شکافی که رئیس‌جمهور آمریکا در غرب انداخت

روزنامه کیهان: رئیس‌جمهور آمریکا با اجرای سیاست‌های جدید و بی‌سابقه در تاریخ سیاسی این کشور، عملا در دنیای غرب، شکاف بی‌سابقه‌ای انداخته طوری که برخی از وقوع جنگ داخلی در آمریکا خبر داده و عده‌ای از جدایی آمریکا با اروپا می‌گویند. «دونالد ترامپ» اکنون تبدیل به نامی شده که قبل از همه، مقامات غربی را نسبت به میراث استیلاجویانه خود در جهان، نگران می‌کند، چرا که آن‌ها بیش از همه می‌دانند که رئیس‌جمهور آمریکا وحدت رویه غرب در برابر جهان غیرغرب را نشانه رفته است.

در حال حاضر جدای از این بحث حساس که «آیا ترامپ محصول شرایط است و یا شرایط محصول ترامپ است؟»، سران اتحادیه اروپا و کانادا رئیس‌جمهوری آمریکا را مثل بختکی می‌بینند که پا روی گلوی آن‌ها گذاشته است. «دونالد توسک» رئیس شورای اروپا، در واکنش به اقدامات بی‌سابقه ترامپ، به رهبران کشور‌های عضو اتحادیه اروپا گفته: «در حالی که روابط میان اروپا و آمریکا به سرعت درحال خراب‌تر شدن است، منتظر بدترین شرایط دوطرف در دوران ریاست جمهوری ترامپ باشید.»

درنگاه نخست، ممکن است که این اظهارات مثل صد‌ها اظهاراتی که میان سران کشور‌ها در عرصه دیپلماتیک بر زبان می‌آید، دانسته شود و مخاطبان آن را جدی نگیرند، ولی باید دانست که جوهره و سنگ بنای روابط بین‌الملل در دنیای مدرن، «تجارت» و اقتصاد است و کشور‌های اروپایی در این حوزه با کسی شوخی ندارند و الآن هم می‌دانند که ترامپ چه بازی خطرناکی را با آن‌ها به راه انداخته است.

رئیس شورای اروپا در نامه‌ای که برای سران دولت‌های عضو اتحادیه اروپا ارسال کرده، به آن‌ها یادآور شده است: «در حالی که جنگ تجاری آمریکا و اتحادیه اروپا موجب نگرانی است، رفتار ترامپ وحدت غرب را تهدید می‌کند. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، کارشناسان ارشد اتحادیه اروپا می‌گویند رویکرد رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به سیاست‌های بین‌المللی، «بسیار خطرناک» است. در ارتباط با این جنگ تجاری، روزنامه انگلیسی «ایندیپندنت» نوشته: «در حالی که دولت ترامپ در حال اعمال تعرفه بر کالا‌های اروپایی است، مقامات اتحادیه اروپا تعرفه‌های سنگین‌تری را بر کالا‌های آمریکایی آماده کرده‌اند.»

«کریستیا فریلند» وزیر خارجه کانادا نیز اعلام کرده، این کشور در جنگ تعرفه‌ای علیه آمریکا، از یکشنبه (امروز) تعرفه‌های تلافی‌جویانه‌ای را علیه آمریکا اعمال می‌کند.

به گزارش فارس، آمریکا پیش از این، تعرفه‌های ۲۵ درصدی فولاد و ۱۰ درصدی آلومینیوم را علیه کانادا وضع کرده بود. کانادا نیز در پاسخ، عوارض گمرکی ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلاری بر شماری از محصولات آمریکایی اعمال کرد.

فرصت بزرگ همان طور که اشاره شد، «مناسبات تجاری»، پاشنه آشیل دیپلماسی غرب است. این دیپلماسی مبتنی بر تجارت که موجودیت خود را طی ۵۰۰ سال اخیر مدیون ماجراجویی‌ها و غارتگری‌های دریانوردانی مثل «آلبوکرک»، «کریستف کلمب»، «وینستون چرچیل» و افرادی مثل آن‌ها است، اکنون به همت ترامپ، در حال فروپاشی است و این فروپاشی در شرایطی صورت می‌گیرد که نه غرب توان استعمار مجدد و فتح بازار‌های دیگر را دارد و نه مردم کشور‌های هدف، آن قدر ناآگاه و عقب‌مانده هستند که بخواهند سلطه مجدد غرب را بپذیرند. در مجموع، برای غربی‌ها هرچند رفتار ترامپ، «خطرناک و ویرانگر» است، ولی برای کشور‌های دیگر، این رفتار، زمینه‌ساز فرصت‌های تازه‌ای برای رهایی از سلطه غرب و ایجاد یک ساز و کار سیاسی و اقتصادی مستقل است.

نگرانی و بدبینی آمریکایی‌ها جدای از اقشاری که در آمریکا همچنان حامی ترامپ هستند، بقیه مردم خصوصا کسانی که درک درست‌تری از ساختار سیاسی و اجتماعی خود دارند، شدیدا نگران آینده این کشور و غرب هستند؛ در همین رابطه تسنیم به نقل از نشریه «هیل» گزارش داد؛ «جیمز ملویل» سفیر آمریکا در استونی، در اعتراض به اظهارات ترامپ علیه اتحادیه اروپا، از سمت خود استعفا کرد. وی در فیس‌بوک خود نوشت، «گفتن این مسئله که اتحادیه اروپا به دنبال منفعت بردن ازآمریکا است، ... یا اینکه ناتو مثل نفتا، پیمان بدی است، نه‌تن‌ها از واقعیت به دور است، بلکه به من نشان داد که الان زمان رفتن (استعفا دادن) است.»

سیاست‌ها و اظهارات ترامپ علاوه بر اینکه میان آمریکا و اتحادیه اروپا شکاف انداخته، درون آمریکا را نیز چنان دوقطبی و دچار التهاب کرده است که خیلی‌ها از احتمال بروز جنگ داخلی و تجزیه‌طلبی در آمریکا حرف می‌زنند. براساس یک نظرسنجی داخلی، یک سوم مردم آمریکا وقوع جنگ داخلی در این کشور را متحمل می‌دانند.

پایگاه اینترنتی «گلوبال ریسرچ» نیز در گزارشی به قلم یک تحلیلگر ارشد این کشور، احتمال داد که این کشور به راحتی فرو بپاشد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، این تحلیلگر ارشد با نام مستعار «پائول یسی» نوشته: «ارتش آمریکا به طور مستمر برای پیشبرد اهداف خود مبنی بر فتح جهان، آن هم به قیمت فروپاشی داخلی جامعه آمریکا، هر ساله تقاضای بودجه بیشتر و بیشتری دارد.» گلوبال ریسرچ می‌افزاید: «ارتقا جایگاه ارتش و نظامیان و مصونیت ارتش در برابر هرگونه مهار و اعمال نفوذ سیاسی، باعث جاافتادن این استدلال غلط می‌شود که زور و خشونت راه‌هایی مشروع برای حل مشکلات پیش روی دولت هستند.» این تحلیلگر نفوذ ارتش و سرمایه‌داران در نهاد‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آمریکا را زمینه‌ساز فروپاشی اجتماعی و حتی زیست‌محیطی در این کشور می‌داند. در هر حال، به نظر می‌رسد که آمریکا با ترامپ و یا بدون ترامپ، در مسیری حرکت می‌کند که می‌تواند برای جامعه آمریکا و کشور‌های اروپایی، خطرآفرین باشد و ترامپ با حماقت‌های بی‌پایانش به این حرکت، شتاب می‌دهد.