سکته اردوغان در آنکارا و استانبول

گروه بین‌الملل سایت فردا - حنیف غفاری: بازپس گیری کرسی های شهرداری در دو کلانشهر ترکیه ( استانبول و آنکارا)، اصلی ترین هدف رئیس جمهور ترکیه و همراهانش بود. با این حال انتخابات اخیر ، تبدیل به نقطه ای تاریک برای حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان گردید. امام اوغلو از حزب جمهوری خلق جایگاه خود را به عنوان شهردار استانبول و منصور یاواش به عنوان شهردار آنکارا جایگاه خود را تثبت کردند.روز یکشنبه در ۸۱ استان ترکیه انتخابات محلی برگزار شد و مخالفان اردوغان کنترل شهرداری‌های استانبول و آنکارا را تثبیت کردند که یک شکست سنگین برای حزب عدالت و توسعه اردوغان به‌شمار می‌رود. اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول از حزب جمهوری خلق جایگاه خود را در استانبول که بزرگترین شهر ترکیه و قطب اقتصادی آن به‌شمار می‌رود حفظ کرده است.استانبول صحنه اصلی نبرد برای اردوغان ۷۰ ساله به‌شمار می‌رفت. شهری با جمعیت ۱۶ میلیون نفر که اردوغان در آن زاده شده و حیات سیاسی خود را به عنوان شهردار در سال ۱۹۹۴ از آن آغاز کرده است.

منصور یاواش، شهردار آنکارا نیز با آرای قابل توجهی به عنوان شهردار آنکارا تثبیت شده است.پیش‌بینی‌ها نیز حاکی از آن بود که وضعیت اقتصادی ترکیه بسیاری از رای‌دهندگان را به سمت احزاب اپوزیسیون سوق می‌دهد. با این حال اردوغان در سخنرانی یکشنبه شب وعده داد که کاستی‌ها را از بین ببرد.اقتصاد برای رای‌دهندگان که با نرخ بالای تورم و کاهش ارزش پول ملی مواجه‌اند مهمترین نکته در انتخابات روز یکشنبه بود. از سوی دیگر نحوه مدیریت پیامدهای فاجعه‌بار زلزله فوریه سال گذشته در ترکیه که به کشته شدن دست‌کم ۵۳ هزار نفر انجامید نیز همچنان مورد نقد بخش بزرگی از افکار عمومی و احزاب اپوزیسیون قرار دارد. با شمارش اکثر آرا حزب جمهوری خلق بیش از ۳۷ درصد آرای شهرداری‌ها را در اختیار دارد و حزب عدالت و توسعه اردوغان توانسته است ۳۵ درصد آرا را کسب کند.

انتخابات اخیر، بسیاری از محاسبات و پیش فرضهای ذهنی اردوغان و همراهانش را بر هم زده است. از بین رفتن پایگاه رای مردمی اردوغان در شهرهای اصلی و حتی برخی شهرهای کوچک تر که قبلا پیروزی حزب عدالت و توسعه در آنها تضمین شده بود، زنگ خطر را با شدیدترین صدای ممکن برای حزب حاکم ترکیه به صدا در آورده و اردوغان را نیز از حملات پنهان و آشکار هم حزبی هایش بی نصیب نخواهد گذاشت. دوران جدیدی در آنکارا آغاز شده که قطعا اردوغان دیگر نمی تواند ترسیم کننده و تعیین کننده آن باشد. 

اردوغان در جریان یک سخنرانی که در پایان شب ایراد شد، این نتیجه را یک «نقطه عطف» خواند.او خطاب به جمعیتی که در مقر حزب «عدالت و توسعه» در آنکارا جمع شده بودند، گفت که ائتلاف او «صدرنشینی» را در سراسر کشور از دست داده است و قول داد که اقداماتی را برای پاسخگویی به پیام رای دهندگان انجام دهد.او گفت: «اگر اشتباهی مرتکب شدیم، آن را در سال‌های آینده برطرف می‌کنیم. اگر چیزی کم داریم، آن را تکمیل می‌کنیم.»

از نظر تحلیلگران، نتایج به دست آمده برای اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» بدتر از آن چیزی بوده است که پیش از این نظرسنجی‌ها با توجه به تورم فزاینده ترکیه و نارضایتی رای دهندگان پیش بینی می‌کردند.در مکان دیگری در آنکارا نیز هزاران نفر برای سخنرانی منصور یاواش، شهردار آنکارا از حزب «جمهوری‌خواه خلق» تجمع کردند.اکرم امام‌اوغلو، تاجر سابق و ۵۳ ساله که در سال ۲۰۰۸ میلادی وارد عرصه سیاست شد و گمان می‌رود نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری آینده ترکیه باشد نیز گفت: «امشب ۱۶ میلیون شهروند استانبول پیام مهمی را هم به رقبای ما و هم به رئیس جمهور ارسال کردند.»

در هر حال، به نظر می رسد اتحاد مخالفان اردوغان حول محور امام اوغلو پس از انتخابات اخیر شکل گرفته و همین مسئله، مولد بحرانهایی برای حزب حاکم( عدالت و توسعه ) خواهد بود.