دستان خالی مورا در تهران

مذاکرات هسته‌ای در وین طی دو ماه گذشته خوب پیش نرفته و به نوعی دچار رخوت شده است. تنفسی که به نظر می‌رسید زیادی طولانی شده شائبه به بن‌بست رسیدن مذاکرات را هم ایجاد کرده و رسانه‌های آمریکایی نیز برای فراهم کردن فرصت امتیازگیری بیشتر مدام بر این طبل که مذاکره به بن بست رسیده است، می‌کوبند.  اصرارشان هم بر این است که طرف ایران و خواسته‌هایش از جمله لغو همه تحریم‌ها و مشخصا خروج سپاه از تحریم را مقصر این وضعیت جلوه دهند. در ایران اما مقامات مسئول بارها تاکید کرده‌اند که نه مذاکرات متوقف شده و به بن بست رسیده و نه موضوع سپاه تنها اختلاف باقی مانده است. حالا اما با توجه به سفر انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به گفته خبرنگار پولیتیکو  امروز به تهران خواهد آمد، کورسوی امیدی به ایجاد تغییر در وضعیت مذاکرات باز شده بود. برخی معتقد بودند که او حامل پیام و پیشنهادی تازه است و برخی هم با توجه به تحولات بین‌المللی و مشخصا جنگ اوکراین که بر سر موضوع تامین انرژی در اروپا سایه انداخته، از نیاز بیشتر اروپایی‌ها و غربی‌ها به بهبود رابطه با ایران سخن می‌گویند و معتقدند که در این وضعیت مورا و همکارانش در آن سوی میز مذاکره همه تلاش خود را می‌کنند تا ایران راضی شود. همین است که حتی نورنیوز، رسانه نزدیک به شورای امنیت نیز این سفر را سازنده می‌داند و در این باره نوشته: با توجه به نقش اتحادیه اروپایی در زمینه مبادله دیدگاه های تهران و واشنگتن، سفر انریکه مورا به تهران می‌تواند گام جدیدی برای رایزنی‌های سازنده درباره موضوعات اندک ولی مهمِ باقی‌مانده تلقی شود.این خوش‌بینی اما چندان هم عمومیت ندارد. برخی از تحلیلگران معتقدند که اختلافات باقی مانده بین طرف ها به این سادگی‌ها حل نخواهد شد و باید دید که مورا پیشنهاد جدیدی دارد یا برای راضی کردن طرف ایرانی به پیشنهادهای قبلی آمده است. پیش بینی این گروه تحلیلگر  آن است که ایران از مواضع قبلی خود صرف نظر نمی‌کند و گشایش در مذاکرات نیازمند ارائه پیشنهادهای جدید است.  مثلا حسن بهشتی‌پور، پیشتر به «فردا» گفته بود که « اگر پیشنهاد اروپا این باشد که ایران تسلیم خواست آمریکا شود، خودشان می دانند طرح چنین پیشنهادی نتیجه نخواهد داد.»برخی دیگر از تحلیلگران هم مثل علی بیگدلی معتقدند که سفر مورا فایده‌ای ندارد چون گره اصلی در این پرونده، نگاه ایران است و ما نیاز به یک تغییر رویکرد داریم! این نگاه در ایران و به ویژه در بخش تصمیم ساز و تصمیم گیرنده طرفداری ندارد و چندان هم قابل اعتنا به نظر نمی‌رسد. شاهدش آن که رسانه‌های نزدیک به دولت حتی از سفر مورا و پیشنهاد احتمالا جدیدش هم استقبالی نکرده‌اند، چه برسد به این که حرف از تغییر موضع ایران بزنند. مثلا روزنامه ایران با اشاره به این که ایران تمایلی به دعوت از هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا نداشته، نوشته بود : نباید انتظار داشت سفر مقام اروپایی به تهران و طرح راه حل‌های یک طرفه، چندان نتیجه بخش باشد. از این رو مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جست‌و‌جوی راه خود باید به واشنگتن چشم بدوزد نه تهران، اما دیروز سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه و دیپلمات ارشد کشورمان در نشست خبری خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره اخبار منتشر شده در ارتباط با سفر مورا به تهران و جزئیات این سفر خاطرنشان کرد:‌ مذاکرات مربوط به رفع تحریم‌ها علیه ایران و احیای برجام بین طرف‌های مذاکره‌کننده تا امروز بدون وقفه ادامه داشته است. مکثی در حضور در وین رخ داده ولی رد و بدل پیام‌ها از طریق هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها در حال انجام است. سفر آقای مورا به تهران در هفته جاری بعد از تماس تلفنی اخیر آقای امیرعبداللهیان و آقای بورل انجام می‌شود. این به این معنا نیست که بعد از وقفه‌ای ایشان با پیام جدیدی می‌آید. پیام‌ها به صورت مستمر بین ایران و آمریکا از طریق اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده گفت‌وگوها در حال رد و بدل شدن است.خطیب‌زاده با بیان این که لازم بود با توجه به پیشنهاد آقای بورل و استقبال آقای امیرعبداللهیان دیداری حضوری انجام شود، افزود: مورا در این سفر با آقای باقری مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات وین دیدار خواهند کرد. دستور کار گفت‌وگوها در تهران مشخص و روشن است و امیدواریم بتوانیم بعد از انجام این گفت‌وگوها نتیجه را بهتر اعلام کنیم.وی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار پرسش‌کننده درباره بدعهدی‌های آمریکا در اجرای تعهداتش و اتخاذ تصمیم سیاسی لازم گفت: سفر آقای مورا نشان می‌دهد که ما گفت‌وگوها را در مسیری که باید انجام شود همچنان پیگیری کردیم و به رغم اقدامات ضد دیپلماسی که بعضا توسط سنا و کنگره آمریکا انجام شده ایران و گروه ۱+۴ به مسیر دیپلماتیک و دستیابی به توافق خوب، پایدار و قابل اتکا متعهد بوده‌اند.خطیب‌زاده تأکید کرد: ‌اگر همین امروز آمریکا تصمیم لازم را بگیرد و آن چه که از حقوق و جیب ملت ایران برداشته برگرداند، حقوق ضایع شده ملت ایران را بپذیرد و به آن احترام بگذارد می‌توانیم فردای بعد از بازگشت مورا به وین بازگردیم و توافق را جلو ببریم.

منبع: خراسان