چه کسی از دولت دفاع می‌کند؟/ مناظره سوم تاثیری دارد؟/ هفته آخر و دغدغه مشارکت

گروه سیاست سایت فردا – روزنامه‌های امروز به موضوعاتی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و ... پرداخته‌اند که مهم‌ترین موارد آن به شرح زیر است:

«اعتماد» از شطرنج تهران و واشنگتن در آستانه ششمین دور رایزنی‌ها گزارش می‌دهد و در گزارشی که یک تیتر یک شده با عنوان «محاسبه اشتباه امریکا در وین» با در نظر گرفتن شرایط موجود مذاکرات وین، به دنبال پاسخ به این پرسش است که « آیا جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده امریکا در مسیر تنش‌زدایی و نزدیک شدن به توافق قرار گرفتند؟» گزارش نویس این روزنامه آورده است که «تیم جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات متحده همچنان دست از سیاست فشار حداکثری علیه ایران برنمی‌دارد و حتی در میانه کرونا در حالی که از بسته کمک چند صد میلیون دلاری به کشورهای درگیر با این ویروس خبر می‌دهد با تداوم تحریم مالی و بانکی ایران 80 میلیون ایرانی را هدف تروریسم درمانی خود قرار داده است. همزمان خبر می‌رسد که خزانه‌داری امریکا تحریم علیه سه مدیر نفتی سابق ایرانی را لغو کرده است؛ اقدامی که همزمان با آغاز ششمین دور رایزنی‌های برجامی در وین، گامی به نفع مذاکرات به حساب می‌آید.  مقام‌های کاخ سفید شش ماه پس از تغییر دولت می‌گویند آماده بازگشت به برجام هستند و مقام‌های تهران سه ماه مانده به جابه‌جایی سیاسی در خیابان پاستور از عزم و اراده جدی برای بازگشت به اجرای کامل توافق هسته‌ای در صورت بازگشت 1+5 به اجرای تعهدات سخن می‌گویند.»

این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارش دیگری نیز سفر رئیسی به اهواز و حواشی آن را مورد توجه قرار داد و با عنوان «میتینگ انتخاباتی زیر سایه کرونا» می‌نویسد: « گویا جلب‌توجه و رای شهروندان دست‌کم برای برخی کاندیداها، به‌ مراتب مهم‌تر و ارزشمندتر از جان شهروندان است. این البته نخستین‌بار نبود اما شامگاه چهارشنبه تصاویری در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شد که نشان می‌داد حامیان سیدابراهیم رییسی تجمعی بزرگ را در ورزشگاه اهواز برگزار کرده‌اند؛ تجمعی که اگرچه در فضای تدارک دیده‌شده بود اما ازدحام جمعیت آن‌طورکه در تصاویر آشکار بود، چنان بود که باز یا بسته بودن محوطه چندان تاثیری در وضعیت ایجاد نکند؛ چراکه عملا امکان رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی میان حضار نبود و همین هم موجب انتقادات بسیاری به این رفتار انتخاباتی شد. انتقادهایی که حتی صدای دولت را هم درآورد و رییس‌جمهوری به وزیر کشور دستور داد با آنان که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند، برخورد شود. در این بین تصاویر تجمع انتخاباتی رییسی در اهواز  که منتشر شد، انتقاد هم شروع شد.»

«شرق» عکس یک امروز خود را به بررسی بازی انتخاباتی در ارودگاه اصولگرایی اختصاص داده است و در حالی که تصویری از ابراهیم رئیسی، قاضی‌زاده هاشمی، زاکانی و جلیلی درست کرده است، با عنوان «رقبا می‌مانند یا می‌روند؟» می‌نویسد: «اخبار در این اردوگاه یک هفته مانده به موعد برگزاری انتخابات 1400 آن‌قدر ضد‌و‌نقیض و غیر‌مطمئن است که به نظر می‌رسد نگرانی‌هایی را هم در خود بدنه این جریان به وجود آورده است. تا این لحظه اخباری از احتمال کناره‌گیری زاکانی و جلیلی و حتی خود رئیسی منتشر و بعد هم تکذیب می‌شود. تنها نامزدی که تاکنون خبری ایجابی و سلبی درباره کناره‌گیری‌اش منتشر نشده، قاضی‌زاده‌هاشمی است؛ آن‌هم درحالی‌که برخی نظرسنجی‌ها حاکی از روند افزایش میزان اقبال به او بعد از دو مناظره بوده است. اما در اقدامی عجیب زهرا شیخی‌مبارکه، رئیس ستاد انتخاباتی سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، در توییتر به سیدابراهیم رئیسی پیشنهاد داده به نفع سعید جلیلی کنار برود!» در ادامه این گزارش به اظهارات برخی چهره‌های سیاسی اصولگرا درباره انصراف یا عدم انصراف نامزدهای اصولگرا به نفع رئیسی اشاره شده است.

این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارش دیگری که تیتر یک شده نیز به «بررسی عوامل سردبودن فضای انتخاباتی و ریزش سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان» پرداخته و به نقش دولت، تحریم‌ها و رویکرد تندروهای داخلی اشاره می‌کند.

«آفتاب یزد» امروز کمتر سیاسی است. گزارشی میدانی از وضعیت سی‌سخت چهار ماه بعد از زلزله را عکس یک کرده و در گزارش دیگری از سازگاری با ماندگاری تحریم می‌گوید. از فروش انسولین توسط برخی داروخانه‌ها به دلالان گزارش می‌دهد و ... . در  این بین اما آن هشت دقیقه وقتی که در پی مناظرات انتخاباتی به دولت داده شد تا از خود دفاع کند را نادیده نگرفته است. این روزنامه اصلاح‌طلب در گزارشی با عنوان «آقای روحانی خودتان دفاع کنید» به آقای رئیس جمهور پیشنهاد می‌کند که شخصا از این فرصت استفاده کند. در این گزارش آمده است: « فشار افکار عمومی بوده است یا پاسخ مثبت به خواسته‌ی قانونی دولت چندان تفاوتی ندارد حالا مهم نحوه‌ی استفاده از ۸ دقیقه فرصتی است که دولت حسن روحانی می‌تواند از آن برای رفع برخی ابهام‌ها بهره ببرد. برخی ممکن است ادعا کنند این ۸ دقیقه باید روی آنتن زنده باشد که در پاسخ عده‌ای دیگر معتقدند ممکن است حرف‌هایی زده شود که پاسخ گویی‌های متعددی را طلب کند و در حالی که تنها یک هفته به انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم باقی است، در نیافتادن به ورطه‌ی حواشی می‌تواند دلیل برخورد احتیاط گونه ی «کمیسیون نظارت بر تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری» باشد و اما سوال فرعیِ ماجرا آن است که از سوی دولت، کدام چهره در مقام پاسخگویی، پیش روی مردم حاضر خواهد شد؟» در ادامه این گزارش ظریف بهترین گزینه برای دفاع از دولت خوانده شده اما با اشاره به محدودیت‌ها معذوریت‌هایی که احتمالا وجود دارد از ربیعی، واعظی و شریعتمداری به عنوان گزینه‌های دفاع از دولت نام برده می‌شود. آفتاب یزد اما در پایان پیشنهاد می‌دهد که «آقای روحانی، خودتان دفاع کنید شاید این آخرین و بهترین فرصت باشد!»

«آرمان ملی» گفت‌وگویی دارد با صادق زیباکلام که عکس یک شده است. اهم اظهارات وی در این مصاحبه به شرح زیر است:

* هنگامی که کاندیداهایی در انتخابات شرکت دارند که زمینه‌ساز دوقطبی نیستند و مشارکت بالای مردم را فراهم نمی‌کنند به صورت طبیعی نیز مناظره‌ها در همان سطح قرار می‌گیرد. با این وجود معتقدم صدوسیما می‌توانست به صورت جدی‌تری به مناظره‌ها نگاه کند و اعتبار بیشتری به آن بدهد. این درحالی است که زحمت این کار را به خود نداده‌ است.

* احتمال اینکه آقای رئیسی به سود آقای جلیلی صحنه انتخابات را ترک کنند، بسیار کم است. اگر اصولگرایان چنین هدفی را دنبال می‌کردند اصراری برای ثبت‌نام آقای رئیسی در انتخابات وجود نداشت. با این وجود احتمال عکس این قضیه وجود دارد که آقایان جلیلی، زاکانی و قاضی‌زاده‌هاشمی یا هر سه به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری کنند. این سه نفر به همراه آقای رضایی به خوبی به این نکته آگاهی دارند که در مقابل آقای رئیسی به عنوان کاندیدای محافظه‌کاران شانسی برای پیروزی در انتخابات نخواهند داشت.

* ممکن است آقای محسن رضایی نیز به سود آقای رئیسی از انتخابات کناره‌گیری کند.

* مهمترین اتفاقی که پس از انتخابات رخ خواهد داد، یکدستی قدرت خواهد بود ... تحول مهم دیگری که رخ خواهد داد برجام1400 است که جزو اولین اقدامات دولت آقای‌رئیسی خواهد بود. بنده معتقدم برجام1400 دو بخش خواهد داشت. در بخش نخست، که بخش کوتاه مدت برجام1400 خواهد بود، بخش‌هایی از دارایی‌های ایران آزاد خواهد شد.

«وطن امروز» با توجه به حضور وزیر دفاع آمریکا در سنا و ابراز نگرانی وی از حرکت 2 ناو ارتش جمهوری اسلامی ایران در اقیانوس اطلس، عکس یک خود را به این موضوع اختصاص داده و تیتر زده است: «محموله ایرانی هراس آمریکایی».

این روزنامه اصولگرا در تیتر یک امروز خود نیز با اشاره به اینکه «بدهی دولت به بانک‌ها در دوره حسن روحانی ۵۴۹ درصد افزایش یافت و به ۳۹۶هزار میلیارد تومان رسید» و با عنوان «قسط‌های روحانی را دولت بعدی می‌دهد!» نوشته است: « بانک مرکزی اخیرا جدیدترین گزارش متغیرهای عمده پولی و اعتباری کل کشور را تا پایان اسفندماه سال 99 منتشر کرد. بررسی این گزارش، بویژه ردیف دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی حاکی از آن است دولت روحانی رکورددار میزان بدهی دولت به بانک‌ها و موسسات اعتباری است، ایضا در این 8 سال میزان بدهی بخش غیردولتی به بانک‌ها هم بشدت افزایش پیدا کرده است. بر این اساس، میزان بدهی دولت به بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی از 61 هزار میلیارد تومان در خرداد سال 92 (شروع به کار دولت) به 396 هزار میلیارد تومان در اسفندماه سال 99 رسیده است. همچنین میزان بدهی بخش خصوصی به بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی هم از 42 هزار میلیارد تومان به 240 هزار میلیارد تومان در اسفندماه سال گذشته رسیده است. همین اعتبار خلق شده توسط بانک‌ها برای بخش دولتی و خصوصی یکی از عوامل افزایش نقدینگی در سال‌های اخیر بوده است. نکته منفی نقدینگی ایجاد شده در این بازه زمانی ثابت ماندن تولید واقعی کشور بوده است. این یعنی با وجود اینکه مجموع اوراق و تسهیلات دولتی افزایش یافته یا به زبان ساده‌تر پول در اختیار بخش دولتی و خصوصی بیش از قبل قرار گرفته است اما منتهی به تولید و اشتغال نشده است، بلکه بررسی تورم ایجاد شده در کشور نشان از آن دارد که این مبالغ راهی بازارهایی مانند طلا، ارز، مسکن و خودرو شده است. با فرض در نظر گرفتن اینکه تورم یک پدیده پولی است، نقش بانک‌ها در این زمینه بسیار مشهود می‌شود.»

«کیهان» در تیتر یک امروز خود گزارشی خبری – تحلیلی دارد با عنوان «مشارکت گسترده مردم نقطه پایان بر مدیریت ناکارآمد» و می‌نویسد: «روشن است که مردم معترض وضع موجود هستند و به دنبال نامزدی هستند که اراده و توان تغییر وضع موجود را داشته باشد. کسی که بر گزاره «وحدت» توجه داشته و بتواند با تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی و عمل به قانون و آموزه‌های دینی، گفتمان عدالت را در جامعه ایرانی عینیت بخشد؛ اقتصاد را سروسامان دهد؛ مدیر میدانی و اساساً آیینه تمام نمای رئیس‌جمهور تراز نظام جمهوری اسلامی باشد. بر همین اساس می‌توان گفت گرانی‌های دستوری، تلاش مدعیان اصلاحات و جریان نفوذ برای دلسردکردن مردم در انتخابات، در عزم و اراده ایرانیان برای تغییر وضع موجود وقفه‌ای ایجاد نمی‌کند و مشارکت گسترده مردم در پای صندوق‌های رأی، نقطه پایانی بر ناکارآمدی‌ها خواهد بود.مردم ایران از 8 سال بی‌عملی و بی‌تدبیری دولت روحانی، از 8 سال گرانی و تورم، از 8 سال وعده و شعارگرایی دولتمردان، از 8 سال تهدید و تحریم روزافزون دشمن و اساساً از 8 سال باندبازی و سیاست‌بازی مدعیان اصلاحات خسته شده و می‌خواهند برای پایان این ناکارآمدی‌ها، با مشارکتی گسترده در 28 خرداد 1400 حماسه دیگری رقم زنند.» این گفته کیهان درباره مشارکت حداکثری عزم مردم برای آن البته درحالی است که همین دیروز نظرسنجی‌هایی مبنی بر مشارکت 40 و 41 درصدی منتشر شد.

«جوان» بخش‌ عمده‌ای از صفحه یک امروز خود را به گزارشی اختصاص داده با عنوان « نامزد‌ها علیه انحصار خودرو» به شکلی که به نظر نمی‌رسد تصادفی و بی‌دلیل باشد تصویر رئیسی را در صدر قرار داده و در متن گزارش نیز آورده است: « طی دو روز گذشته نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری با حضور در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی، فضای مجازی و مجامع به تشریح برنامه‌های خود برای اداره امور کشور در دولت آینده پرداختند. عمده مواضع نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری همچون روزهای گذشته بر مسئله اقتصادی و راهکارهای حل مشکلات اقتصادی مردم متمرکز بود که نگاه متفاوت سه نامزد انتخابات به مسئله خودرو‌سازی کشور و تلاش آنها برای خروج انحصار از این صنعت از نکاتی بود که بیشتر مورد توجه قرار گرفت؛ صنعتی که با تمرکز در دو شرکت خودرو ساز، در کنار اینکه طی چهار دهه گذشته نتوانسته است خود را به استانداردهای جهانی برساند، همچنان با نارضایتی مشتریان روبه‌رو است. این درحالی است که عرضه و تقاضای آن هم از تناسب برخوردار نیست و قیمت‌گذاری‌‌‌های فصلی و یک‌طرفه هم بر دامنه نارضایتی‌‌‌ها افزوده است. اکنون نامزدهای انتخابات معتقدند ادامه روند فعلی قابل تحمل نیست و صنعت خودروسازی علاوه بر اینکه باید محصولات خود را از نظر کیفیت به سطح استانداردهای جهانی برساند، در عین حال باید از انحصار هم خارج شود.» در ادامه نیز به اظهارات هر کدام از نامزدهای ریاست جمهوری در این باره اشاره شده است.

«ایران» یادداشتی از علی ربیعی، سخنگوی دولت را با عنوان «همه برای ایران» تیتر یک کرده است. ربیعی در این یادداشت آورده است: « یک هفته مانده به انتخابات و سرآغاز دوران جدیدی از حیات ملی و سیاسی ایران، فضای انتخابات آنگونه که انتظار می‌رود نیست، مسئولیت اجتماعی و شهروندی، هر ایرانی دلسوزی را با هر مشی و خط فکری به مشارکت در انتخابات تشویق می‌کند. فارغ از اینکه نتیجه آرا چه کسی خواهد بود، صندوق و مشارکت، میراث گرانبهایی است از زحمات، تلاش‌ها، زندان‌ها، تبعیدها و خون‌هایی که خاک وطن را لاله‌گون کردند و جمهوریت را برای فرزندان ایران برجای گذاشتند. همان‌طور که رهبر معظم انقلاب تأکید کردند، امام خمینی(ره) دو کلمه «جمهوری» و «اسلامی» یعنی «حاکمیت اسلام» و «حاکمیت مردم» را گره‌گشای همه مشکلات می‌دانستند. به تعبیر صریح بنیانگذار جمهوری اسلامی، جمهوری یعنی مقدرات ملت، دست ملت است. ارکان گوناگون نظام در محافظت از این میراث البته سهم و مسئولیت بسزایی دارند اما هرگونه خدشه‌‌ای در انجام این مسئولیت و از جانب برخی اشخاص و نهادها موجب سلب مسئولیت از دیگر ارکان و اشخاص و تک‌تک شهروندان نیست. با کنار گذاشتن حواشی روزهای اخیر این واقعیت دست نخورده می‌ماند که تنها اگر جمهور مردم، خودباوری خود را برای تغییر سرنوشت و تعیین صحنه، از دست بدهد، جمهوریت و پویایی جامعه برای آرمان‌های ملی به مخاطره خواهد افتاد و در آن صورت، عواقب آن برای نسل‌ها باقی خواهد ماند. »

این روزنامه دولتی در گزارشی که عکس یک شده نیز «از دلایل و مشکلات واردات واکسن خارجی» می‌گوید و آورده است: « گزارش‌های ارائه شده نشان می‌دهد که بخشی از این نابسامانی‌ها به دلیل بدقولی شرکت‌های تولید واکسن سینوفارم و اسپوتنیک است. قرار بود سینوفارم ۳ میلیون دوز واکسن به ایران تحویل دهد اما این کار را نکرد. در حالی که معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت ساعت به ساعت پیگیر این مسأله هستند. این مشکل متوجه دولت و وزارت بهداشت نیست، چون همه کشورهای دنیا با چنین مشکلی مواجه شده‌اند. ظرفیت پایین تولید واکسن اسپوتنیک روسی باعث شده حتی کشورهایی که ۲۰ میلیون دوز اسپوتنیک پیش خرید کرده‌اند در بلاتکلیفی بمانند،از طرفی چین - در وهله اول- نیازهای داخلی‌اش را تأمین می‌کند، همین چند روز پیش ۱۹ میلیون واکسن به جمعیتش تزریق کرد، بجز چین و روسیه که منابع اصلی تأمین واکسن ایران هستند همچنین صندوق کوواکس نیز به دلیل بدقولی شرکت‌های تولید کننده نمی‌تواند واکسن کشورهای عضو را تأمین کند.»