نمایش پر هیاهوی بایدن

بامداد شنبه، چند روز پس از تهدید دولتمردان امریکا برای انتقام حمله مرگبار به پایگاه نظامی این کشور در مرز سوریه و اردن، عملیات نظامی ایالات متحده در خاورمیانه علیه نیروهای مقاومت کلید خورد؛ حملاتی که گرچه منابع دیپلماتیک واشنگتن در مواضع ادعایی خود، سمت و سوی آن را علیه مراکز مستشاری سپاه پاسداران و شاخه برون مرزی آن در عراق و سوریه اعلام کردند اما جمهوری اسلامی اعلام کرده است که در هیچ یک از کشورهای هدف حمله امریکا پایگاهی نداشته و خساراتی هم متقبل نشده است. مقام‌های دیپلماتیک کشور همچنین حمله پرتعداد به عراق و سوریه را خطای راهبردی واشنگتن خواندند و نسبت به خطر گسترش ابعاد و جغرافیای جنگ و درگیری در منطقه هشدار دادند.

حملات موشکی امریکا به منطقه پس از آن صورت گرفت که هفته گذشته حمله یک هواپیمای بدون سرنشین به پایگاه برج ۲۲ امریکا در مرز سوریه و اردن به کشته شدن سه سرباز امریکایی انجامید و مقام‌های این کشور ادعا کردند که این حمله از سوی گروه‌های نیابتی ایران انجام شده است و به آن پاسخی خواهند داد. اما این در حالی بود که گروه مقاومت اسلامی عراق موسوم به «کتائب حزب‌الله عراق» مسئولیت این حمله را پذیرفت و درعین حال اعلام کرد برای فروکاستن از تنش، حملات خود علیه اهداف نظامی امریکا در منطقه را معلق می‌کند. این گروه در عین حال نقش ایران در فعالیت‌های نظامی این گروه را رد کرد تا نادرستی ادعاهای واشنگتن مبنی بر حمایت سازماندهی شده گروه‌های مقاومت از سوی جمهوری اسلامی آشکار شود. با این حال مواضعی که دولتمردان امریکایی بلافاصله پس از حمله اخیر به پایگاه نظامی شان در روند ضدیت با جمهوری اسلامی مطرح کردند، نشان داد، «جو بایدن»، رئیس جمهور این کشور در جست‌و‌جوی مفری از بن‌بست خودخواسته جنگ غزه که هزینه‌های خسارت باری را به کشورش تحمیل و موج گسترده‌ای از انتقادات داخلی و خارجی را متوجه او کرده است، راهی جز متهم کردن جمهوری اسلامی و اقدام به شماری حمله نظامی نمایشی در خاورمیانه ندیده است؛ حملاتی که او کوشید آن را گسترده، بازدارنده و خسارت بار برای ایران توصیف کند اما اطلاعاتی که منابع خبری از گستره و حوزه‌های عملیات موشکی امریکا منتشر کردند، خلاف این ادعاها را نشان می‌داد.

جزئیات حمله علیه عراق و سوریه

شنبه گذشته ساعاتی پس از آنکه اجساد سه نظامی امریکایی به واشنگتن بازگردانده شد، دولت این کشور فرمان حمله علیه شماری از مراکز نظامی گروه‌های مقاومت در عراق و سوریه را صادر کرد که در پی آن 7 پایگاه و تأسیسات، شامل ۸۵ هدف با ۱۲۵ موشک یا بمب‌های هدایت شونده مورد اصابت قرار گرفت. در این حمله هواپیماهای مختلفی از جمله بمب‌افکن‌های دوربرد و راهبردی «بی ۱» که از امریکا به پرواز درآمده و نیز جنگنده‌های اف ۱۶، مورد استفاده قرار گرفته بود. منابع سوری خبر دادند که در جریان این حمله شهرهای «البوکمال» و مناطق «الحیدریه» و «الشبلی» در المیادین در حومه استان دیرالزور هدف قرار گرفتند. درهمین حال جنوب شهر المیادین در شرق استان دیرالزور نیز هدف حمله هواپیماهای ناشناس قرار گرفت. بنا به اعلام رسانه دولتی سوریه تجاوز امریکا به سایت‌هایی در مناطق بیابانی این کشور و نیز در مرز سوریه و عراق تعدادی کشته و مجروح برجای گذاشته است. از سوی دیگر رسانه‌های عراق هم خبر دادند که شهر القائم و مناطق مرزی این کشور هدف حملات جنگنده‌های امریکا قرار گرفته است.

بیانیه‌های ادعایی واشنگتن

همزمان با حمله موشکی امریکا به شماری از پایگاه‌های مقاومت در عراق و سوریه، «بایدن» با انتشار بیانیه‌ای ادعا کرد: پاسخ ما از امروز آغاز می‌شود و در طول مدت زمانی ادامه خواهد یافت. او در توجیه این حملات مدعی شد که کشورش به دنبال جنگ در خاورمیانه یا هیچ جای دیگر جهان نیست. «لوید آستین»، وزیر دفاع امریکا هم در بیانیه‌ای این حملات را تلافی اقداماتی خواند که از سوی گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی علیه نیروهای نظامی امریکا انجام شده است. او مدعی شد که به خواسته «بایدن» اقدامات بیشتری انجام خواهد شد تا سپاه پاسداران و گروه‌های نیابتی آن، در خصوص حمله به نیروهای امریکایی پاسخگو شوند. «آستین» همچنین ادعای رئیس جمهور امریکا مبنی بر عدم تمایل امریکا برای گسترش تنش در منطقه را تکرار کرد و افزود: ما به دنبال درگیری در خاورمیانه یا هیچ جای دیگری نیستیم. نیروهای فرماندهی مرکزی ایالات متحده موسوم به «سنتکام» نیز در بیانیه‌ای ادعا کرد که در این حملات هوایی تأسیساتی که مورد اصابت قرار گرفت شامل عملیات فرماندهی و کنترل، مقرها، مراکز اطلاعاتی، راکت‌ها و موشک‌ها و انبارهای وسایل نقلیه بدون سرنشین (پهپادها) و تأسیسات زنجیره تأمین تدارکات و مهمات گروه‌های شبه‌نظامی و حامیان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است.

در پی انجام این حملات که مقام‌های امریکایی ادعا کردند مرحله نخست از یک عملیات چند وجهی بوده است، «جان کربی»، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، آن را موفقیت‌آمیز توصیف کرد و در عین حال ادعا کرد که امریکا قبل از حملات به دولت عراق اطلاع داده است اما هیچ تماسی و ارتباطی با جمهوری اسلامی ایران نداشته است.

رد ادعاها از سوی تهران

بیانیه‌های ادعایی ایالات متحده مبنی بر هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی مستشاری ایران در حالی یکی پس از دیگری منتشر می‌شود که منابع دیپلماتیک جمهوری اسلامی این ادعاها را رد کرده‌اند. حسین اکبری، سفیر تهران در دمشق گفت که اقدام تروریستی دولت امریکا در تجاوز شنبه شب به سوریه و عراق بیش از هر چیز با هدف جبران شکست‌های رژیم صهیونیستی صورت گرفته است. به گفته اکبری، رژیم صهیونیستی در یکصد و ۲۰ روز گذشته از جنگ غزه به هیچ یک از اهداف اعلامی خود دست نیافته و این تجاوز در راستای ایجاد خلأ در مرزهای عراق و سوریه به منظور تقویت تروریست‌های تکفیری مسلح انجام شده است. همچنین شبکه الجزیره به نقل از شماری از «منابع آگاه ایرانی» گزارش داد که هیچ سایتی از سپاه پاسداران و نیروی قدس آن در عملیات امریکایی از جمعه شب تا حال هدف قرار نگرفته است. این منابع خبری با اعلام اینکه سپاه یا نیروی قدس در مناطقی که امریکا بمباران کرده، هیچ پایگاهی نداشته است، به الجزیره گفته‌اند که گزارش‌های انتشاریافته در واشنگتن در خصوص هدف قرار گرفتن نیروی قدس در سوریه نادرست و فریب است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز گذشته در دیدار «هانس گروندبرگ»، نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل متحد در امور یمن حمله نظامی امریکا را محکوم کرد و آن را ناشی از تداوم رویکرد اشتباه و ناکام این کشور برای حل و فصل مسائل با توسل به زور و نظامی‌گری دانست. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز حملات نظامی شنبه شب ایالات متحده به عراق و سوریه را ماجراجویانه و خطای راهبردی دیگری توسط دولت امریکا خواند که نتیجه‌ای جز تشدید تنش و بی‌ثباتی در منطقه نخواهد داشت. سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن هشدار مجدد نسبت به خطر گسترش ابعاد و جغرافیای جنگ و درگیری در منطقه افزود: تداوم این‌گونه ماجراجویی‌ها تهدیدی برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است.

واکنش تند بغداد و دمشق

حملات گسترده موشکی ایالات متحده علیه اهدافی در خاک عراق و سوریه با واکنش تند مقام‌های این دو کشور روبه‌رو شد. «محمدشیاع سودانی»، نخست‌وزیر عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که در حملات امریکا به اهدافی در خاک این کشور ۱۶ نفر کشته و ۲۵ نفر زخمی شده‌اند. به گفته او شماری از کشته شدگان غیرنظامی هستند و روز گذشته در عراق عزای عمومی اعلام شد. «السودانی» همچنین هماهنگی انجام این حملات بین امریکا و دولت عراق را رد کرد و این ادعاها را دروغ‌ خواند. در همین حال «ژنرال یحیی رسول عبدالله»، سخنگوی فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق با محکوم کردن این حملات تأیید کرد که شهرهای «القائم» و مناطق مرزی توسط هواپیماهای امریکایی بمباران شد. او حملات امریکا را نقض حاکمیت و تضعیف تلاش‌های دولت این کشور خواند و گفت: این حملات در زمانی انجام شده است که عراق به دنبال تضمین ثبات منطقه است و این حملات تأثیرات مخربی به دنبال خواهد داشت. همچنین وزارت خارجه عراق کاردار امریکا را احضار و اعتراض خود را به این کشور یادآور شد. ریاست‌جمهوری عراق هم خواستار برگزاری نشست فوق‌العاده رؤسای قوای این کشور و فراکسیون‌های سیاسی برای بررسی تحولات جاری، پیامدهای آن و اتخاذ مواضع آشکار و یکپارچه با هدف حفظ کرامت و حاکمیت کشور و امنیت شهروندان آن شد. از سوی دیگر سوریه نیز حملات شبانه امریکا به اهدافی در عراق و سوریه را محکوم کرد و وزارت دفاع این کشور اعلام کرد که حملات هوایی امریکا در شرق سوریه کشته‌های غیرنظامی و نظامی به دنبال داشته و همچنین خسارات بسیاری به اموال عمومی و خصوصی این کشور وارد کرده است.

حمله مقاومت عراق به عین الاسد

در واکنش به حملات گسترده نظامی امریکا به منطقه، گروه «نجبای عراق» از دیگر شاخه‌های مقاومت اسلامی عراق روز گذشته با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد با پهپاد و موشک ۲ پایگاه «التنف» و روستای «الخضراء» در سوریه و همچنین پایگاه «عین الاسد» واقع در غرب عراق محل استقرار نیروهای امریکایی را با شلیک‌ موشک هدف قرار داده است. شیخ «اکرم الکعبی»، دبیرکل جنبش نجبای عراق در پی این حمله تلافی جویانه در بیانیه‌ای اعلام کرد که اقدام ماشین جنگ روانی امریکا با پاسخ مناسب مواجه می‌شود و سایر گروه‌های مقاومت اسلامی عراق به عملیات خود تا زمان تحقق خواسته‌ها ادامه می‌دهند. حماس هم تجاوز امریکا به عراق و سوریه را با شدیدترین الفاظ محکوم کرده و آن را تشدید خطرناک و نقض حاکمیت عراق و سوریه خوانده است.

واکنش منفی روسیه و اتحادیه اروپا

در ادامه واکنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داد که غرب آسیا یک دیگ بخار در حال انفجار است و از دامن زدن به تنش‌ها باید خودداری کرد. دولت انگلیس هم در حالی که ادعا می‌کرد حملات نظامی امریکا علیه گروه‌های مقاومت منطقه و مرتبط با ایران بوده است، خود را متحد ثابت ‌قدم امریکا نامید و ادعا کرد که از حق واشنگتن برای پاسخ به حملات حمایت می‌کند. این در حالی بود که روسیه حمله تجاوزکارانه امریکا به عراق و سوریه را بشدت محکوم کرد و خواستار برگزاری نشست شورای امنیت شد.

مناطق خالی، هدف حمله

رسانه‌های امریکایی در حالی بامداد شنبه مدعی حملات تلافی جویانه امریکا در سوریه و عراق و هدف قرار دادن 85 نقطه در این کشورها شدند که منابع خبری محلی از خالی بودن بیشتر مناطق مورد هدف در این حملات خبردادند. منابع رسمی سوریه اعلام کردند اکثر مناطقی که مورد حمله امریکا قرار گرفتند به طور کامل تخلیه شده بودند. این در حالی بود که شبکه‌های تلویزیونی «فاکس نیوز»، «ای بی‌سی نیوز» و «سی‌ان‌ان» حملات ارتش امریکا به مواضع نیروهای مقاومت در شرق سوریه را همزمان با تعطیل شدن بازارهای مالی و نفتی دنیا از جمله در ایالات متحده امریکا دانستند. با آشکار شدن واقعیات حملاتی که دولتمردان امریکا آن را برای ایران و گروه‌های نیابتی‌اش خسارت بار خواندند، شماری از نمایندگان کنگره امریکا این اقدام نظامی را ناکافی و بی‌اثر خواندند. «مایکل مک کال» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا در انتقاد از زمان حملات صورت گرفته ادعا کرده است که حملات پس از تأخیری صورت گرفت که به دشمنان اجازه داد تا آماده شوند. در واکنش به این مسأله «داگلاس سیمز»، از فرماندهان ارتش امریکا در توجیهی در این باره گفت که شرایط جوی و هوای ابری طی چند روز گذشته مانع از آغاز حملات شده بود.

روزنامه ایران