نحوه تعویض رزین سختی گیر

نحوه تعویض رزین سختی گیر

رزین سختی گیر یا رزین کاتیونی برای عملیات تبادل یونی طراحی شده‌اند. این رزین‌ها با جذب و حذف یون‌های سخت کلسیم و منیزیم اقدام به سختی گیری آب نموده و در نهایت آب نرم تولید می‌کنند. آب‌های دارای سختی نه‌ تنها برای سلامتی مضراتی در پی دارند بلکه با رسوب بر روی لوله‌ها و جداره‌ها و تجهیزات معضلاتی را رقم می‌زنند.

پایین آوردن هزینه تعمیر و نگهداری از تجهیزات مرتبط با آب، مرهون دستگاه سختی گیر رزینی است. رزین سختی گیر پرولایت از اجزای اصلی این دستگاه به‌شمار می‌آید. اما رزین‌ها همانطور که پس از استفاده، طی 24 الی 48 ساعت دچار عارضه اشباع شده و نیازمند اجرای عمل احیا و بازسازی با نمک سختی گیر می‌شوند، دارای عمر بهینه 5 الی 10 ساله هستند. لذا سیستم سختی گیر نیازمند تعویض و جایگزینی رزین می‌شود.

اما مواردی نیز در کاهش عمر بازدهی رزین‌ها موثر هستند. عدم احیای رزین در زمان صحیح، کیفیت نامرغوب رزین، رشد جلبک در بستر رزین، بد بو شدن رزین‌ها، تخریب رزین در اثر تماس با مقادیر بالای کلر و ...از جمله این موارد هستند.

بنابراین برای سنجش زمان بازسازی و تعویض رزین‌ها نیازمند وسیله‌ایی به‌نام TDS سنج هستیم. اگر میزان سختی آب بالا باشد و همچنین رنگ کهربایی رزین‌ها به رنگ قهوه‌ای متمایل شده باشد سیستم سختی گیر در زمان صحیح تعویض رزین قرار دارد.

مراحل تعویض رزین سختی گیر

• دستگاه سختی گیر را خاموش کنید.

• شیر فلکه را از تانک جدا کنید.

• آب ورودی به دستگاه سختی گیر را ببندید.

• مخزن را از تانک آب و نمک جدا کنید.

• شیر فلکه را در حالت بک‌واش بگذارید تا فشار آب در فیلتر برگردد.

• شیر فلکه را جدا کنید.

• وقتی شیر فلکه را جدا کردید مخزن و هر سیستمی که به آن وصل است را قطع کنید.

• دیسک آب پخش‌کن و رزین سختی گیر از رده خارج شده را جدا کنید.

• رزین‌ها را از مخزن خارج کنید.

• لوله آب پخش‌کن را داخل تانک بگذارید و سر لوله را به‌وسیله چسب یا هر وسیله دیگر مسدود کنید تا شن یا رزین وارد آن نشود.

• قیف را روی سر تانک بگذارید.

• کف تانک را با سیلیس ریز پر کنید.

• رزین‌های جدید را داخل تانک بریزید.

• مسدودیت لوله آب پخش‌کن را رفع نمایید.

• تمامی بلورهای رزین باقیمانده را جدا کنید و به حال خود رها نکنید.

• مخزن را به داخل تانک بازگردانید.

• لوله‌های مخزن و تانک را مجدد به یکدیگر متصل کنید.

• تانک را به آهستگی از آب پر کنید.

• شیر فلکه را دوباره وصل کنید و در حالت بک‌واش قرار دهید.

• آب را مجدد وصل کنید و اجازه بدهید عملیات بک‌واش در دستگاه سختی گیر رزینی جریان داشته باشد.

نحوه احیای رزین سختی گیر با نمک سختی گیر

نحوه انجام کار در دستگاه سختی گیر دستی و اتوماتیک یکسان است. تنها تفاوت آنها در تغییر حالت شیر چند راهه به صورت دستی و خودکار است. لازم به ذکر است عملیات احیا و بازسازی رزین‌ها در سختی گیرهای اتوماتیک بدون حضور اپراتور انجام می‌شود.

گام اول احیای رزین سختی گیر

تخلیه آب درون مخزن و تفکیک رزین‌ها با جریان آب معمولی: در ابتدا می‌بایست سیستم را از مدار سرویس خارج کرده و آب داخل مخزن رزین تخلیه شود. بنابراین دسته اهرمی شیر باید به حالت شستشو wash قرار داده شود.

سپس شیر تخلیه پایین باز شود. بنابراین قبل از فرآیند احیا آب وارد دستگاه سختی گیر شده و پس از گذر از بستر رزین موجب شستشوی رزین میگردد. با عبور آب از بستر مخزن بلورهای رزین از یکدیگر تفکیک می‌شوند. با جدا و منبسط شدن رزین‌ها شرایط برای احیای رزین‌ها مهیا می‌شود. این عمل تا وقتی که جریان آب تخلیه بطور کامل شفاف شود تداوم دارد.

گام دوم احیای رزین سختی گیر

تزریق محلول نمک سختی گیر به درون مخزن و احیای رزین سختی گیر: در این مرحله باید شیر مکش تانک نمک باز شود. از جهت دیگر اهرم شیر سولو ولو در حالت احیا regeneration  قرار داده شود. پیش از انجام این کار توجه شود که مخزن نمک سختی گیر به میزان توصیه شده نمک برای احیا داشته باشد. 

طی این پروسه محلول آب نمک (محلول باید خلوص بین 8 الی 20 درصد بطور معمول 10 درصد داشته باشد) از مخزن  نمک سختی گیر  مکش شده و از بالا بر روی رزین‌ها سرازیر می‌شود. محلول آب نمک با گذر از بستر رزین موجب احیای رزین‌ها می‌شود. طی عمل احیا یون‌های رسوب‌زای کلسیم و منیزیم جذب شده در سطح رزین مجدداً به آب منتقل شده و با محلول آب نمک از سیستم تخلیه می‌شود. این کار تا وقتی تداوم دارد که تمام محلول آب نمک موجود در تانک تخلیه شود.

شستشوی معکوس یا بک‌واش دستی

در این متود یک شیر سولو ولو چند راهه در مدار سختی گیر قرار داده می‌شود. شیر سولو ولو با چند مسیر مختلف طراحی شده است که توسط اهرم دستی امکان تنظیم آن وجود دارد. با تغییر مسیر شیر نیمه اتوماتیک به حالت بک‌واش، محلول آب نمک از داخل تانک به درون مخزن رزین مکیده می‌شود. رزین‌ها طبق مدت زمان توصیه شده (10 الی 15 دقیقه) در مجاورت محلول آب نمک قرار خواهند گرفت.

شستشوی معکوس یا بکواش اتوماتیک

این متود به حالت اتوماتیک با عبور میزان مشخص دبی (دبی آب باید مابین 12 الی 30 مترمکعب بر ساعت باشد) با گذر زمان مشخص، در حالت بک‌واش است. یعنی شیر اتوماتیک با تنظیمات اعمال شده اولیه توسط مانیتور، زمان‌بندی مورد نیاز برای عملیات بازسازی را مهیا می‌کند.

زمان‌بندی مورد نیاز برای شستشوی معکوس رزین‌ها متکی به نوع کاربری دستگاه یا میزان سختی آب متغیر است. با تغییر دادن شیر به حالت احیا، محلول آب و نمک به درون رزین‌ها هدایت می‌شود. سپس رزین‌ها بعد از شستشوی منظم توسط محلول احیا کننده، بازیافت شده و بازدهی خود را بدست می‌آورند.

گام سوم احیای رزین سختی گیر

شستشوی ثانویه رزین‌های شناور در محلول آب نمک با جریان آب معمولی: با شستشوی مجدد، رزین‌ها بطور کامل نمک‌های موجود در بستر خود را به آب پس می‌دهند. این پروسه می‌بایست تا وقتی که آب خروجی طعم نمک را از دست بدهد تداوم داشته باشد.

گام چهارم احیای رزین سختی گیر

آماده سازی مخزن سختی گیر رزینی جهت تولید مجدد آب نرم: در نهایت می‌بایست تانک سختی گیر را دوباره از آب پر کرده و شیر تخلیه بسته شود. سپس شیر مخزن نمک باز شود. در گام بعدی اهرم شیر چند راهه در حالت سرویس service  قرار داده شود.

بنابراین تانک سختی گیر و تانک نمک بطور همزمان از آب پر می‌شود. بعد از پر شدن تانک نمک از آب ورودی باید مخزن نمک بسته شود. سپس شیر خروجی سختی گیر باز شود. نهایتاً سیستم به سیکل بهره‌برداری بازگشته و آب بدون سختی در دسترس خواهد بود.