم‌ها علیه ملت ایران رفع شود و زندگی مردم رونق بگیرد.»

از صحبت های رئیس جمهور و وزیر خارجه این طور بر می آید که تهران برپایه سناریوی جدید مذاکراتی خود آماده از سرگیری گفتگوهای وین است اما به شرطی که آمریکا از قبل تصمیم شان را برای لغو تحریم ها گرفته باشند، نه آنکه بخواهد از میراث تحریم‌های ضدبرجامی ترامپ که یکجانبه و قلدرمآبانه علیه ایران اعمال شدند به عنوان اهرم فشار برای گرفتن امتیازهای بیشتر استفاده کند. به همین دلیل چندی پیش تهران اعلام کرد "نقطه از سرگیری مذاکرات باید نقطه خروج ترامپ از برجام باشد»، در حالیکه واشنگتن بر از سرگیری گفتگوها از نقطه ای که مذاکرات وین متوقف شد، تأکید کرد.