واکنش تهران به وعده «ایران را آزاد می‌کنیم» بایدن /تاریخ امریکا آزادی‌بخشی است یا اشغالگری؟!

رئیس‌جمهور امریکا یک بار دیگر از چیزی که دولت امریکا آن را «اعتراضات» ایران خوانده، حمایت کرد و گفت که «ما ایران را آزاد خواهیم کرد»؛ موضعی ظاهراً متفاوت از رویکرد قبلی کاخ سفید که حتی شورای امنیت ملی امریکا نیز حاضر به اظهارنظر درباره آن نشده است.

به گزارش «جوان»، جو بایدن پنج شنبه شب در یک موضع‌گیری متفاوت که تعبیر به تنفس مصنوعی به اغتشاشات در ایران شده، گفت که «نگران نباشید، ما ایران را آزاد خواهیم کرد.» او بلافاصله اضافه کرد: «آن‌ها به زودی خود را آزاد خواهند کرد.» این دومین اظهارنظر رئیس‌جمهور امریکا درباره رویداد‌های ایران طی هفته‌های اخیر است. جمله کوتاه بایدن در یک سخنرانی نسبتاً طولانی در یک کمپین انتخاباتی در کالیفرنیا بیان شد که چندین نفر تلفن همراه خود را بالاگرفته بودند که روی آن نوشته شده بود: «ایران آزاد». بایدن در سخنرانی خود توضیح بیشتری درباره اینکه منظورش چیست نداد و آنگونه که رویترز گزارش کرده، شورای امنیت ملی، زیر نظر کاخ سفید هم از اظهارنظر درباره سخنان او خودداری کرده است.

امریکا؟ آزادی؟!

اینکه رویترز از شورای امنیت ملی امریکا خواسته چه توضیحی درباره صحبت‌های بایدن بدهد، مشخص نیست، ولی اگر صحبت‌های بایدن در زمینه اصلی سخنرانی او فرض شود، احتمالاً یک نقطه انحراف از موضع رسمی قبلی امریکا است که گفته از تغییر رژیم در ایران حمایت نمی‌کند. تازه‌ترین موضع‌گیری در این باره، صحبت‌های هفته قبل رابرت مالی در بنیاد کارنگی بود که گفته بود نقش ایالات متحده باید «بسیار واقع‌بینانه» و همچنین «بسیار جاه‌طلبانه» باشد: «سیاست ما [در قبال ایران]مداخله برای ایجاد تغییر رژیم نیست». این رویکرد دولت امریکا بار‌ها مورد انتقاد اپوزیسیون خارج از کشور قرارگرفته که خواستار اعلام سیاست رسمی امریکا درباره حمایت از تغییر رژیم در ایران هستند. معلوم نیست صحبت‌های پنج شنبه شب رئیس‌جمهور امریکا که گفت «نگران نباشید، «ما» ایران را آزاد خواهیم کرد» و بلافاصله ادامه داد ««آنها» به زودی خود را آزاد خواهند کرد»، عبور از سیاست اعلانی امریکا در خصوص ایران است یا نه، به خصوص که صحبت‌های بایدن در یک کمپین انتخاباتی ابراز شده و شورای امنیت کاخ سفید امریکا نیز از اظهارنظر درباره آن خودداری کرده است. با این حال، ناظران در تهران با اشاره به کاهش دامنه آشوب‌ها طی یک هفته گذشته، معتقدند که این موضع‌گیری تلاش برای تکان به جسد آشوب‌ها در شرایطی است که در مقایسه با هفته‌های قبل، گستردگی آن کمتر، ولی میزان اعمال خشونت آن بیشتر شده است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، دیروز در واکنشی، تلویحاً به خشونت‌ها در آشوب‌های ایران اشاره کرده و به طعنه از بایدن خواسته «رفتار ریاکارانه و حمایت از داعش» را متوقف کند. امیرعبداللهیان در توئیتر نوشت: «کاخ سفید که به شکل فزاینده‌ای در اغتشاشات اخیر ایران، مروج خشونت و ترور شد، همزمان برای توافق هسته‌ای تلاش می‌کند. آقای بایدن، رفتار ریاکارانه و حمایت از داعش را متوقف کنید!» ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه هم در توئیتر نوشت: «امریکا در طول تاریخ اشغالگر بوده و هیچ‌گاه آزادیبخش نبوده است. امریکا هر جا پا گذاشت، قتل، غارت و بی‌ثباتی به همراه آورد.»‌کنعانی نوشته است: «افغانستان، عراق، لیبی و سوریه پیش چشم ملت‌های منطقه و جهان است. از پدرخوانده داعش، آزادسازی به سبک داعش بر می‌آید نه غیر آن.»

مسکو: این یک «حمله‌سیاسی» است

شورای امنیت سازمان ملل چهار شنبه شب شاهد یک نشست رسمی بود که در آن به درخواست امریکا و دولت آلبانی، رویداد‌های ایران بررسی شد. این نشست در چارچوب «فرمول آریا» برگزار می‌شود که نوعی نشست غیررسمی در شورای امنیت سازمان ملل متحد است که توسط یکی از اعضای این شورا پیشنهاد می‌شود و به دلیل ساختار غیررسمی، حضور افراد یا سازمان‌های غیردولتی مجاز است. در جریان این نشست که با حضور نمایندگان اپوزیسیون حامی تغییر رژیم در ایران برگزار شد، لیندا توماس گرینفیلد، سفیر امریکا در سازمان ملل گفت که مهسا امینی تنها به جرم زن بودن کشته شد و آرزو‌های این جوان ۲۲ ساله به دست مأموران حکومت به فنا رفت. گرینفیلد افزود که مردم ایران با شعار «زن، زندگی، آزادی» به شکل مسالمت‌آمیز اعتراض کردند و معترضان در سراسر جهان در حمایت از ایرانیان گردهم آمدند. در این نشست غیررسمی، نماینده انگلیس نیز آشوب‌های ایران را «خیزش علیه یک حکومت استبدادی» توصیف کرد. در مقابل، نماینده روسیه در شورای امنیت، هدف نشست غیر رسمی را یک «حمله سیاسی دیگر علیه ایران» خواند و گفت: «ما عمیقاً از مرگ دختر ایرانی، مهسا امینی متأسفیم»، ولی تأکید کرد: «اطمینان داریم که مقامات ایرانی مسئله مرگ او را به‌دقت مورد بررسی قرار می‌دهند. نمی‌خواهید اعتراضات پاریس، برلین و مرگ جورج فلوید را بررسی کنید؟» نماینده روسیه به استاندارد دوگانه دولت‌های غربی اشاره کرد و گفت: «اجازه دهید به این سؤال پاسخ دهیم، چرا ما اینجا هستیم؟ برای ابراز نگرانی‌مان در خصوص اعتراضات ایران؟! درحالی‌که اعتراضات در بروکسل، پاریس و برلین در جریان است؟! آیا نمی‌خواهیم خشونت پلیس در این کشور‌ها را محکوم کنیم؟ آیا نمی‌خواهیم مرگ جورج فلوید توسط یک پلیس و اعتراضات متعاقب آن را یادآوری کنیم؟» نماینده چین نیز اساساً این نشست را با پرسش مواجه کرد و گفت که هدف نشست‌های فرمول آریا، گزارش‌دهی غیررسمی به اعضای شورای امنیت درباره مسائل مرتبط با صلح و امنیت است، در حالی که به گفته پکن مسائل اخیر ایران در حیطه مسائل داخلی این کشور است و نباید در دستور کار نشست فرمول آریا قرار گیرد. وزارت امور خارجه ایران نیز برگزاری نشست غیررسمی شورای امنیت توسط امریکا و آلبانی را مصداق بارز سوءاستفاده دولت امریکا از سازوکار‌های بین‌المللی خواند و تلاش‌های این کشور را برای ایجاد بی ثباتی در ایران قویاً محکوم کرد.

منبع: روزنامه جوان