ناراحتی کیهان از احتمال مذاکره مستقیم

گروه سیاست سایت فردا - بحث مذاکره مستقیم با آمریکا و تاثیر آن در روند مذاکرات و احیای برجام از خیلی وقت قبل مطرح بود و بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند که این تغییر تاکتیک می‌تواند موثر باشد. مقامات مسئول اما به دلایلی مثل بی‌اعتمادی به آمریکا که ناشی از خروج آنها از برجام و بدعهدی‌های پیشین است، حاضر به این کار نبودند. 

در ادامه فرایند مذاکرات و در پی درخواست‌های مکرر آمریکایی‌ها اما تصمیمات انگار تغییر کرد. به خصوص بعد از آنکه مقام معظم رهبری تاکید کردند مذاکره با دشمن به معنی تسلیم نیست، تصور شد که مجوز گفت‌وگو با طرف آمریکایی به عنوان یک دشمن و در جهت تامین منافع کشور داده شده است. به هرحال خبر رسمی در این باره اعلام نشده بود و صرفا گمانه زنی بود. تا اینکه حسین امیرعبداللهیان در اظهارات اعلام کرد که اگر ایران ببیند امکان حصول یک توافق خوب با تضمین بالا وجود دارد از انجام هیچ مذاکره‌ای ابا ندارد. موضع مشابهی را هم علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در توییتر خود و سیدابراهیم رئیسی در گفت‌وگوی تلویزیونی دیشب گرفتند.

شروط ایران برای این مذاکره مشخص است و هنوز هم آنطور که خطیب زاده در نشست خبری دیروز گفت، اتفاقی نیفتاده است. رسانه‌ها اما واکنش‌ بسیاری به این موضوع نشان داده‌اند. اغلب هم استقبال کرده‌اند. مثلا «جوان» دیروز این موضوع را عکس یک کره بود یا عبدالله گنجی در توییتی خواستار مذاکره دوجانبه و نه در قالب 1+5 با آمریکا شده بود.

نظر «کیهان» اما انگار با همه فرق دارد و همچنان مخالف گفت‌وگوی مستقیم است. این روزنامه اصولگرا که قبلا هم در مواردی به وزیرخارجه و تیم مذاکره کننده دولت سیزدهم انتقاداتی را وارد کرده بود، در شماره امروز خود از احتمال مذاکره مستقیم انتقاد می‌کند. کیهان در گزارشی که تیتر یک کرده، نوشته: «طرح موضوع مذاکره با آمریکا که در واقع ترفند دشمن برای فرار از لغو تحریم‌هاست، گرچه معنای عقب‌نشینی نمی‌دهد اما تناسب دقیقی با واقعیت موجود در مذاکرات وین نداشته و به طرف‌های غربی پالس عقب‌نشینی و تناقض می‌دهد.»

حسین شریعتمداری هم در یادداشتی امیرعبداللهیان و شمخانی را مخاطب قرار داده و نوشته: «با شناختی که از برادران عزیزمان آقایان امیر‌عبداللهیان و شمخانی داریم و نیز با شناختی که آنها از چالش هسته‌ای چندین ساله ایران با آمریکا و متحدانش دارند بسیار بعید می‌دانیم که از طرح فریبی که در مذاکره مستقیم با آمریکا نهفته است بی‌خبر باشند، مخصوصاً آنکه هردو نفر آقایان نظر خویش را با چند « اما و اگر » همراه کرده‌اند

در ادامه آورده است: « اظهار نظر وزیر خارجه کشورمان و توئیت همسوی آقای شمخانی در حالی است که اولاً؛ آمریکایی‌ها بارها نشان داده‌اند که مذاکره را فقط برای مذاکره می‌خواهند و نه حل و فصل مسائل فی‌مابین و ثانیاً؛ اگرچه مذاکرات وین روند پیچیده‌ای را طی می‌کند که ناشی از طفره رفتن اروپا از موضوع اصلی مذاکرات است، ولی صورت‌مسئله روشن است، آمریکا علاوه‌بر آنکه به تعهدات برجامی خود پایبند نبوده است، با نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که قرار بود تضمین برجام باشد، از برجام خارج شده است و انتظار داشت ایران برای گنجاندن موضوعات جدیدی به برجام (نظارت بر صنایع موشکی و حضور در منطقه) با آمریکا به مذاکره بنشیند! (درخواستی که بیش از ۸ بار از سوی ترامپ تکرار شده بود). ولی ایران به این درخواست ترامپ (بخوانید درخواست مشترک آمریکا و اروپا) پاسخ مثبت نداد و طرح موذیانه و باج‌خواهانه دشمن ناکام ماند. اما چگونه؟.»

شریعتمداری پرسیده: «چرا و با کدام تحلیل منطقی و قابل قبول از احتمال مذاکره مستقیم با آمریکا سخن می‌گوئید؟! و کدام بخش از صورت‌مسئله نا‌مشخص است که روشن شدن آن به مذاکره، آن‌هم مذاکره مستقیم با آمریکا نیاز دارد؟! تحریم‌ها‌ی برجامی و تحریم‌های دیگر نظیر تحریم‌های آیسا، سیسادا، ویزا، کاتسا و ... مشخص است. بنابراین مذاکره مستقیم برای چیست و چه ضرورتی دارد؟! ممکن است بفرمائید که باید نظر آمریکا نیز گرفته شود، که باید گفت مگر جناب امیرعبداللهیان نمی‌فرمایند که «طرف آمریکایی تاکنون به صورت Non paper (نوشته غیر رسمی) پیشنهادات خودش را در موضوعات فنی به ایران ارائه کرده است؟» بنابراین نظر آمریکا را دارید. مذاکره مستقیم برای چیست؟!»

او با اشاره به اظهارات اخیر امیرعبداللهیان نوشته: «اولا؛ً چرا از آن با‌عنوان توافق خوب یاد می‌فرمائید؟! و ثانیاً؛ چه تضمینی هست که توافق خوب با تضمین بالا باشد؟! شما که هنوز نمی‌دانید چیست؟! پرسش بعدی از آقایان این است که مگر ابعاد برجام مشخص نیست و حتی متن آن با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تضمین نشده است؟‌ بنابراین اگر مقصود از مذاکرات بازگشت آمریکا به برجام و لغو همه تحریم‌ها (چه برجامی و چه تحریم‌های دیگر) است که ابعاد و جزئیات آن مشخص است و نیازی به مذاکره، آن‌هم مذاکره مستقیم ندارد. همین جا باید پرسید که آقایان آیا فکر نمی‌کنید که تلاش آمریکا برای مذاکره مستقیم (در حالی که ابعاد مسئله کاملاً مشخص است‎) با هدف افزودن مواد دیگری به برجام صورت می‌گیرد؟! و اگر چنین باشد، که - هیچ احتمال دیگری در میان نیست- آیا تن دادن شما به مذاکره مستقیم با آمریکا فرو رفتن در باتلاقی که برای کشورمان تدارک دیده‌اند نیست؟! تردید نکنید که چنین است.»