قول و قرار به سبک آمریکایی

پایگاه خبری آناج: هرچند دیگر ماهیت برجام برای اغلب مردم هویدا گشته و آنان به برآیندهای حداقلی دستاورد عظیم‌گونه دولت یازدهم پی برده‌اند لکن دولت‌مردان همچنان بر راهگشا بودن آن اصرار می‌ورزند و علی‌رغم تمامِ ناکارآمدی 2 سال مذاکره برای رسیدن به «تقریباً هیچ» می‌خواهند در آستانه انتخابات مردم را از اقدامات خویش شادمان سازند. گمانه‌زنی‌ها به حقیقت پیوست و آنطور که پیش‌بینی می‌شد روحانی در مقر سازمان ملل از بدعهدی‌ها و روند اجرای برجام گله کرد. او به «آمریکا خیلی بدی» اکتفا نکرد و در دیدار با سران سایر کشورها و در جمع خبرنگاران نیز از سنگ‌اندازی آمریکایی‌ها در مسیر برجام انتقاد نمود و خواستار پایان کارشکنی‌ها شد. رئیس جمهوری که تا همین چند ماه قبل از فروپاشی تحریم‌ها، تابیدن نور امید و ایجاد فضایی خارق‌العاده سخن می‌گفت مواضعی را اتخاذ کرد که به اظهارات عده‌ای «بی‌سواد، بُزدل، دروغ‌پراکننده، هوچی‌باز، سوءاستفاده کنندگان نگران از رفع تحریم، تازه انقلابی‌ شده و قص علی هذه» خیلی شباهت داشت اما هرچه بود گذشت و روحانی بار دیگر پا به ایران نهاد. حَزم‌ها نیز رنگ‌وبوی واقعیت گرفت و حسن روحانی دوم مهرماه در جمع خبرنگاران تهرانی برای «لاپوشانی قضیه و فراموش کنید در نیویورک چه گفتم»، عنوان کرد: «آمریکا قول داد روند اجرای تعهداتش در برجام را اصلاح کند» رئیس دولت یازدهم به مسروری مقامات سایر کشورها و فرصت‌های مهیا شده در فضای پسابرجام نیز اشاره کرد و در ادامه مدعی شد: « رئیس‌جمهور فرانسه خودش مطرح کرد که ما این همه زحمت کشیده‌ایم و به توافق رسیدیم حال اینکه نمی‌شود کشوری بخواهد اخلال در مسائل بانکی ایجاد کند. ما باید مسائل بانکی را حل کنیم و همه باید از این فضا استفاده کنند.» آنطور که از سخنان روحانی پیداست، دیدارهای او با اولاند خاطره‌انگیز است و همواره اظهارات رئیس جمهور فرانسه در ذهن او ضبط می‌شود تا هنگام بازگشت به ایران برای مردم مواضع پلیس بَد مذاکرات وین را بیان نماید، کشوری که به اذعانِ مقامات داخلی نقشه‌ی حمله به ایران را می‌کشید امروز از بدعهدی آمریکایی‌ها ابراز نارضایتی می‌کند اما آیا دلیل آن دردِدل‌های روحانی است یا عدم اجازه‌ی فروش هواپیماهای فرانسوی به ایران؟ چنانچه روحانی در سفر به پاریس به اولاند باج نمی‌داد آیا او اکنون از برجامِ منفعت‌آور برای دولتش دفاع می‌کرد؟ این چگونه فضایی است که همگان آن را می‌ستایند و از امکان مراوده با ایرانی‌ها سخن می‌گویند لکن نمی‌توانند گامی رو به جلو بردارند و استفاده از فضای به وجود آمده را به حل تحریم‌های بانکی گره می‌زنند؟ رئیس جمهور کشورمان تمامِ نتایج نطق‌های برون مرزی خویش را در یک جمله خلاصه کرد و گفت: «آمریکایی‌ها قول دادند». این جمله‌ را حقوقدانی می‌گوید که سابقه‌ای طولانی در عرصه‌ی بین‌المللی دارد و بارها به بدعهدی آمریکایی‌ها اشاره و از بی‌اعتمادی ملت ایران به آن‌ها سخن گفته است. عاقبت نشست چند ساعته‌ی ظریف با وزرای 1+5 و مواضع برحقِ روحانی در آمریکا به یک «قول» منتهی شد و این درحالیست که آمریکایی‌ها از این وعده‌های توخالی بارها به این ملت و آن کشور داده‌اند اما عملیاتی نشده است؛ آیا این همه فشار لبخندی و دیدار با اَبرقدرت‌ها نتوانست محصولی به نامِ «ضرب الأجل» را به ارمغان آورد و خیالِ همگان را آسوده کند؟ دیروز که سردمدار اعتدال امیدها را به «قولِ آمریکایی‌» وابسته کرد، رویدادهای زمانِ ریاست هاشمی رفسنجانی در ذهن‌ها تداعی شد. در برهه‌ای که محسن رضایی فرماندهی سپاه پاسداران را برعهده داشت رئیس جمهور وقت از رضایی خواست با حزب‌الله لبنان وارد مذاکره شود تا زندانیان آمریکایی را آزاد کنند چراکه آمریکایی‌ها به هاشمی قولِ ارائه‌ی امتیاز و کارکردی دور از انتظار را داده بودند، اما بعد از آزادی زندانی‌ها دیگر خبری از قولِ آمریکایی‌ها نشد و این وعده‌ی تازه جان کِری چقدر شبیه است به آن قولِ دهه‌ هفتادی!