بهشتی‌پور: ایران و آمریکا به سمت توافق حرکت می‌کنند

گروه سیاسی فردا: گفتگوهای وین بعد از توقفی کوتاه قرار است از سر گرفته شود. آمریکا اخیر برخی تحریم ها را برای نشان ندادن رویکرد مثبت خود در مذاکرات به حالت تعلیق درآورد و نکته دیگر آنکه هم علی باقری و هم رابرت مالی نسبت به حصول یک توافق خوب اظهار امیدواری کردند.

حسن بهشتی‌پور در گفتگو با خبرنگار فردا درباره نتیجه بخش بودن گفتگوهای وین در آینده ای نزدیک، گفت: بعید می دانم این دور از گفتگوها، آخرین دور مذاکرات باشد چون قرائن و شواهد چنین مسئله ای را نشان نمی دهد. البته تردیدی نیست که در روند مذاکرات پیشرفت وجود داشته است.

وی افزود: امروز همه طرف های مذاکره کننده در وین بر این موضع اذعان دارند که پیشرفت در گفتگوها حاصل شده است اما باید دید این پیشرفت در چه زمینه هایی بوده و چقدر در حل مشکلات و اختلافاتی برجا مانده راهگشاست. به عبارت دیگر باید دید کدام پرانتزها هنوز بسته نشده اند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی تأکید کرد: مهمترین موضوع مربوط به تضمینی می شود که ایران انتظار دارد طرف آمریکایی در قبال پایبندی به تعهداتش دهد. آقای رابرت مالی می گوید «تا زمانی که دولت بایدن بر سر کار باشد به این توافق پایبند خواهد ماند ولی نمی توانیم درباره متعهد مانده دولت آینده به این توافق تضمینی بدهیم.»

وی افزود: باید متن توافق را طوری پیش بینی کنند که اگر یک طرف از توافق خارج شد، طرف دیگر محق باشد، در مقابله با آن اقدام، اقداماتی را براساس متن توافق انجام دهد. به عبارت دیگر این اقدامات باید به قدری مهم و بازدارنده باشد که طرفی که قصد دارد از برجام خارج شود در تصمیمش تجدیدنظر کند چون می داند دست طرف مقابل نیز بسته نیست و می تواند اقداماتی انجام دهد که طرف خارج شده از توافق را پشیمان کند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی یادآور شد: در توافق های بین المللی هیچ تضمینی وجود ندارد. تنها تضمین اجرای آن توافق ها تعهد دو طرف برای اجرای آن توافق است. نمونه اش اقدامی بود که صدام انجام داد و توافق سال 1975 الجزایر را زیر پا گذاشت یا مثلا آمریکا بارها توافقاتی را که حتی سنا نیز آنها را مصوب کرده زیر پا گذاشته است.

وی افزود: هم اکنون سئوال مهم آن است که اگر دولت آینده آمریکا از برجام دوباره خارج شد ایران چه اقدام متقابلی را می تواند انجام دهد و این موضوع باید در متن توافق بیاید تا دولت آینده آمریکا از هر حزبی باشد بداند که طرف ایرانی دست و پا بسته نیست.

بهشتی پور تأکید کرد: شکایت به دیوان لاهه یا شورای امنیت سازمان ملل نیز کارساز نیست، چون دیدیم در موضوع خروج ترامپ از برجام، آمریکا رسما قطعنامه 2231 را کنار گذاشت در حالی که دولت وقت آمریکا به آن رأی داده بود.

وی ادامه داد: در بخش توافقات طرف ایرانی پذیرفت دنبال لغو کل تحریم ها نباشد بلکه تحریم هایی که براساس برجام لغو شده بود یا به حالت تعلیق درآمده بود آمریکا دوباره آنها را لغو یا به حالت تعلیق درآورد. به عبارت دیگر خواست ایران هم اکنون به آنچه در برجام بود محدود شده است.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی یادآور شد: در هر صورت ایران و آمریکا دارند به سمت هم حرکت می کنند و در نهایت به نظر می رسد به یک راه حلی خواهند رسید چون هر دو طرف نیاز دارند به توافق برسند.