دستورزنگنه برای معاملات‌سلف فرآورده‌نفتی

مهر: علی صالح آبادی امروز در نشستی خبری با بیان اینکه شاخص کل بورس تهران در ابتدای سال 79 هزار و 15 واحد بود که با 7.7 درصد کاهش در پایان خرداد ماه به 72 هزار و 969 واحد رسید، گفت: حجم معاملات در این مدت 33 میلیارد و 805 میلیون سهم بود که با رشد 24 درصدی این عدد به 41 میلیارد و 831 میلیون سهم رسیده است. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: ارزش معاملات 24 هزار میلیارد تومان است؛ اما دفعات معاملات در این دوره نسبت به دوره مشابه با 68 درصد افزایش از 2 میلیون و 600 هزار دفعه به 3 میلیون و 500 هزار دفعه رسیده است. وی ادامه داد: در 3 ماهه ابتدای سال جاری شاخص کل فرابورس با کاهش 3 درصدی از 771 به 748 واحد رسیده است؛ اما ارزش معاملات در مقایسه با سه ماهه نخست سال گذشته با رشد 71 درصدی از 6 هزار و 600 میلیارد تومان به 11 هزار و 700 میلیارد تومان رسید. تعداد دفعات معاملات در فرابورس نیز با رشد دو برابری از 787 دفعه به یک میلیون 575 هزار دفعه رسیده است. سخنگوی سازمان بورس به معاملات قراردادهای آتی سکه اشاره کرد و افزود: به دلیل نوسانات قیمت جهانی طلا؛ قراردادهای آتی سکه با رشد 10 درصدی از 4800 میلیارد تومان به رقم 5300 میلیارد تومان رسیده است. همچنین ارزش معاملات سایر کالاهای بورس کالا نسبت به سه ماهه نخست سال گذشته بدون تغییر 10 هزار میلیارد تومان بود. وی به معاملات بورس انرژی اشاره کرد و گفت: در سه ماهه نخست سال جاری در مقایسه با سه ماهه نخست سال گذشته رشد و ارزش معاملات بورس انرژی چشمگیر بوده است به گونه ای که سال گذشته طی این دوره 6 میلیارد تومان کالا معامله شد در حالیکه در سه ماهه نخست سال جاری 280 میلیارد تومان رسیده است. سخنگوی سازمان بورس درباره حجم معاملات در چهارمین بورس کشور افزود: در سه ماهه نخست سال جاری 154 هزار تن کالا در بازار فیزیکی و 20 هزار و 183 مگاوات برق در بازار مشتقه معامله شده است. صالح آبادی به موضوع تأمین مالی در بازار اولیه اشاره کرد و گفت: در حوزه تأمین مالی در بازار اولیه؛ 900 میلیارد تومان از طریق انتشار اوراق با درآمد ثابت و 3900 میلیارد تومان از طریق افزایش سرمایه شرکت ها تامین مالی شده است که در مجموع تامین مالی شرکت ها از بازار اولیه در سه ماهه نخست امسال 4800 میلیارد تومان بوده است. وی با اعلام اینکه از ابتدای سال تاکنون 6 صندوق سرمایه گذاری مجوز فعالیت گرفته اند و یک شرکت پردازش اطلاعات نیز پروانه فعالیت خود را دریافت کرده است، افزود: کاربردان تالار مجازی به عنوان بستری برای آموزش کاربردی، عملی و بدون ریسک به 256 هزار نفر رسیده است. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار راه اندازی مرکز میانی امضاء دیجیتال را از دیگر برنامه های اجرا شده ذکر و بیان کرد: این مرکز این امکان را به تمام شرکت ها، سازمان های تابعه می دهد که تمام فعالیت خود را به طور الکترونیکی انجام دهند و تمام سامانه ها از جمله کدال و ستان از این طریق صورت پذیرد. وی با بیان اینکه در گذشته این امکان تنها از طریق ورزات صنعت؛ معدن و تجارت برای فعالین بازار سرمایه امکان پذیر بود؛ گفت: با راه اندازی این مرکز علاوه بر فعالیت های سازمان بورس و ذی نفعان آن؛ کارگروهی در شورای معاونان وزارت صنعت معدن تجارت تشکیل شد که این فرصت را فراهم کرد که سایر بخش ها از جمله بیمه، گمرک و مالیات هم بتوانند از این مرکز استفاده کنند. صالح آبادی درباره افتتاح بازار دارایی فکری گفت: افتتاح بازار دارایی فکری در فرابورس کار پر اهمیت بود البته نمی توان از یک بازار تازه انتظار یک شبه ره صد ساله را داشت اما امیداورایم حجم معاملات این بازار در آینده نزدیک رشد داشته باشد در همین راستا سایت ویژه ای برای ورود ایده ها به این بازار طراحی شده و هم اکنون تعدادی ایده به فرابورس ارائه شده که شروع خوبی برای این بازار است. وی در ادامه به تشریح وضعیت بورس کالا پرداخت و گفت: در حوزه بورس کالا امکان معامله سلف موازی سنگ آهن از تیر ماه فراهم شده و شرکت تأمین سرمایه امید اولین محموله سنگ آهن را در بورس کالا به شکل سلف موازی که امکان معاملا ثانویه را نیز دارد، انجام خواهد داد. تاکنون هیچ محصولی امکان معاملات ثانویه را نداشته و برای اولین بار این امکان در بورس کالا فراهم شده است. این مقام مسئول به ابزار دیگری در بازار اشاره کرد و گفت: اوراق گواهی سپرده کالایی از دیگر ابزاری است که ساز و کار آن ابلاغ شده است این ابزار به تولید کننده ای که برای فروش محصول خود در کوتاه مدت مشکل دارد این امکان را می دهد که با سپرده گواهی کالا در انباری استاندارد قبض گواهی خود را در بازار مورد معامله قرار بدهد و علاوه بر امکان معامله امکان سپرده و وثیقه بانکی را برای تولید کننده فراهم می کند. وی در ادامه به امکان قراردادهای آتی زیره و فراهم شدن این امکان برای زعفران اشاره کرد و گفت: تا پایان شهریور ماه امکان معاملات برخط قراردادهای آتی در بورس کالا فراهم می شود. همچنین بازار فرعی بورس کالا برای تولید کنندگانی که نمی توانند از بستر بورس کالا استفاده کنند فراهم شده تا این دسته از تولید کنندگان محصولاتی همچون قراضه آهن را در بازار فرعی بورس کالا معامله کنند. وی چنین به آمادگی سازمان بورس و بورس کالا برای گسترش شعب بورس کالا اشاره کرد و گفت: آمادگی لازم برای گسترش شعب و مجوز به کارگزاران بورس کالا در سایر استانها وجود دارد. صالح آبادی به معامله میعانات گازی پارس جنوبی ظرف 45 روز آینده در بورس انرژی پرداخت و گفت: در بورس انرژی میعانات گازی پالایش گاز نفت ایلام معامله می شد که با هماهنگی که با وزارت نفت انجام گرفت ظرف 45 روز آینده میعانات گازی پارس جنوبی بدون محدودیت در عرضه معامله می شود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار به عرضه های جدید بورس انرژی مانند نیتروژن مایع، نفت کوره سبک، روغن های قطران اشاره کرد و گفت: در حوزه معاملات برق پیش از این وزارت نفت ماهانه 10 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته بود که از تیر ماه این اعتبار با رشد 5 برابری به 50 میلیارد تومان افزایش پیدا می یابد. سخنگوی سازمان بورس از برگزاری جلسه ای در روز گذشته با وزیر نفت در مورد بورس انرژی خبرداد و گفت: بر اساس مذاکرات صورت گرفته در این جلسه وزیر نفت دستور داده است که از این پس امکان معاملات سلف فرآورده های نفتی نیز در بورس انرژی به صورت اوراق فراهم شود. وی با بیان اینکه سازمان بورس آمادگی دارد در اسرع وقت امکان معاملات سلف فرآورده های نفتی را فراهم کند، گفت: زیر ساختهای این معامله در بورس فراهم است و وزارت نفت هر گاه بخواهد می تواند این معاملات را آغاز کند. صالح آبادی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به راه اندازی بازار بلوک و انجام یک معامله در آن گفت: این بازار توسعه خواهد یافت. به دنبال ایجاد قرارداد آتی سهام هستیم و با جلساتی که با سهامداران حقوقی برگزار شده است قرار است این قرارداد فعال شود. وی در مورد اقداماتی که برای رونق بخشی بازار سهام با توجه به افت شاخص صرت گرفته است، به اصلاحات و ساماندهی نرخ سود سپرده های بانکی توسط شورای پول و اعتبار اشاره و عنوان کرد: تصمیم بر این بود که رقابت ناسالم در نرخ سود بانکی با توجه به روند کاهشی نرخ تورم از بین برود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: با توافق صورت گرفته با وزارت اقتصاد، عرضه های خرد سازمان خصوصی سازی در بورس با توجه به شرایط فعلی متوقف شده است، همچنین عرضه اولیه سهام نیز تا بهبود شرایط انجام نمی شود یا اگر انجام شود، منابع در بازار استفاده خواهد شد. وی با تاکید بر اینکه بحث امکان اعطای تسهیلات به شرکت های سرمایه گذاری با بانک مرکزی را پیگیری می کنیم، عنوان کرد: در حال حاضر بانکها برای اعطای تسهیلات به شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها ممنوع شده اند که این موضوع حل خواهد شد که به تقویت نقدینگی بازار کمک می کند. صالح آبادی از تهیه لایحه حمایت از تولید که در حال حاضر در دستور کار هیئت دولت است، خبرداد و عنوان کرد: برخی از موادی که در آن گنجانده شده است، به بهبود وضعیت بازار سرمایه کمک می کند. رییس سازمان بورس با بیان اینکه در بلند مدت صندوق‌های بازنشستگی مکمل نیز به صندوق‌های بازنشستگی فعلی افزوده خواهد شد تا با منابع موجود در بازار سهام، سرمایه گذاری کنند، گفت: زمانی که تورم بسیار بالا باشد، امکان برنامه ریزی اقتصادی از مسئولان سلب می شود. این در حالی است که با کاهش تورم، متناسب با آن، نرخ سود بانکی کاهش می یابد و این امر روی نسبت قیمت به درآمد (P/E) بازار سرمایه نیز تاثیرگذار می گذارد. صالح آبادی با اشاره به اینکه در این شرایط بنگاه ها می توانند تسهیلات ارزانتری را ارایه دهند، ابراز داشت: در حال حاضر از رشد منفی به مثبت در حال حرکت هستیم و تورم نیز در حال کاهش است. وی با طرح این سوال که برای بهبود شرایط چه می توان کرد، اظهار داشت: در حوزه بورس کالا، در مورد دو محصول جلسات متعددی برگزار شد و دامنه قیمت PVC و پلی پروپیلن افزایش یافت. زیرا باید اختلاف قیمت بورس و حاشیه بازار به حداقل برسد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: در مورد پالایشگاه ها نیز با شرکت ملی پالایش پخش فراورده نفتی و معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت رایزنی‌هایی داشته ایم. در این خصوص مذاکراتی مبنی بر تدوین نقشه راه بلند مدت برای تعیین نرخ مواد اولیه انجام شده تا سرمایه‌گذار مبنای بلندمدتی پیش رو داشته باشد. وی با تاکید بر اینکه موارد مربوط به بنگاه های اقتصادی با دولت پیگیری می شود، ابراز داشت: باید یک نقشه راه داشته باشیم تا در بلندمدت وضعیت بنگاه های اقتصادی مشخص باشد. صالح آبادی ادامه داد: یکی از اهدافی که در بازار سرمایه پیگیری می شود، حفظ نقدشوندگی است. این در حالی است که با وجود نزول قیمت ها در بازار، صف فروش سنگین ایجاد نشد. از سوی دیگر در این بین صندوق توسعه نیز فعالیت خود را گسترش داد. یکی از اهداف این صندوق تسهیل نقد شوندگی در بازار بود و به هیچ عنوان قصد دخالت در قیمت سهام را ندارد. وی با اشاره به اینکه منابع صندوق توسعه به مرور به بازار سهام تزریق می‌شود، یادآور شد: منابع این صندوق، از سوی بنگاه‌های خصوصی تامین می شود و دولت نقشی در این زمینه نداشته است. این در حالی است که یک صندوق نمی تواند پاسخگوی نیاز بورس و فرابورس باشد و از همین رو صندوق های بازارگردان که خلا بازار به شمار می روند، وارد بازار سهام شده اند. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: اساسنامه و امیدنامه این صندوق ها تصویب شده و هم اکنون دو صندوق پارسان به منظور بازارگردانی سهام پتروشیمی کرمانشاه و صندوق نوین به منظور بازارگردانی سهام بانک اقتصاد نوین وارد بازار سهام شده اند. صالح‌آبادی با بیان اینکه سرمایه این صندوق ها یک در هزار ارزش روز بازار سهام شرکت یا 5 میلیارد تومان است، توضیح داد: صندوق‌های تخصصی بازارگردانی دارای مزیت‌هایی از جمله برخوردار از تخفیف 80 درصدی کارمزد ارکان بازار، ایستگاه معاملاتی اختصاصی و استفاده از تسهیلات کارگزاری‌ها هستند. همچنین با ورود صندوق های تخصصی به بازار سرمایه، حضور حقوقی ها در بازار ساماندهی می شود. سخنگوی سازمان بورس و اوراق بهادار از توجه ویژه نهاد ناظر بازار سرمایه به بحث سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی طبق فرمایشات مقام معظم رهبری اشاره کرد و افزود: وضعیت فعلی بازار سرمایه را به تحریم‌ها گره نزده ایم و بیشتر برنامه ها بر روی بحث اقتصاد مقاومتی متمرکز شده است. صالح آبادی در خصوص تغییر دامنه نوسان گفت: هم اکنون سهام در سقف قیمتی خود معامله نمی شود و عمدتا در دامنه معاله می شود و از آنجا که صف وجود ندارد، نیازی به بازکردن یا تغییر دامنه نوسان نیست. وی همچنین از راه اندازی سایت ویژه برای انتشار تخلفات قطعی شده خبر داد و گفت: بر اساس دستورالعمل اجرایی تخلفات قطعی شده به بازار منعکس می شود. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص کاهش زمان انتشار اطلاعات ناشران در کدال ابراز داشت: تلاش می شود، زمان انتشار اطلاعات به حداقل برسد. صالح‌آبادی در پایان خاطرنشان کرد: به زودی نرم‌افزار جدیدی جایگزین نرم‌افزار سابق شرکت فرانسوی برای محاسبه شاخص خواهد شد. در این نرم‌افزار شاخص‌های وزنی و ساده طراحی و ... به بازار منعکس می شوند که از جمله آن می توان به شاخص قیمت و حاکمیت شرکتی اشاره کرد.